Gjithnjë e më shumë njerëz po i hedhin kimikatet e ashpra nga rutina e përditshme e pastrimit dhe në vend të tyre po kthehen tek produktet natyrore, të tilla si sodë buke dhe uthull, për të hequr njollat, dezinfektojnë sipërfaqet dhe shkëlqejnë hapësirat, sipas Reader’s Digest. Por, pse këto sende shtëpiake janë agjentë pastrimi kaq efektivë? Përgjigja është mjaft themelore – sode buke dhe uthull shtrihen në skajet e kundërta të shkallës së pH.
“Kur pastroni duke përdorur sode buke ose uthull, në të vërtetë po bëni manipulime shumë të komplikuara të molekulave,” thotë May Nyman, profesor në departamentin e kimisë në Universitetin Shtetëror të Oregon.
Soda e bukës është emri i zakonshëm për bikarbonat natriumi (NaHCO3). Shumica e njerëzve ndoshta e lidhin atë me gatimin, sepse kjo i bën ëmbëlsirat dhe bukët tuaja të mëdha dhe të fryra. Uthulla është një tretësirë e holluar e acidit acetik (HC2H3O2), e prodhuar nga bakteret gjatë fermentimit.
“Soda e bukës është e kundërta e uthullës. Është e ashpër si uthulla, por shpërndan lëndën organike,” tha Nyman për Live Science. “Ashtu si uthulla, ajo nuk mund t’ju dëmtojë dhe nuk do të jetë e dëmshme kur pastroni vendet ku ruani ushqimin tuaj.”
Të dy përbërësit e kuzhinës janë agjentë efektivë të pastrimit sepse gjenden në anët e kundërta të shkallës së pH. pH është një masë sa acid ose bazë, është një substancë në një shkallë nga 1 (shumë acid) në 14 (shumë bazë), me një vlerë neutrale në 7. Uji i pastër ka një pH prej 7. Soda e bukës ka një pH prej 9, ndërsa uthulla ka një pH prej 2, sipas Shërbimit Gjeologjik të SHBA.
Pastrimi një-dy grushte
Si bazë, soda e bukës shpërndan komponimet organike si papastërtitë, yndyrat dhe gjëra të tjera ngjitëse. Përveç kësaj, struktura minerale e secilës grimcë sode buke siguron një gërryes të butë për t’u pastruar pa lënë gërvishtje pas. Si acid, uthulla zbërthen mineralet që formohen nga uji i fortë i rubinetit, duke formuar njolla të shëmtuara në lavamanë, vaska dhe banakë.
Kombinimi i këtyre dy substancave të zakonshme shtëpiake mund të prodhojë rezultate të jashtëzakonshme në kuzhinë, por është e rëndësishme që të mos i kombinoni ato në sasi të barabarta sepse ju duhet ta mbani përzierjen në anën acidike ose bazë të vlerës neutrale. Kur soda e bukës përzihet me uthull, acidi zbërthen sodën e bukës, duke lëshuar gaz dioksid karboni që mund të ndihmojë në heqjen e papastërtisë nga sipërfaqet që pastrohen.
Këtu janë disa receta për t’u provuar.
•Freskoni lavamanin tuaj duke përzier një masë sodë buke me dy masa uthull. Kjo përzierje zhbllokon si një gaz shkumëzues të dioksidit të karbonit dhe pastron e freskon tubat.
•Hiqni njollat e forta të ujit duke vendosur një peshqir të lagur me uthull mbi zonën e prekur. Pas disa orësh, hiqeni leckën dhe fshijeni zonën e prekur me një pastë të bërë nga sodë buke dhe ujë.
•Hiqni mykun në lavanderi duke përdorur sodë buke dhe uthull. Shtoni një gjysmë filxhan sodë buke me detergjentin e rrobave për të ngarkuar procesin e pastrimit. Ndiqeni këtë me një filxhan uthull gjatë ciklit të shpëlarjes për të vrarë bakteret dhe zbutur pëlhurën.
•Pastro imët duke aplikuar një pastë të bërë nga sodë buke dhe ujë. Spërkateni pastën me uthull para se të fshini njollën.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi livescience.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
