Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Psikoterapia… Psikoterapia fillestare… Qasja ime
Qasja ime është pluraliste në origjinën e saj teorike dhe individualiste në praktikën e saj klinike. Trajnimi im klinik më lejon të përdor një kombinim të tre qasjeve shumë të rëndësishme: Psikoterapisë, Psikanalizës dhe Filozofisë në atë masë sa që kjo e fundit lidhet me njeriun dhe pyetjet kryesore që i shqetësojnë.
Nga Qasja Sistemike kryesisht mendoj se të kuptuarit e stresit, një sulm paniku ose një simptomë tjetër nuk mund të adresohet nëse ne e shkëpusim ose e izolojmë atë nga kushtet e jetesës dhe tërë marrëdhënia njerëzore që vuan nga kjo simptomë. Vendi ndriçohet gjithmonë më mirë nëse lidhet me tërësinë në të cilën ekziston dhe funksionon. Simptoma është gjithmonë një lidhje në një zinxhir të ngjarjeve të ndërvarura. Për shembull, për të kuptuar një varësi, është e dobishme të studiohet se si kjo simptomë është e lidhur jo vetëm me vetë individin, por me sistemin e ndërvarësisë (familja, profesioni, dashuria, etj.) Që përcakton kryesisht jetën e tij.
Nga Psikanaliza, unë kryesisht mendoj se kërkimi për një kurë ndodh gjithmonë kur mënyra e zakonshme me të cilën dikush fiton kënaqësi në jetën e dikujt, shembet ose çon në një fund të vdekur. Ajo që e dërgon dikë te psikoterapisti është një tkurrje e papritur e rrugëve dhe metodave të kënaqësisë, gjë që e bën personin papritur të ndihet plotësisht i pafuqishëm. Unë gjithashtu mendoj se personi që kërkon psikoterapi kërkon të flasë për diçka për të cilën ai ose ajo nuk është i vetëdijshëm, të paktën pjesërisht, që ai ose ajo dyshon, ka frikë, dëgjon, dashuron, admiron. Ai kërkon të theksojë atë që në historinë e tij personale e bën atë të vuajë dhe për të cilën ai nuk mund të flasë me të afërmit e tij. Këtu, roli i analistit është t’i ofrojë pacientit/klientit mundësinë e një zhvendosjeje, një qasje të re ndaj gjërave, një mënyrë të re të të qenit i kënaqur jo duke mohuar, por duke kapërcyer simptomën e tij të veçantë. Më saktësisht, roli i analistit është të sqarojë dhe mobilizojë dëshirën e analistit, pasi “dëshira është një kurë për stresin”. Shërimi nuk është mohimi ose tharja e dëshirës, por përkundrazi ringjallja e tij.
Nga Filozofia kryesisht mendoj se lumturia njerëzore nuk është një utopi, as nuk është sinonim i vetëpërmbajtjes. Unë nuk bëhem i lumtur sepse po sakrifikoj dëshirën time në altarin e detyrës por sepse po mësoj të dëshiroj duke zgjeruar vazhdimisht kufijtë e ekzistencës time. Lumturia nuk është dorëheqja ime nga ajo që jam, adoptimi i një natyre që nuk e kam, as nuk do ta përvetësoj kurrë, por shfrytëzimi dhe shprehja në masën më të plotë se kush jam dhe çfarë mund të bëhem vërtetë.
Qasjet e mëparshme, pra, më lejojnë të individualizoj metodën time analitike çdo herë, duke u përqendruar në unikalitetin e analizës, historia personale e së cilës është e pamundur të shpjegohet me referencë vetëm për ligjet universale të sjelljes njerëzore. Ēshtë simptoma personale e secilit që përcakton kursin e procesit të trajtimit çdo herë, pa e “mbytur” individualitetin e analistit duke e shtrydhur atë në klasifikimet disi të trashë të protokolleve të parafabrikuara. Dobësia kryesore e këtyre protokolleve është se ato vlejnë për të gjithë pa përjashtim. Kjo është arsyeja pse ato janë të papërshtatshme për psikoterapi: roli i këtij të fundit është të nxjerrë në pah përjashtimin që bëhet nga secili analist, ta kuptojë atë dhe të ndërtojë lumturinë e tij jo kundër tij, por mbi të.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
