Ndryshimet klimatike po vjedhin rreth 44 orë gjumë në vit në nivel global. Ju duket pak? Ky nuk është aspak rasti. Dhe do të bëhet gjithnjë e më keq. Ndryshimet klimatike dhe temperaturat ekstreme po shkaktojnë një valë pagjumësie në mbarë botën. Përpjekja për të fjetur kur temperatura i kalon 30°C do të thotë të humbasësh rreth 14 minuta gjumë në natë. Mesatarisht 44 orë në vit. Më shumë: këto orë nuk do të shërohemi kurrë, pasi nuk do të mund të përshtatemi me një planet që do të digjet gjithnjë e më shumë. Në të vërtetë: shkenca parashikon që deri në vitin 2099, temperaturat e larta mund të vjedhin deri në 50-58 orë gjumë për person në vit. Këto llogaritje janë bërë nga studiues të Universitetit të Kopenhagës dhe studimi i tyre është publikuar në revistën Cell.
Disa studime kanë sugjeruar më parë se netët e nxehta – dhe ato të shtatë viteve të fundit kanë qenë më të nxehtat e regjistruara – përkeqësojnë cilësinë e gjumit, duke vënë në rrezik shëndetin mendor dhe fizik dhe duke shkaktuar, për shembull, ulje të performancës dhe produktivitetit njohës, sëmundje kardiovaskulare, depresion dhe obezitet. Megjithatë, për herë të parë, një studim ka nxjerrë në pah fenomenin në nivel global, duke identifikuar gjithashtu se cilët janë dhe ku jetojnë, njerëzit më të prekur dhe për rrjedhojë më të rrezikuarit. Midis viteve 2015 dhe 2017, për rreth gjashtë muaj, studiuesit nga Universiteti i Kopenhagës monitoruan gjatësinë dhe cilësinë e gjumit të 47,000 të rriturve nga 68 vende, duke i detyruar ata të mbanin shirita dore për gjurmimin e gjumit. Duke kombinuar të dhënat e mbledhura me të dhënat lokale të motit, ata zbuluan se njerëzit flinin më pak në netët më të ngrohta, sepse flinin më vonë dhe zgjoheshin më herët. Dhe kur temperatura i kalonte 30°C, ata pushonin rreth 14 minuta më pak në natë, mesatarisht rreth 44 orë më pak në vit.
Studiuesit zbuluan gjithashtu se mungesa e pushimit për shkak të temperaturave të larta ishte 25% më e madhe për gratë sesa për burrat dhe 50% për të rriturit mbi 65 vjeç.
Deri më tani, ata që flinin më keq ishin banorët e vendeve me të ardhura të ulëta, ku është e vështirë të freskohen me ajër të kondicionuar. Një pikë që shkencëtarët nënvizuan: “Meqenëse humbja e gjumit për shkak të temperaturave ekstreme do të ndihet gjithnjë e më e pabarabartë në të gjithë planetin, kërkimet e ardhshme duhet të fokusohen në popullatat më të cenueshme që jetojnë në rajone më të ngrohta, për të parandaluar dhe trajtuar pabarazitë e mëtejshme globale”.
Shkurtimisht, tani e dimë se, globalisht, ngrohja globale do t’i bëjë njerëzit gjithashtu të humbin gjumin dhe, për rrjedhojë, probleme të tjera shëndetësore. Gjithçka tjetër është aty për të parë: akullnajat shkrihen, lumenjtë dhe liqenet thahen, zjarret tërbohen, thatësira i gjunjëzon të korrat, duke favorizuar migrimet klimatike. Përsëri: shumë lloje kafshësh detyrohen të lëvizin në kërkim të habitateve të reja dhe madje bimët, në mënyrën e tyre, lëvizin për të mbijetuar. Paralajmërimi është gjithmonë i njëjtë: Toka është gjithnjë e më e etur dhe koha po mbaron. E megjithatë, ne jemi duke parë.
Përgatiti O.T / Burimi Focus.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
