Butësia është gjuha e mirësisë dhe e lidhjes emocionale. Në kohë të vështira, veproni si ajo zemër që di të jetë në shtëpi. Gjithashtu, si akt altruist i udhëhequr nga dashuria, e aftë për të gjeneruar ndryshime, për të qenë një ndihmë autentike, aq edhe e dobishme.
Në kohë të vështira, butësia e zemrës është më e nevojshme se kurrë. Nëse Çarls Darvin na vuri në dukje se speciet që mbijetojnë nuk janë më të fortat, as më të shpejtat, as më inteligjentet, por ato që përshtaten më mirë me ndryshimet, ai nuk arriti të shtonte një aspekt të vogël. Ne i referohemi, natyrisht, mirësisë, butësisë, aftësisë për të ndihmuar dhe mbështetur grupin shoqëror. Përtej asaj që mund të mendojmë, këto dimensione janë ato që kanë ndikimin më të madh në mbijetesën tonë. Butësia përfshin një enë të jashtëzakonshme emocionale. Ajo përfshin ndjeshmërinë, afërsinë, aftësinë për të ndjerë dhe ofruar dashuri altruiste kur lidhemi me diçka ose dikë.
Zemra që përjeton të gjitha këto ndjesi tejkalon kufirin e egoizmit për të ndihmuar të tjerët. Butësia është dashuri e pastër dhe e lirë e mbështjellë me delikatesë. E njëjta që mund të përcaktojë çdo profesionist në punën e tij të përditshme: mjekun, infermierin, asistentin që kujdeset për të moshuarit, psikologun, mësuesin… Gjithashtu prindi që kujdeset për fëmijët e tij, miku që kujdeset për miqtë dhe i huaji që në një moment të caktuar vendos të bëjë të padukshmen të dukshme dhe të shërbejë si mbështetje. Siç tha Nikolas de Makiaveli, vështirësitë e mëdha janë më të lehta kur vullneti i mirë është me bollëk. Nëse butësia mbizotëron, ne të gjithë fitojmë.
Universiteti i Groningenit, në Amsterdam, Holandë, kreu një studim shumë interesant dhe ilustrues në vitin 2012. E themi këtë sepse deri pak kohë më parë, butësia ishte një nga ato emocione të neglizhuara nga fusha e psikologjisë. Kështu e shpjegon një nga ekspertët e mëdhenj të kësaj çështjeje, Pol Ekman. Sipas këtij pionieri në studimin e emocioneve, ky dimension është ai që i jep cilësi marrëdhënieve tona. Megjithatë, në studimin e kryer nga departamenti i psikologjisë sociale të këtij universiteti, ata theksojnë se butësia e zemrës është një pjesë thelbësore në atë që ne e njohim si shqetësim empatik.
Butësia e zemrës, gjithmonë kaq e nevojshme
Kur dikush kalon kohë të vështira, ka një lloj ndihme që ne e vlerësojmë më shumë se çdo tjetër. Është ajo që lind nga zemra, që është spontane, dhe që kujdeset vërtet duke na mbështjellë me dashuri. Nga ana tjetër, ka nga ata që japin vetëm ndihmë “instrumentale”, që na bëjnë një nder vetëm pse duhet, sepse është një detyrim apo thjesht duan të duken mirë. Në studimin e referuar, ekspertët vlerësuan saktësisht shqetësimin empatik për të kuptuar se nga çfarë dimensionesh përbëhej. Diçka që mund të shihet është se ka një lidhje të thellë emocionale në të. Ekziston një butësi zemre e aftë për t’u lidhur në një mënyrë kuptimplote me ata që vuajnë, me ata që kanë nevojë për mbështetje ose ndihmë. Është një përgjigje emocionale në të cilën dhembshuria, simpatia dhe dashuria bashkohen. Butësia e zemrës është një nxitës i mbijetesës së grupit, mirëqenies dhe gjithashtu lumturisë. Në universin emocional, butësia është ajo që identifikon ndjenjën e pambrojtur, një dëshirë aktive për të shërbyer si mbështetje, për të qenë një strehë e sigurt ku tjetri mund të strehohet, të gjejë ekuilibrin dhe të përforcojë nevojat e tij. Ata që i lejojnë vetes të kultivojnë butësi, nuk lodhen duke u kujdesur për të dashurit e tyre, duke folur atë gjuhë që ka aq shumë ndikim në marrëdhënie, që ushqen kaq shumë lidhjet me fëmijët dhe madje edhe me miqtë. Të jesh i butë, në fund të fundit, nuk është të jesh i dobët. Do të thotë të jesh mjaftueshëm i guximshëm për të shkuar përtej vetvetes dhe për të arritur tek tjetri në mënyrë aktive, si në veprime ashtu edhe në ndjenja.
Në kohë të vështira na duhen zemra të guximshme. Ne kemi nevojë për mendje të qarta që dinë të ndiejnë nevojat dhe zemra të buta, të afta të thyejnë kallëpin e egocentrizmit për të krijuar spiranca, ura dhe lidhje mes njerëzve. Diçka e tillë mund të jepet vetëm nga dashuria, nga ai material në të cilin integrohen dhembshuria, efekti dhe përgjegjësia personale ndaj tjetrit, duke i ndjerë ato nga ana tjetër, si pjesë e vetes. Në ditë të vështira kemi nevojë për njerëz që shtohen dhe jo pakësohen, figura altruiste dhe të guximshme që dinë të përcjellin mirëkuptim, që dinë të jenë në shtëpi kur jashtë bën ftohtë dhe të tjerët ndihen të humbur. Të gjitha këto sjellje, nga ana tjetër, kthehen edhe te vetja. Siç tha Platoni, duke kërkuar të mirën e njerëzve tanë, në fund, ne gjejmë të mirën tonë. Për këtë bëhet fjalë, duke praktikuar çdo ditë kuptimin e fjalës humanizëm; d.m.th aftësinë për të ndjerë dashuri, mirëkuptim dhe solidaritet ndaj të tjerëve. Vetëm kështu do të vazhdojmë të përparojmë si specie, vetëm kështu do të skalitim themelet e përparimit autentik… bazuar në harmoninë dhe dashurinë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
