Është e lehtë të biesh në grackën e të menduarit se çrregullimet e të ngrënit kanë të bëjnë vetëm me ushqimin dhe humbjen e peshës. E vërteta është se ka shumë çrregullime të ndryshme të ngrënies, pra nuk është vetëm anoreksia ose bulimia.
Ekzistojnë probleme më pak të njohura, si ngrënia e çrregullt, të cilat mund të jenë më të vështira për tu diagnostikuar, sepse pacienti mund të mos ketë simptomat e pritshme. Dhe ajo që shumë nuk e kuptojnë është se njerëzit që kanë anoreksi shpesh vuajnë nga bulimia ose ngrënia e tepërt. Shumë të sëmurë mund të kenë diagnoza të ndryshme, pasi simptomat ndryshojnë.
Është e rëndësishme të kuptohet se çrregullimi nuk ka të bëjë vetëm me ushqimin, por edhe me atë se si ndihet një person. Mënyra se si personi ndërvepron me ushqimin mund ta bëjë të ndihet më i aftë për ta përballuar situatën.
Realiteti është se çrregullimet e të ngrënit janë sëmundje të rënda mendore dhe për shumë veta, ato janë përkeqësuar gjatë pandemisë Covid-19. Është shqetësuese, duke pasur parasysh që çrregullimet e të ngrënit mund të jenë shumë të rrezikshme dhe madje edhe fatale në disa raste – anoreksia ka shkallën më të lartë të vdekshmërisë nga të gjitha sëmundjet mendore. Por ato mund të trajtohen. Ashtu si çdo sëmundje, sa më shpejt të kapen, aq më mirë është dhe aq më shumë ka të ngjarë që një person të marrë ndihmën dhe mbështetjen e duhur.
Pra, kush është në rrezik? Përsëri, është e lehtë të biesh në grackën e të menduarit se çrregullime të ngrënies kanë tendencë të prekin vetëm gratë e reja. Është e vërtetë që ka shumë të ngjarë të diagnostikohen, veçanërisht midis moshës 12 dhe 20 vjeç. Por çrregullimet e të ngrënit mund t’i ndodhin çdokujt, të çfarëdo gjinie, moshe, apo prejardhje etnike ose kulturore. Në fakt, sipas organizatës “Beat”, mendohet se një në katër individë që vuajnë nga çrregullimet e të ngrënit, është mashkull.
Nuk ka një arsye të veçantë pse një person zhvillon një çrregullim të të ngrënit, por mendohet se ndikojnë shumë gjëra. Ju mund të keni më shumë të ngjarë të diagnostikoheni nëse vuani nga depresioni, ankthi, vetëvlerësimi i ulët ose nëse jeni një perfeksionist. Nëse jeni kritikuar më parë për zakonet tuaja të ngrënies ose për formën e trupit, edhe ajo mund të luajë një rol.
Simptomat e zakonshme të bulimisë përfshijnë:
- Të ngrënit shumë, në një hapësirë të shkurtër kohe, e njohur si ngrënia e tepërt
- Vajtja në tualet menjëherë pas ngrënies
- Të qenit të fiksuar tek ushqimi
- Frika nga shtimi në peshë
- Të qenit shumë kritik në lidhje me peshën dhe formën e trupit
- Duke e bërë veten të sëmurë
- Keqpërdorimi i laksativëve, ushtrimet e tepërta ose agjërimi
- Ankthi, sidomos rreth ngrënies para njerëzve të tjerë
- Tërheqja sociale dhe izolimi i tyre
- Të qenit i irrituar dhe ndryshimi i humorit
Mund të jetë e vështirë të vërehen shenjat, sepse në shumë raste njerëzit do të përpiqen të fshehin çrregullimin e të ngrënit. Nëse dyshoni se një fëmijë, vëlla ose motër, mik apo një i dashur po lufton me këtë gjë, ka mënyra nëpërmjet të cilave mund t’i ndihmoni.
Burimi / Panorama Online
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
