Një arterie që shkon përkohësisht në qendër të parakrahëve ndërsa një fëmijë është ende në barkun e nënës nuk po zhduket aq shpesh sa më parë, duke i dhënë shumicës së të rriturve një kanal shtesë të indit vaskular.
Kjo është zbuluar nga një studim i botuar në Journal of Anatomy vitin e kaluar nga studiues nga Universiteti i Adelaide si dhe Universiteti Flinders në Australi. Ata pretendojnë se që nga shekulli i 18 -të, anatomistët kanë parë praninë e kësaj arterie tek të rriturit dhe studimi i tyre i fundit ka nxjerrë në pah se ajo është rritur në mënyrë të konsiderueshme.
Sipas Teghan Lucas nga Universiteti Flinders, prevalenca ishte rreth 10% tek individët e lindur në mesin e viteve 1880, e cila u kthye në 30% për njerëzit e lindur në shekullin e 20-të. Nga pikëpamja evolucionare është një rritje e konsiderueshme në një hapësirë kaq të shkurtër kohe.
Arteria në fjalë – arteria mesatare – dihet se formohet në fillim të ciklit të zhvillimit njerëzor dhe ndihmon në lëvizjen e gjakut poshtë qendrës së krahëve tanë për të pasuruar dorën në rritje. Sidoqoftë, pas 8 javësh, kjo regresohet duke e lënë punën në enët e tjera – arteriet radiale dhe ulnare. Sipas anatomistëve, nuk është e garantuar që arteria mesatare të largohet gradualisht. Në vend të kësaj në shumë raste, qëndron atje për një muaj apo edhe më shumë.
Për të kuptuar se sa i përhapur ka qenë ky kanal gjaku, studiuesit ekzaminuan 80 gjymtyrë nga kufomat e dhuruara nga australianët me prejardhje evropiane. Donatorët e moshës 51 deri në 101 vjeç, treguan se shumica kanë lindur në gjysmën e parë të shekullit të 20 -të.
Duke parë shpeshtësinë e gjetjes së arteries mesatare që ishte gjithashtu e aftë për një furnizim të mirë me gjak, ekipi kërkimor krahasoi shifrat me regjistrimet e mëparshme dhe zbuloi se arteria ishte tre herë më e zakonshme tek të rriturit sot sesa ishte një shekull më parë. Këto gjetje lënë të kuptohet se përzgjedhja natyrore po favorizon ata që kanë ruajtur këtë pjesë shtesë të furnizimit me gjak.
Lucas shpjegoi, “Kjo rritje mund të ketë ardhur nga mutacionet e gjeneve të përfshira në zhvillimin e arteries mesatare ose problemet shëndetësore tek nënat gjatë shtatzënisë, ose të dyja së bashku.”
Ndërsa ekzistenca e kësaj arterie shtesë do të thotë që ne mund t’u japim gishtërinjve ose parakrahëve më shumë rrjedhje gjaku për t’i bërë ata më të fortë dhe më me ndikim, ato gjithashtu na vënë në një rrezik më të madh të sindromës së tunelit të kyçit të dorës, duke na detyruar t’i përdorim më pak duart.
Lucas shtoi se nëse ky trend vazhdon, deri në vitin 2100 shumica e njerëzve do të kenë një arterie mesatare të parakrahut.
Burimi / https://www.indiatimes.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
