Karakteristika kryesore e çrregullimit ciklotimik është një gjendje shpirtërore e luhatshme kronike. Humori i një personi me çrregullim ciklotimik luhatet midis gjendjeve të “lumturisë” dramatike dhe gjendjeve depresive. Kjo do të thotë, ka një ndryshim të dukshëm të humorit që shumica e njerëzve nuk do ta konsideronin “normale”.
Karakteristikat diagnostike
Çrregullimi ciklotimik përbëhet nga një ndryshim kronik i luhatshëm i gjendjes mendore të një individi. Ai përfshin periudha të shumta simptomash hipomanike dhe periudha të simptomave depresive, të diferencuara nga njëra-tjetra. Hipomania do të thotë humor i lartë që nuk arrin nivelin e manisë, por shkakton nervozizëm dhe qëndrime të buta kompulsive.
Simptomat e hipomanisë kalojnë pa u vënë re shumicën e kohës. Së pari, sepse vetë pacienti ndihet i qëndrueshëm. Së dyti, sepse jo gjithmonë shkakton një përkeqësim të ndjeshëm në mjedisin e tyre të punës, familjes ose shoqërore.
Duke e komplikuar edhe më shumë diagnozën, është e lehtë të ngatërrohet hipomania me vetëm “lumturinë” ose hiperaktivitetin e lehtë. Mania, nga ana tjetër, përkufizohet si një kundërvënie ndaj depresionit. Pacienti është euforik dhe i ekzaltuar.
Gjithashtu, në çrregullimin ciklotimik, simptomat depresive janë të pamjaftueshme në numër, ashpërsi, përgjithësim ose kohëzgjatje për të përmbushur kriteret e një episodi depresiv madhor. Çrregullimi ciklotimik diagnostikohet vetëm nëse nuk plotësohen kriteret e episodeve depresive madhore, maniake ose hipomanike. Kjo është shumë e rëndësishme, sepse është ajo që e dallon atë nga çrregullimi bipolar.
Zhvillimi dhe ecuria e çrregullimit ciklotimik
Çrregullimi ciklotimik zakonisht fillon në adoleshencë ose në moshë madhore të hershme. Shkencëtarët ndonjëherë e konsiderojnë atë të reflektojë një predispozitë temperamentale ndaj çrregullimeve të tjera bipolare . Fillimi i çrregullimit ciklotimik është zakonisht gradual dhe ecuria është e vazhdueshme. Ekziston një rrezik 15-50% që një pacient me çrregullim ciklotimik të zhvillojë më pas çrregullim bipolar.
Nëse shfaqja e simptomave hipomanike ose depresive ndodh në moshën madhore të vonë, në mënyrë që diagnoza e çrregullimit ciklotimik të jetë e përshtatshme, duhet dalluar qartë nga çrregullimi bipolar dhe çrregullimet e lidhura me të për shkak të një gjendjeje tjetër mjekësore (dmth. skleroza e shumëfishtë). Tek fëmijët me çrregullim ciklotimik, mosha mesatare e fillimit është gjashtë vjeç e gjysmë.
Për ta përmbledhur, çrregullimi ciklotimik është si vëllai më i vogël i çrregullimit bipolar. Ka një ndryshim të dukshëm në humor, në një masë që nuk konsiderohet normale, por jo aq drastike sa në çrregullimin bipolar.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
