Një përkeqësim i dukshëm i cilësisë së gjumit në moshën e vjetër mund të jetë një shenjë e një rreziku në rritje të diagnozës së Alzheimerit në të ardhmen. Studiuesit në Universitetin e Kalifornisë, Berkeley janë të bindur për këtë dhe kanë konfirmuar se ekziston një marrëdhënie midis gjumit jo të mirë dhe rrezikut të formimit të pllakave amiloide, akumulimeve të një proteine me një efekt neurotoksik karakteristikë e kësaj demence.
Diskutimi rreth rolit të gjumit është më i nxehtë se kurrë. Si lidhen çrregullimet e gjumit me sëmundjen? A janë ato vetëm një simptomë e hershme e tij apo kanë ende një rol të paqartë në origjinën e tij?
Humbja e pastrimit. Gjumi i thellë dihet se ndihmon në largimin e mbeturinave dhe toksinave nga lëngu cerebrospinal, lëngu i pastër dhe pa ngjyrë që furnizon sistemin nervor qendror. A mund të kontribuojë gjumi i dobët në rrezikun e shfaqjes së demencës? Pasi analizuan cilësinë e gjumit të 32 të rriturve të shëndetshëm të moshave 60, 70 dhe 80, studiuesit zbuluan se vullnetarët që filluan të përjetonin më shumë gjumë të përhershëm dhe më pak gjumë të valëve të ngadalta, shpesh të referuara si “gjumi i thellë”, kishin më shumë të ngjarë të tregonin një rritje të pllakave beta amiloide në tru. Korrelacioni midis cilësisë së gjumit dhe akumulimeve të amiloideve ishte aq i qartë sa me kalimin e kohës ishte e mundur të parashikohej vetëm ndryshimi në pllaka, duke vlerësuar cilësinë e gjumit – edhe pse asnjë nga vullnetarët nuk u sëmur me Alzheimer gjatë studimit.
Shkaku ose pasojat? Në studimin e botuar në Current Biology, studiuesit sugjerojnë dy parametra për të parë: sasinë e gjumit të thellë jo-REM (d.m.th. karakterizohet nga mungesa e lëvizjeve të shpejta të syve) dhe efikasitetin e përgjithshëm të gjumit, d.m.th. thjesht duke fjetur dhe jo duke parë në tavan. Së bashku ato përshkruajnë cilësinë e gjumit, e cila duket se lidhet me shëndetin, madje edhe të ardhmen e trurit. Nëse gjetja konfirmohet, vëmendja më e madhe për pushimin e natës mund të ndihmojë në diagnostikimin e hershëm të çrregullimeve neurodegjenerative dhe në të njëjtën kohë të provojë të jetë një formë relativisht e lehtë e parandalimit për t’u përvetësuar.
Por kjo është vetëm një pikë uji në oqean, në kërkimin e shkaqeve (si dhe trajtimet e mundshme) të sëmundjes Alzheimer, e cila prek 5% të njerëzve mbi 60 vjeç. Për të mos përmendur që gjumi i shqetësuar thjesht mund të jetë një nga simptomat e hershme (dhe jo një shkak) i kësaj gjendjeje. Sipas një studimi tjetër të kryer nga Imperial College London, njerëzit me një predispozitë më të madhe gjenetike ndaj sëmundjes Alzheimer janë ata që shpesh zgjohen herët dhe kanë një kohëzgjatje më të shkurtër të gjumit.
Burimi / https://www.focus.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
