“Doja të riktheja dinjitetin tek fjala ‘e vjetër’”. Shoqëria moderne kurrë nuk e përdor këtë mbiemër përveçse në një kuptim negativ dhe supozon kotësinë tonë, duke harruar që ne ishim arkitektët e gjithçkaje që kanë të rinjtë sot”.
Lina Agostini është një gazetare në pension me një karrierë shumë të gjatë pas saj, e cila shkroi një libër për 80 vitet e saj, duke përshkruar jetën ashtu siç ishte dhe siç është. Kështu lindi Ditari skandaloz i një gruaje të moshuar (La Tartaruga, 2020), një roman që i kërkon shoqërisë t’i përgjigjet një pyetjeje: cili është vendi i të vjetrës sot?
“Në vendin që zëmë, Alberto Moravia kishte teorinë e tij: të moshuarit nuk bëjnë vetëvrasje sepse janë mësuar vetëm. Ky zakon është përgjigjja e pyetjes: vendi ynë është në botë, jo jashtë botës. Ka gjëra që vetëm ne i kemi provuar dhe i dimë, të cilat janë të domosdoshme për shoqërinë”, thotë Lina Agostini e cila përdori formën e romanit për të treguar disa të vërteta rreth të qenit e moshuar.
Marrëdhënia e vështirë me kujtesën, horizonti i kohës së dikujt që bëhet më i ngushtë, ndryshimet në trup dhe mendim, marrëdhëniet e humbura ose të ndryshuara në mënyrë të pakthyeshme, dyshimet dhe pendimet, trashëgimia e mbetur e rinisë dhe e fundit, por jo më pak e rëndësishme, marrëdhënia me pandeminë dhe izolimin. E gjithë kjo është një ditar skandaloz i një gruaje të moshuar, protagonistja e së cilës dëshmon për pasazhet e mëdha në historinë e shekullit XX, duke i kujtuar ato nga fundi i udhëtimit. Giorgina, ekzistencën e së cilës autorja e tregon duke filluar nga pleqëria është një grua e cila pasi ka shkaktuar një skandal gjatë gjithë jetës së saj, në të njëjtën mënyrë shkakton një skandal në pleqëri, duke vendosur të ngrejë kokën dhe t’i tregojë vetes me sinqeritet dhe pa turp.
Kam marrë një mbiemër nga titulli i librit tuaj. Mosha e vjetër është më “skandaloze” apo kush propozon izolim për ata që jetojnë në pleqëri?
Është skandaloze të mendosh për imponimin e izolimit, i cili për ne të moshuarit ka ekzistuar prej kohësh. Sot ata na kujtojnë vetëm për urgjencën shëndetësore. Shoqëria së pari na bëri geto dhe më pas na bëri të padukshëm. Ne ishim të mbyllur në shtëpi edhe para koronavirusit sepse miqtë e së kaluarës kanë vdekur, sepse burrat ose gratë nuk janë më atje, sepse familja moderne nuk ka vend për gjyshin. Të moshuarit janë vetëm, nuk kanë askënd, ata përfundojnë në një azil ose, më së shumti, mund të mbështeten në shoqërinë e një qeni ose një mace. Vetmia na shoqëron në gjërat e vogla, çdo ditë: kur të jesh tetëdhjetë mund të shkosh në një dyqan dhe të gjesh një shitëse që nuk do të jetë në gjendje të rekomandojë një fustan, pasi duke qenë se moda nuk na konsideron askush nuk mendon se edhe një grua e moshuar do të dëshironte të ishte elegante
Një postim i fundit nga guvernatori i Liguria Giovanni Toti, i përcaktonte ata mbi 75 vjeç si “jo thelbësorë për përpjekjet prodhuese të vendit”. Çfarë mendoni ju?
Mendoj se kemi akoma shumë gjëra për të dhënë. Ne nuk jemi vetëm ata që sjellim nipërit e mbesat në shkollë dhe rregullojmë buxhetin e familjes me pensionet: ne jemi të dobishëm mbi të gjitha sepse përfaqësojmë historinë e këtij vendi. Nëna ime e vendoste gjalpin në dritarë për të mos u shkrirë, ndërsa unë pashë frigoriferin, televizorin dhe pashë njerëzit të shkonin në hënë. Brezi ynë i ka krijuar të gjitha këto, mos u besoni atyre që na gjykojnë si dinosaurë, ne nuk jemi shkatërruar akoma. Ne konsumojmë, prodhojmë, mbrojmë kujtesën dhe historinë.
Çfarë përgjigje u jepni atyre që flasin për izolimin si një formë mbrojtjeje?
Unë them që ne të moshuarit nuk duam të mbrohemi. Ne duam të kujtohemi dhe të ndihmohemi. Përndryshe rrezikojmë të vdesim më shumë nga vetmia sesa nga viruset.
Burimi / https://www.huffingtonpost.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
