Historia jonë personale është shkruar gjithashtu edhe me bojën e çdo emocioni të ndjerë, çdo frike të kapërcyer dhe çdo momenti të lumtur që ka lënë një shenjë të pashlyeshme në mendje dhe zemër. Mbi të gjitha, jeta nuk shënohet nga vitet e jetuara, por nga emocionet e përjetuara.
Shkrimtarja dhe aktivistja Helen Keller me të drejtë pohonte se “gjërat më të bukura në botë nuk mund të shihen apo të preken. Duhet t’i ndjeni me zemër”. Ajo e dinte mirë, sepse duke qenë e shurdhër dhe e verbër, mësoi të lëvizë dhe të kuptojë realitetin e saj përmes këtij universi të fshehtë dhe të padukshëm, të cilin ne shpesh nuk i vlerësojmë ashtu siç duhet: ndjesitë, marrëdhëniet, ndjenjat…
Dëgjojmë shpesh që njerëzit janë qenie sociale dhe se truri ynë është një organ racional, një grup qelizash dhe indesh të ndërlidhura që formojnë mendime, zgjedhje dhe sjellje. Por e vërteta është diçka tjetër: ne qeniet njerëzore jemi krijesa emocionale dhe e vetmja gjuhë që truri ynë kupton është ajo e emocioneve.
E gjithë kjo na bën të mrekullueshëm, por edhe jashtëzakonisht të ndërlikuar. Interpretimi i jetës nga ky këndvështrim mund të na ndihmojë të kemi një kontroll më të madh mbi to dhe t’i jetojmë me intensitet më të madh. Sepse është e vërtetë që koha matet me orë, por jeta në emocione.
Koha matet në orë, jeta në emocione: momente gëzimi, ditë qetësie dhe momente trishtimi
Emocionet rregullojnë jetën tonë të përditshme në mënyra të ndryshme. Këto realitete biologjike nuk ndikojnë vetëm në mënyrën se si ndjehemi fizikisht, me zemrën që rreh më shpesh kur biem në dashuri apo dhimbjet që provojmë në stomak kur acarohemi. Ato gjithashtu ndikojnë në mënyrën se si ne mendojmë dhe veprojmë në momente të caktuara.
Jeta matet në emocione sepse ato janë tingulli i çdo momenti tonin. Të kuptuarit qartë të rëndësisë së këtij dimensioni psikofiziologjik është thelbësore për mirëqenien tonë. Kjo na lejon të kuptojmë që shprehitë e mëdha dhe kontrolli mbi emocionet mund të reflektojnë në lumturinë tonë ose, përkundrazi, mbi vuajtjet që rrezikojnë të kristalizohen.
Emocionet flasin për ne dhe historinë tonë personale
Ekzistenca jonë nuk është e lidhur ekskluzivisht me fijet e lumturisë. Në këtë telajo, unike për secilin nga ne, janë dhe ngjyrat e dhimbjes, humbjes dhe trishtimit. Dhe është pikërisht në këtë lojë dritëhijesh dhe kontrastesh ku qëndron bukuria autentike (dhe rezistenca) e jetës. Epo, emocionet përcaktojnë historinë dhe personin tonë. Për ta kuptuar më mirë këtë koncept, do të marrim një shembull.
Fundi i një marrëdhënieje mund të shkaktojë një dëmtim të përhershëm, një boshllëk, të aftë të thithë gjithçka, shpresë dhe ndjenjë; një dhimbje që mund të bëhet kronike deri në atë pikë sa të na pengojë të kemi marrëdhënie të reja. Situata të ngjashme janë mjaft të shpeshta. Përkundrazi, indi emocional i disa njerëzve është i endur me rezistencë, e cila i jep një aftësi të madhe shërimit, për të shkuar përtej dëshirës për të jetuar, provuar, eksperimentuar… Jeta matet në emocione dhe, megjithëse disa janë të dhimbshëm, vuajtja nuk ka pse të jetë ngjyra e vetme e ekzistencës sonë.
Të ndjehesh mirë do të thotë të ndjesh emocionin e duhur në çdo kohë dhe të dish ta menaxhosh atë
Les Greenberg është psikolog kanadez, i cili u bë i famshëm sepse zhvilloi terapinë e përqendruar emocionale. Ajo që ai thotë në vepra të tilla si ‘Terapia e përqendruar në Emocione’ është se për sa i përket emocioneve ne të gjithë jemi pak të papërgatitur. Ne i shtypim ato, i devijojmë, nuk dimë si t’ju japim një emër dhe shpesh e lejojmë veten të transportohemi prej tyre pa menduar për pasojat.
Është mirë të kuptosh se që të ndjehesh mirë do të thotë të ndjesh emocionin e duhur në çdo kohë dhe të dish ta menaxhosh atë. Çfarë do të thotë kjo? Do të thotë, për shembull, që kur dikush na ofendon, ne kemi çdo të drejtë të zemërohemi. Por zemërimi nuk duhet të na shtyjë të reagojmë me dhunë, por në një mënyrë pohuese dhe të arsyetuar. Do të thotë gjithashtu se përballë situatave të pasigurta që çojnë në ndryshime, është krejtësisht normale të përjetosh frikë dhe ankth. Këto emocione duhet të pranohen dhe të jetohen si të ligjshme dhe normale. Të kuptuarit e plotë të këtyre themeleve të shëndetit psikologjik na lejon të menaxhojmë më mirë çdo situatë dhe rrethanë personale.
Koha matet me orë, jeta në emocione: vazhdoni të mësoni
Jeta matet në emocione, madje edhe në momente pakënaqësie, melankolie, shprese, zhgënjimi dhe trishtimi. Ne jemi rezultat i asaj që kemi përjetuar dhe, mbi të gjitha, e asaj që kemi përjetuar në çdo përvojë. Dhe kjo është pikërisht ajo që na bën unikë. Secili nga ne përcaktohet nga frika e tejkaluar, trishtimi i shëruar, zemërimi i shndërruar me falje dhe zhgënjim i fituar nga suksesi dhe lumturia.
Sigurisht, është e vërtetë që ne kemi lënë shumë gjëra pas, por e ardhmja gjithmonë na jep horizonte dhe mundësi të reja që janë akoma në gjendje të na emocionojnë. Sepse kjo është pikërisht ajo për të cilën bëhet fjalë, jetojeni çdo ditë me emocione.
Botuar në Revistën “Psikologjia”, Nr. 159
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
