Adelina Pjetra , Psikologe Klinike dhe Psikoterapiste EMDR
Nëse tashmë po punoni për shërimin nga një histori traumatike, disocimi ka të ngjarë të jetë një koncept i njohur. Ju jeni të vetëdijshëm se është një sistem i përballimit që, në momente stresi, ofron mbrojtje nga realizimi i plotë i traumës dhe emocioneve, ndjesive, imazheve, mendimeve dhe modeleve të të menduarit që e shoqërojnë. Mungesa e realizimit dhe integrimit të këtyre komponentëve krijon simptomat që i sjellin njerëzit në terapi. Sa më e madhe shkalla dhe intensiteti i traumave, aq më i madh është kompleksiteti i procesit tipik disociativ dhe sigurisht edhe qasja e trajtimit.
“Dritarja e tolerancës,” një koncept i paraqitur nga Daniel J. Siegel, përshkruan ekuilibrin që sistemet tona kanë nevojë për t’u shëruar nga trauma.
Kur kemi trauma të pashëruara, sistemet tona mund të mos jenë plotësisht të pranishme. Ata mund të mos e dinë plotësisht ose të ndjejnë se rreziku ka kaluar dhe mund të bëhet i fiksuar në gjendjet e hypoaraousal dhe hyperarousal ose të luhatet në mes të dy gjendjeve.
Kërkoni për një terapist
Hypo- ose hyperarousal mund të rezultojë nga simptomat disociative të lidhura me traumën, të cilat mund të jenë pozitive (duke shtuar në përvojë) ose negative (duke hequr nga përvoja). Simptomat pozitive disociuese mund të përfshijnë imazhe ndërhyrëse, emocione, ndjesi dhe mendime. Simptomat negative disociuese mund të përfshijnë amnezinë, mungesë realizimi dhe depersonalizim. Kur ne jemi të mbërthyer në këto zona të sipërme dhe të poshtme të hyper- ose hypoarousal, integrimi i plotë dhe shërimi i traumës nuk mund të ndodhë. Por në mes, brenda dritares së tolerancës, shërimi dhe integrimi mund të ndodhin.
Zhvendosja jashtë dritares së tolerancës në hypo- ose hyperarousal është proces disociativ dhe mund të jetë delikate ose ekstreme. Në ato momente ne përjetojmë atë që unë e quaj “efekt i kërcimit kuantik”, ku aspektet e ish-vetes sonë, të mbërthyer akoma në traumën origjinale, nuk kanë qasje në atë që vetja e pranishme e di. Kjo na mban të mbërthyer në çlirimin e materialit traumatik, edhe pse një pjesë e jona – një pjesë e pa aksesueshme, për sa kohë që po disociojmë (shkëputemi) – e di se është në të kaluarën.
Ankorimi i vetes në të tashmen
Pasi të keni vërejtur një zhvendosje disociuese në hypo- ose hyperarousal, mund të jetë e dobishme të shfrytëzoni një aftësi që ju ankoron me kujdes në të tashmen. Spiranca nuk ka të bëjë vetëm me vërejtjen se jeni “në të tashmen”. Është e domosdoshme që të vëreni dhe pranoni se e tashmja është ndryshe nga çdo gjë që mendoni se jeni të mbërthyer. “E di që mund të shoh gjëra të vjetra”, mund t’i thuash vetes , “Por gjërat e vjetra nuk mund të ndodhin, sepse jam në këtë dhomë tani dhe këto janë mënyra që duken ndryshe”.
Zhvendosja jashtë dritares së tolerancës në hypo- ose hyperarousal është proces disociativ dhe mund të jetë delikate ose ekstreme.
Një shembull më specifik mund të duket kështu: “Muri ka ngjyrë kafe, ka një tapet dhe unë jam 22 vjeç. Nuk mund të jem në atë rrethanë të vjetër. Unë jam në të njëjtën dhomë si ky tapet ngjyrë kaf. Duhet të ketë mbaruar, sepse unë jam në një dhomë ndryshe dhe unë jam më e rritur/më në moshë. Unë nuk kisha veshur këto këpucë. Në fakt, unë nuk mund të fusja këmbën në këto këpucë nëse isha në atë kohë”.
Nëse po përpiqeni të shëroheni nga trauma, mendoni për këtë aftësi të ankorimit si një mënyrë për të marrë aspekte të vetes tuaj të mëparshme në të tanishmen dhe të qëndroni brenda dritares tuaj të tolerancës. Për të zënë vërtet rrënjë, duhet të praktikohet vazhdimisht. Por kjo është një aftësi thelbësore përballuese për çdo të mbijetuar traumash, madje edhe para se të përpunohet ndonjë material traumatik në terapi.
https://apjetra.wordpress.com/2018/01/08/trauma-dhe-disocimi-pertej-dritares-se-tolerances-tuaj/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
