Studimet dhe pak nga pak përvoja e gjeneratave të mëparshme, tani vërtetojnë se 6 vitet e para të jetës së një fëmije përcaktojnë të ardhmen e tij.
Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor, Gjykata e Rrethit Vlore, Terapiste EMDR 1
Një dietë e shëndetshme, stimuj të pasur por veçanërisht dashuria e prindërve, veçanërisht në këto 6 vite të rëndësishme të jetës, janë në gjendje të çaktivizojnë madje ato gjene që shoqërohen me çdo lloj sëmundje, fizike apo mendore.
Të dhënat e reja pluhurojnë nga teoria se gjenet tona duan të jenë ato që bëjnë komandë universale. Tani e dimë se mjedisi dhe mënyra se si rritemi janë ato që mund të ndikojnë në jetën tonë. Kjo nuk do të thotë që gjenet nuk luajnë një rol, por ato nuk përcaktojnë vetëm evolucionin e personalitetit tonë.
Gjithsesi, gjëja kryesore që të gjithë ne dyshonim se u konfirmua është që: vëmendja, dashuria dhe kujdesi që i japim një fëmije qysh në vitet e para të jetës së tij përcaktojnë shumë jetën e tyre dhe në thelb është një trashëgimi e rëndësishme e jona për ta.
Në vitet e para të jetës së tij fëmija është si qiri i butë, si perla, si piktura, si ndërtimi i statujave. Si rezultat, prindërit bëhen piktorë, artistë, skulptorë dhe bëjnë, krijojnë njerëzit e së nesërmes.
Në të kaluarën, fëmijët trajtoheshin si indiferentë ose, në rastin më të mirë, si të rritur në miniaturë. Në këtë proces, ai filloi të trajtohet me shumë kujdes, sepse fëmija i sotëm është pararendësi i të nesërmes së rritur. Një fëmijë i shëndetshëm mendor ka shumë të ngjarë të jetë një i rritur i shëndetshëm nesër. Në mënyrë të ngjashme, një fëmijë i abuzuar dhe i dëmtuar ka më shumë të ngjarë të jetë një i rritur i trazuar, antisocial dhe delikuent nesër. Rritja dhe edukimi i një fëmije qysh nga vitet më të hershme të jetës së tij është një proces jashtëzakonisht i përgjegjshëm, i dhimbshëm, kërkon kohë dhe i vështirë që kërkon vetëdijen e prindërve, vetëmohimin e tyre dhe durimin.
Përveç plotësimit të nënës dhe babait si individ, ai gjithashtu përshkruan marrëdhëniet e njerëzve të së nesërmes.
“Unë rrit një fëmijë”, do të thotë në praktikë se unë jam duke e formuar atë. Nëna është ajo që e stërvit atë si të pijë ujë nga gota, si të hajë me lugë dhe pirun, si të vishet vetë, të shkojë në tualet. Ajo gjithashtu i mëson të rregullojë lodrat e saj/të tij, t’i ndajë ato me fëmijët e tjerë dhe të respektojë të drejtat e të tjerëve. Nëna mëson fëmijën e saj në mënyra të ndryshme. Ajo përdor fjalën, shfaqjen, ajo është e pranishme tek ai me forcën e saj fizike. Sidoqoftë, nëse dëshiron të ketë sukses në punën e saj, ajo duhet të përshtatet me pritjet e saj për atë që fëmija mund të mësojë fizikisht, psikologjikisht dhe mendërisht. Është e rëndësishme që nëna të njohë fëmijën e saj. Të dijë se në cilën pikë të zhvillimit është dhe nëse fëmija është i gatshëm të mësojë, çfarë ajo po përpiqet t’i mësojë.
Mënyra më ekspresive për të transmetuar dashurinë tonë tek fëmija është përmes komunikimit fizik. Dhe kur themi komunikim fizik, nënkuptojmë një përkëdhelje, një përqafim, një goditje inkurajuese në shpinë apo edhe një prekje të thjeshtë të fëmijës. Një fëmijë i cili rritet në një shtëpi ku prindërit përdorin komunikimin vizual dhe fizik, ndjehet rehat me veten dhe të tjerët, dhe për këtë arsye do të dashurohet dhe respektohet. Në këtë mënyrë fëmija mund të mbush enën e tij emocionale. Gjithashtu, pjesëmarrja e babait në kujdesin e fëmijës dhe mbështetja emocionale ndaj gruas së tij rrit ndjeshëm harmoninë martesore dhe familjare, duke forcuar lidhjet me fëmijën dhe partneren e tij.
Prindërit “idealë” janë ata që ndërthurin dashuri të qartë dhe inkurajim për autonomi. “Një fëmijë shumë i vogël mund të ketë nevojë për kujdes të vazhdueshëm, por ndërsa ai ose ajo rritet, prindi duhet ta lëshojë atë ngadalë, pa e ndërprerë dashurinë reciproke dhe ta çojë drejt pavarësisë emocionale dhe shpirtërore. Dashuria prindërore që mbyt fëmijët, kur ata duhet të dalin nga familja “fole”, është si pemët që ne mbjellim, për të mbrojtur shtëpinë nga dielli dhe që, në fund të fundit, rriten aq shumë dhe lulëzojnë aq shumë, sa duhet t’i krasitim nëse nuk duam të vdesim nga mbytja “.
Ajo që ne bëjmë dhe themi, nga një përgjumje e thjeshtë tek një përkëdhelje, nga një “jo” në një “bravo” deri në hapin e parë frikacak, regjistrohen në mendjen dhe shpirtin e fëmijës. Dhe megjithëse si të rritur ne nuk jemi në gjendje të përdorim me vetëdije të gjitha informacionet që kemi mbledhur në fëmijërinë e hershme, këto kujtime ekzistojnë, janë të vërteta dhe na ndikojnë në një nivel, në një mënyrë të pandërgjegjshme.
Kjo është arsyeja pse ne, si prindër, duhet të mbushim botën e këtij fëmije të vogël me imazhe të bukura dhe ndjenja të buta, në mënyrë që kur të vijë koha për të “tërhequr, rikthyer” gjithë këtë material për të lëvizur më tej, për të ecur përpara, për të “gjetur” elemente që do ta bëjnë atë një luftëtar të jetës dhe jo një gojëdhënë të pritjeve prindërore.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
