Filantropia është termi që përdoret për të përshkruar ndihmën që u ofrohet të tjerëve pa pasur interesa, pa kërkuar asgjë në këmbim ose pa pritur një favor në të ardhmen. Filantropia është dashuria e pakushtëzuar, jofitimprurëse. Fjala vjen nga greqishtja dhe do të thotë “dashuri për njerëzimin”. Prandaj mund të kuptojmë se kjo ndjenjë altruiste nuk është ekskluzive për të pasurit, por është një qëndrim që çdo person mund ta adoptojë.
Shumë personalitete të shquara janë ambasadorë të punëve shoqërore ose OJQ-ve. Kryejnë projekte solidariteti ose caktojnë fonde për ndërtimin e ndërtesave sanitare dhe arsimore për fëmijët në nevojë. Filantropia, megjithatë, nuk është ekskluzive për të pasurit. Nuk është aspak çështje e parave, e bujarisë, dëshirës, kujdesit dhe mëshirës.
Empatia bën bamirësi
Filantropia është një ndjenjë e bazuar në vullnetarizmin e ndershëm. Ajo konsiston në kryerjen e veprimeve shoqërore, donacioneve ose ofertave që favorizojnë përmirësimin e kushteve të jetesës së të tjerëve. Dhe, siç e kemi thënë tashmë, pa pritur asgjë në këmbim.
Për të ndihmuar të tjerët, kemi më pak nevojë se sa besojmë. Në nivelin fillestar, secili prej nesh mund të kontribuojë, në një shkallë më të madhe ose më të vogël, për të krijuar një shoqëri më të drejtë dhe të barabartë. Për shembull, veprime të thjeshta të tilla si përdorimi i ndërgjegjshëm i ujit, riciklimi i mbeturinave ose dhurimi i veshjeve të vjetra, ushqimit ose parave. Çdo gjë ka pasoja pozitive për njerëzit në nevojë.
Profili psikologjik i filantropistëve
Profesionistët këmbëngulin se ka dy situata personale që rrisin mundësinë që një person të ndjejë nevojën për të qenë empatik me të tjerët. Duke u nisur nga këto dy rrethana, zhvillohen dy lloje të profileve filantropike.
Një situatë e ndërlikuar emocionale. Kjo ndodh kur personi bëhet bujar, sepse vuan nga ndryshimet psikologjike që e shtyjnë atë për të ndihmuar të tjerët, pa pasur interes. Këto vështirësi shpesh janë rezultat i vetëbesimit të ulët. Në këtë mënyrë, filantropi përpiqet të ndihet më mirë me veten, duke bërë më të mirën përmes një bamirësie.
Empatia nga afiniteti. Këta janë njerëz që mund të perceptojnë dhe ndjehen si të tjerët. Ata lejojnë tregimet e të tjerëve të prekin shpirtin e tyre. Ata e ndiejnë dhimbjen e të tjerëve si të tyre dhe për këtë duan të ndihmojnë ata që janë në vështirësi, që të jenë më të lumtur.
Ndërgjegjësimi për të qenë në gjendje për të dhënë
Nëse nuk mund t’i japim vetes atë që na nevojitet, vështirë se mund t’i ndihmojmë të tjerët. Për këtë, është me rëndësi themelore të dimë nëse jemi në gjendje të ndihmojmë. Kjo është e njëjtë me pyetjen nëse kemi mjetet e nevojshme, aftësitë e nevojshme dhe forcën e mjaftueshme mendore për të bashkëpunuar pozitivisht me kauzën.
Arsyeja për të qenë filantropist është vetëdija që gjithkush ka për vete. Nëse nuk jemi të sigurt se dëshirojmë të rrisim bilancin social, është më mirë të mos ndërhyjmë. Sepse ne mund të marrim të kundërtën, ngadalësojmë ose madje keqësojmë situatën.
Është thelbësore që të motivoheni nga qëllimet më të mira. Por është po aq e nevojshme të llogarisni mjetet e nevojshme për çdo rast, në përgatitjen adekuate dhe në një grup profesionistësh të përgatitur për të vepruar.
Çfarë nuk është filantropia?
Shumë njerëz gabimisht përcaktojnë veprimet e tyre të përgjegjësisë sociale si filantropia e korporatave. Çdo kompani ka interesa, veçanërisht ekonomike, prandaj është e qartë se ne nuk mund t’i konsiderojmë ato si gjeste të padenjë. Koncepti i filantropisë ka të bëjë me aktivitetet që bazohen në vullnetarizëm dhe nuk janë fitimprurëse apo qeveritare.
Nga ana tjetër, ekziston edhe vetëdija e rreme. Përfshin një formë të mirësisë, e ushtruar nga një pozicion autoritar dhe diskriminues. Ajo bazohet në një ide të korruptuar të epërsisë: “sepse unë jam më i pasur dhe më i fuqishëm, po ju jap bamirësi”. “Ju duhet të më falënderoni mua, sepse pa ndihmën time, ju nuk jeni asgjë”. Jini të kujdesshëm, sepse nuk keni të bëni fare me filantropinë, por është një qëndrim armiqësor, despotik dhe tiranik.
Polemika që preku njeriun më të pasur në botë shkaktoi trazira: pronari i Microsoft, Bill Gates. Shumë njerëz filluan të dyshonin në politikën e tij të solidaritetit, duke pasur parasysh se qëllimi i tij i vetëm ishte përmirësimi i imazhit të kompanisë së tij.
Jo e gjithë bamirësia është filantropi, as çdo veprim filantropik bamirësi. Dallimi qëndron në faktin se, ndërsa i pari përpiqet të japë lehtësim, filantropia përpiqet të zgjidhë problemet sociale në një mënyrë përfundimtare.
Misanthropy: hapi i mëparshëm?
E kundërta e filantropisë është misanthropy. Kjo do të thotë, tendenca për të mos u pëlqyer ndaj gjithçkaje që lidhet me qenien njerëzore. Misanthropët hedhin poshtë jo vetëm një ose disa njerëz, por speciet njerëzore në përgjithësi. Versioni i tyre është universal, pasi ata ndiejnë urrejtje për këdo.
Megjithatë, ka shumë njerëz që mendojnë se misanthropia është hapi i parë për filantropinë. Kjo ide fillon nga bindja se, për të ndihmuar të tjerët, është e nevojshme të njihet padrejtësia e botës, si dhe pamundësia humanitare e njerëzve. Kjo do të thotë se ka individë që nuk përpiqen të bëjnë mirë dhe, edhe kur përpiqen ta bëjnë këtë, e bëjnë keq.
Vetëm pasi të bëhemi të vetëdijshëm për egoizmin dhe lakminë e të tjerëve, mund të arrijmë një kompromis të vërtetë me shoqërinë dhe të luftojmë kundër të gjitha llojeve të pabarazisë.
Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / lamenteemeravigliosa.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
