E njihni ndjenjën e kënaqësisë kur përfundoni diçka për të cilën keni punuar për një kohë ose ndiqni një qëllim që ju sfidoi vërtet? Rezulton se arritja e atyre qëllimeve të larta ofron përfitime përtej vetëm një shpërblimi të menjëhershëm.
Psikiatrja pozitive dhe autorja e Everyday Vitality, Samantha Boardman, tregon shkencën që fshihet pas “vështirësive të dëshirueshme”, pse ne i konsiderojmë ato kaq të kënaqshme dhe se si ndihmojnë në nxitjen e më shumë elasticiteti.
Shkenca që qëndron pas “vështirësive të dëshirueshme”
Për të ilustruar se sa sfidues mund të rezultojë në një ndjenjë të mirëqenies, Boardman shpjegon një studim nga Universiteti i Richmond, të cilin ajo e quan “Eksperimenti i Froot Loop”.
Studiuesit donin të trajnonin minjtë për të drejtuar makina të vogla të prodhuara në laborator. Kështu që sa herë që drejtonin ose lundronin makinën në vende të ndryshme, ata fitonin një Froot Loop. (“Me sa duket është ushqimi i tyre i preferuar”, thotë Boardman.)
Sidoqoftë, studiuesit i ndanë minjtë në dy grupe para testeve të tyre: Një grup jetonte në një mjedis kompleks, të pasuruar plot me sfida dinamike (struktura të larta, ngjitje në shkallë dhe të ngjashme – gjëra që minjtë mund t’i konsiderojnë si sfida). Grupi tjetër u vendos në një mjedis laboratorik standard pa pengesa.
Kur erdhi koha për provën, studiuesit zbuluan se minjtë që jetonin në një mjedis më dinamik dhe pasurues ishin më elastikë ndaj sfidave me të cilat përballeshin gjatë lundrimit në makinë. Ata e mbajtën atë deri sa më në fund arritën te Froot Loop; minjtë që jetonin në strehimin e laboratorit kishin më shumë gjasa të hiqnin dorë kur përballeshin me sfida.
Por, si lidhet ky hulumtim me përvojën tonë njerëzore? Epo, thotë Boardman, ju mund të rrethoheni me sfida dinamike në fusha të tjera të jetës tuaj, kështu që nëse jeni të ngarkuar me një pengesë që kërkon pak mund, jeni më të pajisur për ta mbajtur atë. “Kur krijojmë vështirësi të dëshirueshme, kur sfidohemi në një mënyrë që ne mendojmë se kemi burimet për ta përmbushur atë sfidë, në të vërtetë ndjehemi vërtet mirë”, thotë ajo. “Ka vetë-efikasitet dhe kjo është ajo ku ne ndërtojmë elasticitet”.
Si të krijoni vështirësi të dëshirueshme?
Sigurisht, çelësi për të korrur përfitimet e vështirësive të dëshirueshme është ndjenja se qëllimi është i dëshirueshëm. Për sa i përket sfidave realiste që ju japin shpërblimin e elasticitetit, Boardman është një tifoz i madh se mësimi i aktiviteteve të reja mund të ketë disa përfitime të shëndetshme për trurin.
Idetë e tjera përfshijnë mësimin (dhe zotërimin) e një lloji të ri lëvizjeje në regjimin tuaj të stërvitjes apo edhe pastrimin me kujdes të dollapit tuaj. Në fund, është e rëndësishme që qëllimi të jetë disi i shtrirë, por brenda kontekstit të të pasurit të burimeve që ju nevojiten për ta arritur atë në mënyrë të arsyeshme.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
