Një studim i fundit i kryer nga studiues psikologjikë në Finlandë ka hedhur dritë mbi korrelacionin midis idealeve progresive dhe niveleve të lumturisë, duke sugjeruar se individët që identifikohen me parimet e drejtësisë sociale, të referuara shpesh si ‘individë të zgjuar’, mund të jenë më të prirur ndaj pakënaqësisë, ankthit dhe depresionit.
Gjetjet, të publikuara në Revistën Skandinave të Psikologjisë, kanë ngritur pyetje në lidhje me ndikimin e qëndrimeve shoqërore në mirëqenien mendore. Studiuesi kryesor Oskari Lahtinen, një studiues i vjetër në Qendrën Flagship të Kërkimit INVEST në Universitetin e Turkut, theksoi nevojën për të eksploruar përhapjen e këtyre qëndrimeve brenda popullatave të ndryshme.
Studimi, i cili përfshiu zhvillimin e një shkalle të qëndrimit kritik të drejtësisë sociale, anketoi mbi 5,000 pjesëmarrës në të gjithë Finlandën. Ai identifikoi shtatë besime kyçe të lidhura me individët e ‘zgjuar’, duke përfshirë perspektivat mbi racizmin, përfaqësimin në arsim dhe sfidat ndaj mikroagresioneve.
Çuditërisht, studimi zbuloi një korrelacion negativ midis respektimit të ideologjive të ‘zgjuara’ dhe mirëqenies mendore. Pjesëmarrësit që ranë dakord me deklarata të tilla si “Nëse të bardhët kanë mesatarisht një nivel më të lartë të ardhurash se zezakët, kjo është për shkak të racizmit” kishin më shumë gjasa të raportonin simptoma të ankthit dhe depresionit.
Vëmendje e veçantë ishte pabarazia gjinore në qëndrimet ndaj ideve të ‘zgjuara’, me tre në pesë gra që shprehnin pikëpamje pozitive krahasuar me një në shtatë burra. Gratë në fusha të tilla si shkencat sociale dhe arsimi kishin më shumë gjasa të mbështesnin përpjekjet për drejtësi sociale, ndërsa ato në fushat STEM treguan skepticizëm më të madh.
Megjithatë, autorët e studimit paralajmëruan kundër përgjithësimit të gjetjeve në vende të tjera pa kërkime të mëtejshme. Lahtinen theksoi nevojën për vërtetimin e shkallës në kontekste të ndryshme kulturore, duke u bërë thirrje kolegëve në kombe të tjera që të eksplorojnë mbizotërimin e qëndrimeve të ‘zgjuar’ brenda popullatës së tyre.
Studimi nënvizon marrëdhënien komplekse midis ndërgjegjes sociale dhe shëndetit mendor, duke nxitur diskutime më të gjera rreth ndikimit psikologjik të besimeve dhe vlerave shoqërore.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
