Efektet e ankthit në tru

Efektet e ankthit në tru janë shkatërruese. Kortizoli, adrenalina dhe norepinefrina na bëjnë të qëndrojmë në gatishmëri dhe në mbrojtje. Në një kohë të shkurtër, mendja bëhet terren pjellor për mendimet e paarsyeshme, frikërat që gllabërojnë dhe paralizojnë dhe për të gjitha emocionet që, si një mbrëmje e ftohtë pa hënë dhe pa yje, plotësisht e errësojnë realitetin tonë. E vërteta është se ka shumë pak studime psikologjike të afta për të arritur një intensitet të tillë.

Studimet demografike tregojnë se shumë njerëz jetojnë me ankth kronik. Në pamundësi për të kuptuar ekzistencën e mënyrave të tjera të përjetimit të realitetit, ata e lënë veten të largohen nga ankthi pa ditur se si të reagojnë.

“Frika mpreh shqisat. Ankthi i paralizon ata. ” -Kurt Goldstein-

Ne të gjithë kemi përjetuar ankth. Nëse ndahet në doza të sakta, kjo përgjigje natyrore e njeriut mund të veprojë si një impuls i vlefshëm për qëllimet tona; kur ajo përhapet në mënyrë të pakontrollueshme, mund të shkaktojë dëme serioze. Në një kohë të shkurtër, ajo do të marrë kontrollin e jetës sonë pa e kuptuar atë. Dhe kur kjo ndodhë, gjithçka deformohet dhe humbet konsistencën

Efektet e ankthit në tru

Për të kuptuar më mirë madhësinë e ndikimit të ankthit në tru, së pari duhet të bëjmë një dallim të rëndësishëm mes ankthit dhe stresit. Ky i fundit rrjedh nga një proces aktivizimi fiziologjik i marrë si rezultat i faktorëve të ndryshëm të jashtëm. Me fjalë të tjera, gjithmonë ekziston një element konkret që e shkakton atë, pavarësisht nëse është presion në punë, tejkalim i përgjegjësisë, problem familjar ose diçka tjetër. Stresi shfaqet kur kuptojmë se nuk kemi burime të mjaftueshme për t’u marrë me stimujt e jashtëm.

Ankthi, nga ana tjetër, është diçka shumë më komplekse. Ndonjëherë ai mund të shfaqet si rezultat i stresit, por në shumë raste është një emocion që ne e gjejmë veten duke eksperimentuar pa e ditur pse. Është një faktor i brendshëm që mund të shfaqë në kohë të ndryshme, një përgjigje fiziologjike që na përgatit të arratisemi ose të luftojmë kundër një kërcënimi (të vërtetë apo jo).

E gjithë kjo e bën ankthin të ndryshëm nga stresi dhe, nga ana tjetër, shumë më të vështirë për t’u menaxhuar. Le të shohim pse.

Amygdala

Amygdala është një strukturë e vogël e pranishme në shtresat më të thella të trurit. Procesi dhe interpretimi i të gjitha sinjaleve shqisore që vijnë nga mjedisi, paralajmërojnë trurin për praninë e një kërcënimi, një rrezik nga i cili duhet të mbrojnë veten. Është sensori instinktiv (dhe ndonjëherë iracional) që na bën të reagojmë ndaj “rreziqeve” të zakonshme, si merimangat, errësira, lartësia …

Hippokampus

Hipokampusi lidhet me kujtesën emocionale. Kur efektet e ankthit në tru janë intensive dhe konstante me kalimin e kohës, kjo strukturë do të jetë në vështirësi të mëdha. Ai bëhet më i vogël dhe ky ndryshim shkakton pasoja serioze, të tilla si humbja e kujtesës, problemet e përqendrimit dhe stresi post traumatik. Këto efekte janë shumë të zakonshme tek fëmijët që janë viktima të keqtrajtimit, të detyruar të jetojnë nën peshën e një gjendjeje të vazhdueshme frike, ankthi dhe rreziku.

Në këtë drejtim, vetëm pak muaj më parë, u bë një zbulim interesant dhe inkurajues. Është zbuluar se qelizat përgjegjëse për ankthin gjenden në hippokampus dhe kjo gjë na jep shpresë për mundësinë e zhvillimit të barnave më të sakta për të luftuar këtë çrregullim.

Kortizoli, norepinefrina dhe adrenalina

Shqetësimi, ndjesia e vigjilencës, tensioni muskular ose takikardia janë pasojë e veprimit të disa neurotransmetuesve. Efektet e ankthit në tru janë për shkak të këtij veprimi të pagabueshëm të kortizolit, norepinefrinës dhe adrenalinës.

Kështu, ndërsa amigdala është përgjegjëse për identifikimin e rrezikut, këto neurotransmetues na bëjnë thirrje që të reagojmë. Truri na kërkon të mbrojmë veten, të ikim dhe të reagojmë. Për ta bërë këtë, ajo shkakton më shumë gjak në muskuj, duke përshpejtuar zemrën dhe duke sjellë më shumë ajër në mushkëri.

Kjo gjendje alarmi mund të ndihmojë me të vërtetë nëse kërcënimi është “real”. Përkundrazi, kur nuk është kështu dhe aktivizimi fiziologjik është i vazhdueshëm, lindin probleme të ndryshme: tretje e dobët, dhimbje koke, hipertension, rrezik i aksidenteve cerebrovaskulare …

Si mund t’i kundërvihemi efekteve të ankthit në tru?

Ankthi është një përgjigje fiziologjike, kështu që nuk mjafton përsëritja me vete për t’u qetësuar dhe se gjithçka do të shkojë mirë. Nëse truri përcakton praninë e rrezikut, arsyetimi ynë do të jetë pak nga përdorimi. Rrjedhimisht, është e këshillueshme që të filloni të punoni në një nivel fiziologjik, organik dhe fizik.

Bindni trupin tuaj se nuk ka kërcënim. Si? Praktikoni relaksimin, frymëmarrje të thellë, duke e vënë atë në “pauzë” në mënyrë që edhe truri të ndalet.

Kthejeni ankthin në një avantazh. Menaxhimi i ankthit nuk është çështje e vullnetit. Nuk është çështje e zhdukjes së realitetit psiko-fiziologjik nga truri. Ka të bëjë me qëndrueshmërinë, duke e përdorur atë në favorin tonë. Për të pasur sukses, mund të përdorim terapi artistike. Modelimi i baltës ose pikturës, për shembull, mund të shërbejë për të formuar atë ankth që, si një përrallë, mund të bëhet i vogël, i padëmshëm dhe i lakueshëm.

Zakonet e reja, rutinat e reja. Ndonjëherë ndryshimi i diçkaje në rutinën tonë të përditshme mund të bëjë dallimin. Bëni një shëtitje, shkoni në një koncert çdo javë, takoni njerëz të rinj, regjistrohuni për yoga… Gjithçka mund të ndryshojë perceptimin vigjilent të trurit tonë për t’i parë gjërat ndryshe.

Ju nuk duhet të hezitoni edhe të konsultoheni me një profesionist nëse nuk mund ta kufizoni ankthin. Askush nuk meriton të jetojë i shqetësuar nga frika, të mbetet i mbyllur prapa hekurave që ankthi kronik, me realitetin e tij të errët, na ndërton rreth e rrotull.

Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / lamenteemeravigliosa.it

Artikuj të ngjashëm