Ndonjëherë njerëzit nuk mund të përmbahen. Të gjithë kemi një kufi. Por çfarë ndodh kur ka njerëz që e kalojnë këtë kufi dhe pas tij ka një sëmundje? Diçka e tillë ndodh me njerëzit që vuajnë nga koprolalia, të paaftë për të moderuar nevojën e tyre për të thënë turpësi.
Për fat të keq, shumë përfundojnë duke vuajtur nga ajo që Ángela Becerra e konsideron “mungesa e të kuptuarit është terreni pjellor për vetminë kronike, pelinin që shkakton zemërthyerje”.
A është e drejtë të izolohen disa njerëz sepse vuajnë nga një sëmundje e pakontrollueshme? E megjithatë, në këtë shoqëri duket ende komplekse të pranohen disa probleme që lidhen me trurin. Koprolalia, protagonisti sot, është një prej tyre.
Çfarë është koprolalia?
Koprolalia është një simptomë konfuze e Sindromës Tourette. Kujtojmë se Sindroma Tourette është një çrregullim i trashëguar i zhvilluar në fëmijëri pavarësisht nga kultura apo raca. Ai përfshin tik-vokale dhe motorike, shprehje të papranueshme dhe lëvizje të pavullnetshme. Një nga simptomat që lidhet me Sindromën Tourette, siç themi ne, është koprolalia. Kjo sindromë, e papranueshme nga pikëpamja shoqërore për shumëkënd, është korniza dhe njëkohësisht shpjegimi se përse personat që vuajnë prej saj thonë turpësi dhe komente nënçmuese krejtësisht pa dashje.
Në përgjithësi, referencat e të sëmurëve nga koprolalia i drejtohen jashtëqitjeve, fyerjeve , përbuzjes ndaj njerëzve dhe objekteve, sharjeve për akte seksuale, zonave gjenitale etj. Çuditërisht, ky problem, duke qenë simptoma më e njohur e Sindromës Tourette, është më pak e pranuar nga shoqëria dhe më e rralla. Pak pacientë vuajnë nga koprolalia, që është një lajm pozitiv, pasi integrimi social nuk është i lehtë për personat me këtë deficit.
Si mund ta identifikojmë koprolalinë?
Nuk duhet të mendojmë për një person me koprolalinë si dikush që thotë vazhdimisht fjalë të turpshme ose shan kur flet. Në realitet, ajo shkon shumë më tej, pasi nuk është thjesht një zakon. Çdo individ di pak a shumë se si të prezantojë një sharje në varësi të kontekstit shoqëror. Në rastin e koprolalisë, fyerjet përsëriten me detyrim. Ndonjëherë pacienti mund t’i përsërisë ato pa pushim. Përveç kësaj, ata priren të përdorin tone shumë të larta me ritme vokale që nuk janë të përshtatshme në bisedën normale.
Për dikë të prekur nga ky çrregullim, vokalizimi i turpshmërive në çdo kontekst social mund të jetë i sikletshëm, pasi është krejtësisht i pavullnetshëm. Ndonjëherë, përdorimi i fjalëve blasfemuese lidhur me racat ose etnitë është një problem serioz.
Si vuajnë nga kjo situatë të sëmurët nga koprolalia?
Është themelore të kuptohet se këto tema në përgjithësi nuk nënkuptojnë atë që thonë. Një turpësi nuk duhet të pasqyrojë vërtet mendimin tuaj. Në fakt, shumë prej frazave që vokalizojnë nuk duhet të kenë kuptim, edhe pse janë komplekse dhe madje komike, nëse është e nevojshme. Të mos harrojmë se për këta njerëz, problemi i tyre mund të jetë shqetësues. Nga goja e tyre dalin turpësi që nuk duan t’i thonë, në vendin dhe kohën më të papërshtatshme . Por në realitet, ky efekt është për shkak të problemeve në mekanizmat frenues të trurit tuaj.
Sindroma Tourette shkakton mosfunksionimin e aftësisë njerëzore për të shtypur tik-et e padëshiruara fizike dhe verbale. Në këtë mënyrë të pavetëdijshme dalin fjalë që përfaqësojnë lehtësim momental për personin e prekur, por ankth të vazhdueshëm në terma afatmesëm dhe afatgjatë. Në fakt, nuk është e çuditshme të vëzhgosh ata të prekur që përpiqen t’i ndrydhin këto shprehje. Për ta bërë këtë, ata mbulojnë gojën, llafazan nën zë, apo edhe vokalizojnë shkronjat e para dhe shmangin të gjithë fjalën.
Koprolalia nuk duhet të jetë problem
Për fat të mirë, ne e dimë se kjo gjendje nuk duhet të shkojë përtej një tik të thjeshtë. Pasi të zbulohet dhe trajtohet, rrethi shoqëror i pacientit duhet të jetë i kuptueshëm. Është themelore të kuptojmë se gjestet dhe fjalët janë krejtësisht të pavullnetshme. Nëse përdorim ndjeshmërinë, do të ndiejmë vuajtjen sociale dhe personale që mund të ndiejnë këta individë. Prandaj, është e nevojshme të pranoni simptomat nga mjedisi juaj më i afërt shoqëror. Vetëm në këtë mënyrë mund t’i ndihmojmë ata të kenë një jetë të plotë dhe produktive.
Mos harroni se vetë koprolalia ose Sindroma Tourette nuk duhet të jenë pengesë që personi të pranohet dhe të dashurohet, në mënyrë që ai të vendosë shtylla sociale të sigurisë mbi të cilat të zhvillojë potencialin e tij të plotë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
