Gjithçka nis nga regjimi i duhur ushqimor. Një qajse që ndihmon shëndetin psikofizik dhe atë emocional. Por deri këtu na duhet të kalojmë mes tekave inatçore që truri ynë lëshon përmes sinjaleve pse jo të dëmshme. Në dhjetëvjeçarin e fundit, studime të pafundme kanë dalë në konkluzionin se zakonet e ushqyerjes janë faktorë parashikues të gjenezës së disa lloje të tumoreve. Këto informacione kanë ndërgjegjësuar popullatën që të bëhet gjithnjë e më e vetëdijshme për atë që hanë, duke zhvilluar një fuqi zgjedhjeje rreth ushqimeve të nevojshme dhe se si t’i gatuajnë ato.
Sot gatimi konsiderohet një faktor i rëndësishëm në zvogëlimin e incidencës së patologjive të shumta organike, por është dhe një veprimtari që prodhon mirëqenien psikofizike emocionale, veçanërisht kur përdoret njëkohësisht ose pas një patologjie. Gatimi në të vërtetë, bëhet një instrument i kujdesit, krijues dhe jo mjekësor, i cili lejon që personi të afrohet me normalitetin e jetës së përditshme, duke e ndihmuar atë t’i japë një kuptim dhe shije të re jetës.
Në këtë kontekst, gatimi nuk është vetëm një mjet me të cilin mund të kënaqet instinkti i urisë, por bëhet mjeti për ta kënaqur atë sipas dëshirës, për të ngrënë pikërisht atë që do dhe zgjedh si “të mirë dhe të shëndetshëm për veten”. Përgatitja e pjatave të hollësishme, të cilat kërkojnë kohë, përpjekje dhe vëmendje dhe të cilat, pasi të plotësohen, duhet të kënaqin sytë dhe qiellzën, do të thotë afrimi i ushqimit si një formë e vërtetë e ushqyerjes së shpirtit.
A mund ta konsiderojmë ushqimin një armë lehtësuese shpirtërore dhe në situatën ku ndodhemi? Padyshim, është një forcë e cila na shkëput nga mendimet e këqija, nga realiteti vrastar i lajmeve negative, e si pasojë, na çon në një dimension që truri e ka të nevojshme të jetë. Ky distancim real e ndihmon muskulin e vetëdijes, sjelljeve dhe funksionimit të trupit, të qetësohet, t’i largohet ngarkesës nga pandemia, dhe të fokusohet në gjëra që e bëjnë të ndihet mirë. Kjo qetësi të detyruar, e zhvendos nga ngacmimi apo rënia pre e një sërë sëmundjesh që lindin pikërisht nga mbingarkesa e tij. Le t’i kthehemi edhe një herë ushqimit si një armë e shëndetshme për njeriun, duke ju sjellë këshillat e ekspertes së fushës, Carla Lertola, mjeke specialiste në Shkencat e Ushqyerjes.
Në studimin e saj, Lertola ndalet në elementët organikë që duhet të konsumojmë në këto muaj pengimi aktiviteti fizik. Sipas saj janë shumë të mira konsumimi i vitaminës C, të cilën e marrim përmes agrumeve, vitaminës D që e gjejmë në salmon dhe produktet e qumështit, A-ja te karota dhe lakra jeshile, por në ‘doza normale, domethënë 2 porcione frutash në ditë dhe 2 porcione perimesh’.
Hani shëndetshëm, por mos e teproni me sasinë
“Ajo që duhet të kujtojmë është të hamë me racione. Ne nuk e forcojmë organizmin duke ngrënë më shumë. Përkundrazi. Duhet të hamë në mënyrë të moderuar dhe të riprodhojmë atë ‘pjatë të Harvardit’ e cila nuk është gjë tjetër veçse një përfaqësim i mëtejshëm i piramidës sonë ushqimore”. Pra, “hani një racion karbohidrate, një proteina alternative (mish, peshk, vezë, sallam, djathëra, bishtajore), të perimeve në sasi të mirë, duke i dhënë përparësi ushqimit të freskët” kujton Dr. Lertola, “dhe racione për restorante”. “Duhet të veprojmë në mënyrë imagjinare për ta bërë atë që hamë të këndshme, të përpiqemi të kujdesemi për veten dhe të dashurit tanë me ushqim, i cili është gjithashtu një ndihmë nga pikëpamja psikologjike”. Dhe pse jo, le të shfletojmë librin tradicional të recetave, ose t’i shpikim vetë ato.
Pyetjes a duhet të ulim kaloritë, Dr.Lertola i përgjigjet: “Jo, sepse një kufizim i kalorive ka të ngjarë që së bashku me këtë gjendje pasigurie dhe ankthi, të ketë një efekt tërheqës për gjithçka tjetër.
Disa këshilla më shumë
Në këtë moment në të cilin jemi ndoshta më të ndjeshëm ndaj temës së shëndetit, le të përfitojmë, për t’u kujdesur për veten me një ushqim të mirë për sistemin tonë imunitar. Shmangni me kujdes biskotat dhe kekët e fabrikuar.
Vitamina C, ndihmon sistemin tonë imunitar, një lëng portokalli në mes të mëngjesit është ideal.
Vitamina D është një modelues imunitar. Ajo gjendet e peshku salmon, te sardelet dhe te peshku ton.
Vitamina A gjendet në produkte me origjinë shtazore, por pararendësit e kësaj vitamine gjenden në perime siç janë patatet e ëmbla, lakra jeshile dhe karotat.
Polinsaturatet Omega-3 gjenden kryesisht e peshqit: peshku blu dhe salmon. Seleni dhe zinku gjenden përkatësisht tek drithërat dhe mishi.
Vitamina B: B2, B6, B9 dhe B12 kanë efekte pozitive në sistemin imunitar: mund të përdorim majdanoz, piper të nxehtë, koriandër, qepujka, salvia dhe nenexhik.
Bëjnë mirë gjithashtu një racion oriz kaf dhe bishtajoret. Mbani mend se vitamina B12 është e pranishme ekskluzivisht në mbretërinë e kafshëve, duke përfshirë mishin dhe derivatet, dhe në mesin e banorëve të detit, siç janë molusqet dhe karkalecat.
Erëzat tradicionale për të aromatizuar pjatat, si rigoni, rozmarina dhe borziloku mesdhetar.
Mos harroni edhe polifenolet antioksiduese, të cilat midis vetive të ndryshme të dobishme, kanë atë të forcimit të sistemit tonë imunitar.
Përgatiti: Orjona TRESA / Botuar në Revistën “Psikologjia”, Nr. 155
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
