“Në pritje” nga Alessandro D’Avenia
“Nuk isha gati,” kështu më tha një mik, të cilin e kam si vëlla dhe që humbi babanë e tij disa ditë më parë.
E kush mund të jetë gati, miku im? Mbetesh bosh në zbrazëti, si shtizat e litarëve, për këtë arsye i kam studiuar me kujdes. Sekreti i tyre është të përqendrohesh vetëm në një hap, në tjetër, i gjithë trupi në pjesën e përparme të këmbës dhe litari sikur të ishte dyshemeja. Momenti më i rrezikshëm i shëtitjeve të tyre “në ajër” është në fillim dhe në fund, hapat e parë dhe të fundit, kur duket se asgjë nuk do të kthehet prapa ose të hidhet përpara: rreziku vjen nga dëshira për të eliminuar marramendjen dhe gjendjen e pezullimit.
Kështu duke u gjendur në momente akrobatike të jetës, të pezulluar në zbrazëti, do të dëshironim të ktheheshim ose të hidheshim përpara, por pikërisht kjo na bën të rrëzohemi: duhet të qëndrojmë atje, të gjithë të gjithë, në hap, pa të kaluar ose të ardhme, sepse e kaluara dhe e ardhmja nuk janë as pas apo para nesh, por brenda nesh. Edhe filozofët flasin gjithashtu për “pezullim të gjykimit” për të treguar pamundësinë e të kuptuarit të diçkaje për të cilën na mungojnë të dhëna të mjaftueshme, një kusht jo i lehtë por i frytshëm për të menduar që kështu bëhet i aftë t’i shohë gjërat në një mënyrë të re.
Të qëndrosh “në pezull” do të thotë të qëndrosh “në ajër”, “në litar”, me “frymëndalur”.
E vetmja siguri është hapi tjetër sepse në atë hap jemi të detyruar të jemi atje “në gjithçka dhe për gjithçka”. Vetëm në këtë mënyrë ndodh që mrekullia të ndiejë jetën në tërësi, si një lojë shumë serioze, të cilën vetëm ne mund ta luajmë, dhe askush në vendin tonë.
“Në pritje” është një vend ku liria rrjedh nga shkëmbi i së vërtetës, pa maska dhe pa tundimin për t’u kënaqur me të mbijetuarit. Në vend të kësaj, është koha për të “mbijetuar”, për të jetuar në dritë dhe në ajër, ku ndodh që vetë graviteti i peshës sonë të na garantojë ekuilibrin. Për gravitetin dhe hirin e litarit, pesha dhe lehtësia përkojnë, e njëjta gjë ndodh kur martohesh, kur lind fëmijë, kur humbet babanë …
Në Traktatin e tij mbi ecjen në litar të ngushtë, Philippe Petit, artisti që më 7 gusht 1974 eci në mënyrë klandestine në një litar të ngushtë midis Kullave Binjake (pra filmi i bukur Ecja), thotë se kur “teli dridhet, dikush dëshiron forcë, ndërsa, nga ana tjetër, duhet të lëvizësh butë, pa prishur lëkundjen e telit …
Nuk ke pse të përpiqesh të qëndrosh i qetë, por të fitosh terren”. Paraprakisht, një hap në një herë, në mënyrë që të mos tradhtojmë jetën me përpjekjet tona për të eliminuar menjëherë vetminë dhe frikën.
Ashtu si Earl of Gloucester, në King Lear të Shekspirit: pasi ishte rrëmbyer, torturuar dhe verbuar nga rivali i tij politik, ai braktiset në rrugë. I dëshpëruar, dëshiron t’i japë fund jetës, por, tani që është verbuar, ai nuk është i aftë as për atë. Dhe kështu, ndërsa vështron gjatë rrugës, takon një burrë dhe i kërkon ta shoqërojë në shkëmbin nga i cili dëshiron të hidhet. Njeriu, të cilin nuk e njeh, është djali i tij Edgar, një endacak që babai i tij e kishte internuar pasi iu dha merita historive shpifëse të djalit tjetër që ishte xheloz për të.
Edgari, i cili kurrë nuk ka pushuar së dashuri babanë e tij, nuk e zbulon veten, kënaqet me të dhe bën sikur (çfarë dashuria mund të shpikë …) për ta çuar atë në një dalje që, në të vërtetë, është vetëm një shkëmb i vogël në mes të një livadhi. Babai dorëzohet në boshllëk për t’i dhënë fund dhimbjes së tij … por nuk dëmtohet. Djali i vjen në ndihmë, duke pretenduar se ka luftuar për ta arritur, dhe e bind atë se një mrekulli ka ndodhur: askush nuk do t’i mbijetonte një “kërcim në boshllëk” nëse do të kishte akoma diçka rezervuar për të, një jetë përpara. Njeriu “i mbijetuar” kthehet të besojë: falë dashurisë së fëmijës vdes e vjetra, e dëshpëruara dhe rilind e reja, ajo e të qenit i dashur.
Ata që ndihen të humbur pranë nesh duhet ta dinë që jeta e tyre është një mrekulli dhe të zbulojnë se të qëndrosh “në pezull” është një moment që përmban më shumë gravitet se sa hiri, sepse është momenti në të cilin zbulojmë se jeta jonë vlen sa shumë e të gjithë të dashurve dhe se jemi të dashur. Është pikërisht sikur jeni “në ajër” ku zbuloni nëse keni atë rrjetë mbrojtëse të bërë nga lidhje që janë të qëndrueshme dhe kapërcejnë çdo boshllëk.
Shoku im, të cilit i kisha shkruar se nuk isha në gjendje të qëndroja pranë tij, sepse dhimbja e një humbjeje si e tij na bën akoma të paarritshëm, u përgjigj se isha gabim, fakti i thjeshtë që i kisha shkruar atij për t’ia thënë, ishte ndër gjestet që e kishte ndihmuar “të lehtësohej” nga dëshpërimi dhe të ndërmerrte të paktën hapin tjetër. Dhe ai solli një mbishkrim në të cilin beson fort që e lexoi shumë vite më parë në fasadën e një spitali në qytetin e tij: “Nëse mund të shërohesh, shërohesh, nëse nuk mund të shërohesh, qetësohu, nëse nuk mund të qetësohesh, ngushëllohu”.
Për një kohë “pezull” si e jona, midis kaq shumë vetmie dhe frikë, besoj se kjo është detyra që i është besuar secilit prej nesh. Dhe në fund, miku im, ishe ti që më ndihmove.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi La Bellezza è lo splendore del Vero
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
