Askush nuk vlen më shumë se ju. Sido që të jeni, mos lejoni askënd që t’ju bëjë të dyshoni për aftësitë tuaja. As ngjyra e lëkurës suaj, as seksi, as bilanci juaj bankar nuk përcaktojnë potencialin tuaj ose aftësinë tuaj për të luftuar në një botë ku diskriminimi është bërë i zakonshëm.
Një botë në të cilën ata që konsiderohen “të ndryshëm” duhet të luftojnë shumë më fort për të arritur të njëjtat gjëra si ata që konsiderohen “normalë”. Nuk duhet të harrojmë se ai normalitet vendoset gjithmonë nga kultura në të cilën jemi zhytur, duke u nisur nga ajo që është më e zakonshme; por fakti që një veçori është më e zakonshme nuk do të thotë domosdoshmërisht se është e sakta ose më e mira.
Unë jam një person, jo një etiketë
Shumë shpesh ne pushojmë së qeni Anna, Matteo, Maria apo Antonio dhe shndërrohemi në të çmendurin, atë afrikan, vajzën e varfër apo transseksualin. Ne pushojmë së qeni njerëz dhe shndërrohemi në etiketa, sikur ajo që jemi mund të përkufizohej me një fjalë të vetme . Sikur kush jemi ne të jetë aq i çuditshëm apo i veçantë, saqë fshin gjithçka tjetër.
Të mos jesh i së njëjtës etni nuk do të thotë se je inferior, vetëm se lëkura jote ka një ngjyrë tjetër. Të mos jesh i të njëjtit seks ose të mos përfshihesh në kategoritë klasike të “burrit” ose “gruas” nuk do të thotë të jesh një i çoroditur apo seksualisht i çoroditur, vetëm se identiteti gjinor i dikujt është i ndryshëm nga ai që, statistikisht, zakonisht korrespondon me organet gjenitale të trupin e vet. Mospasja e mjeteve të mëdha ekonomike në dispozicion nuk e bën njeriun dembel apo injorant, vetëm tregon se jeta e tij është më e ndërlikuar se ajo e të tjerëve.
Para së gjithash, megjithatë, pavarësisht se kush jemi apo si jemi, askush nuk ka të drejtë të na thotë se nuk mund të bëjmë diçka ose se nuk vlejmë aq sa duhet për faktin e thjeshtë të të qenit ndryshe, të mos qenit si ai/ ajo. Aftësitë tona nuk diktohen nga gjinia, përkatësia jonë etnike apo pasuria jonë.
Të jesh grua nuk të pengon të bëhesh shkencëtar apo të kesh të njëjtën pagë si një burrë. Të qenit transeksual, biseksual, homoseksual apo lezbike nuk ju pengon të punoni me fëmijët, nuk është sëmundje, është opsion seksual dhe nuk është “ngjitëse”. Të jesh i papunë nuk do të thotë se nuk je i zoti në punën tënde, ndoshta vetëm sepse nuk të kanë dhënë mundësinë të demonstrosh talentin tënd.
“Imagjinata e rreme të mëson se gjëra të tilla si drita dhe hija, e ulëta dhe e larta, e bardha dhe e zeza janë të ndryshme dhe duhen diskriminuar; por në realitet ato nuk janë të pavarura nga njëra-tjetra; ato janë thjesht aspekte të ndryshme të së njëjtës gjë, janë koncepte të një marrëdhënieje, jo realitet.”- Buda
Edukoni për diversitetin
Nëse duam që askush të mos vazhdojë të ndihet i margjinalizuar dhe të duhet të luftojë më shumë se të tjerët sepse nuk përshtaten me shumicën, ne duhet t’i edukojmë fëmijët për diversitetin. Tregojuni atyre se shumëllojshmëria është një vlerë dhe i jep ngjyrë botës.
Vetëm në këtë mënyrë ata do të rriten të vetëdijshëm për të pasur gjithmonë të njëjtat mundësi si të tjerët në jetë, pavarësisht nga gjinia, përkatësia etnike apo situata ekonomike. Në këtë mënyrë askush nuk do të mund t’u thotë se kush vlen më shumë, sepse do ta dinë se të gjithë kanë të njëjtën vlerë në shoqëri.
E gjithë kjo është shumë e këndshme për t’u lexuar, por e vështirë për t’u vënë në praktikë. Megjithatë, gjestet e vogla janë të mjaftueshme për të filluar ndryshimin e botës, veçanërisht nëse ato u drejtohen brezave të ardhshëm. Nga loja te leximi, çdo aktivitet mund t’u mësojë fëmijëve vlera të ndryshme që i ndihmojnë ata të pranojnë diversitetin.
Jemi ne të rriturit që seksualizojmë ngjyrat apo kukullat. Për një fëmijë, roza është vetëm një ngjyrë, nëse është një ngjyrë “vajzash” është diçka që ne i mësojmë. Për një vajzë të vogël, një makinë lodër është pikërisht ajo, një lodër dhe fakti që është një lodër “djemsh” është një kuptim që ne ia atribuojmë.
Për një fëmijë, grimi është bojë e thjeshtë për t’u lyer në fytyrën e tij për të lënë të fluturojë imagjinata e tij. Seksualizimi i këtyre mashtrimeve i përket vetëm botës së të rriturve. Për një vajzë të vogël, përpjekja për t’u bërë futbollist nuk e kthen atë në një djalë, por thjesht do të thotë që i pëlqen të vrapojë pas një topi.
Edukimi duke respektuar lirinë e zgjedhjes së fëmijëve, duke i lënë ata të argëtohen, nuk u bën dëm atyre. Përkundrazi, është e dobishme për të gjithë. Dhe mbi të gjitha na mëson, dhe gjithashtu i mëson ata, se askush nuk vlen më shumë se ata, sepse askush nuk vlen më shumë se askush tjetër, ne jemi thjesht njerëz të ndryshëm.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
