Moda prek shoqërinë në një mënyrë të thellë dhe ndonjëherë kthehet në një gjendje shqetësuese . Psikologjia i ka studiuar këto dukuri për dekada. Për t’i kuptuar ato, një nga termat më të rëndësishëm është vetë-koncepti. Në fakt, imitimi është një nga proceset që na ndihmon të ndihemi të integruar. Megjithatë, në të njëjtën kohë, na bën skllevër të prirjeve të caktuara duke na ofruar perceptimin e të qenit si të tjerët.
Si ndikon moda në shoqëri?
Sot, mediat sociale janë kanali më i rëndësishëm kur bëhet fjalë për përhapjen e modave dhe tendencave të reja Kjo nuk përfshin vetëm fushën e veshjeve. Në fakt, Twitter, Instagram dhe TikTok integrojnë kodet e komunikimit, mendimit, kohës së lirë dhe, natyrisht, konsumit në ideologjinë kolektive.
- Imitimi si nevojë për t’u përkitur në grup
Shfaqja e disa sjelljeve, produkteve apo stileve të veshjes na bën kuriozë. Për më tepër, sapo shohim se ato përsëriten shpesh në grupet tona shoqërore të referencës, ne fillojmë t’i imitojmë ato. Nevoja për të ndjekur ato modele lind në mënyrë që të mos ndihemi të përjashtuar. Identitetet tona ushqehen nga ndjenja e përkatësisë. Kjo na shtyn të imitojmë atë që bëjnë grupet tona. Ne ndjekim tendencat dhe sjelljet e tyre për të shmangur përjashtimin social, shënjestrimin dhe izolimin. Na bën të ndihemi sikur i përkasim, gjë që përkthehet në mirëqenien tonë psikologjike.
- Parimi i konformitetit
Parimi i konformitetit sugjeron që, në dëshirën tonë për t’u integruar dhe për t’u ofruar perceptime pozitive të tjerëve, “unë” bëhet i holluar. Si të tillë, ne në mënyrë të pandërgjegjshme pranojmë shumë realitete. Figura të tilla si psikologu social, Herbert Kelman, tregojnë se konformizmi manifestohet në tre mënyra specifike. Këto shpjegojnë se si moda ndikon në shoqëri.
Identifikimi. Ne identifikohemi me figurat e grupeve tona shoqërore.
Brendësia. Ne integrojmë në shtresat tona psikologjike modelet e sjelljes dhe qëndrimit të të tjerëve. Ne e bëjmë këtë që të mos ndihemi të lënë anash.
Pajtueshmëria. Ne demonstrojmë përshtatjen tonë me disa moda dhe tendenca, edhe nëse ndonjëherë, privatisht, nuk jemi vërtet aq të interesuar ose nuk jemi dakord me to.
- Nevoja për miratim dhe vërtetim
Si njerëz, që në moshë shumë të hershme, ne kemi nevojë për miratimin e të tjerëve. Ne gjithashtu kërkojmë vërtetimin e mjediseve tona më të afërta. Kjo është mënyra se si ne përforcojmë identitetin dhe vetëvlerësimin tonë. Ne nuk jemi ishuj, por organizma të gjallë që bashkëjetojnë në shoqëri. Rrjedhimisht, nëse duam të zotërojmë ndjesi uniteti dhe sigurie, ne kërkojmë vërtetim.
Të ndjekësh modën dhe të kryesh të njëjtat praktika si të tjerët në grupet tona do të thotë që ata na shohin ne si ata. Imitimi çon në integrim. Kjo na ofron përforcime të shumta pozitive që janë kërkesa themelore për shumë prej nesh.
- Ngjitje emocionale
Kur ekspozohemi në mënyrë të përsëritur ndaj disa objekteve, sjelljeve ose llojeve të veshjeve, mund të pësojmë ngjitje emocionale. Në fakt, emocionet tona përhapen në të njëjtën mënyrë si kur shijojmë muzikë në një koncert. Ndjejmë magjepsje, kuriozitet dhe kënaqësi. Ndjekja e tendencave jo vetëm që lehtëson integrimin social, por gjithashtu na vërshon me një sërë emocionesh të valencës pozitive që na inkurajojnë të imitojmë.
- Nevoja për miratim dhe vërtetim
Si njerëz, që në moshë shumë të hershme, ne kemi nevojë për miratimin e të tjerëve. Ne gjithashtu kërkojmë vërtetimin e mjediseve tona më të afërta. Kjo është mënyra se si ne përforcojmë identitetin dhe vetëvlerësimin tonë. Ne nuk jemi ishuj, por organizma të gjallë që bashkëjetojnë në shoqëri. Rrjedhimisht, nëse duam të zotërojmë ndjesi uniteti dhe sigurie, ne kërkojmë vërtetim. Të ndjekësh modën dhe të kryesh të njëjtat praktika si të tjerët në grupet tona do të thotë që ata na shohin ne si ata. Imitimi çon në integrim. Kjo na ofron përforcime të shumta pozitive që janë kërkesa themelore për shumë prej nesh.
- Ngjitje emocionale
Kur ekspozohemi në mënyrë të përsëritur ndaj disa objekteve, sjelljeve ose llojeve të veshjeve, mund të pësojmë ngjitje emocionale. Në fakt, emocionet tona përhapen në të njëjtën mënyrë si kur shijojmë muzikë në një koncert. Ndjejmë magjepsje, kuriozitet dhe kënaqësi. Ndjekja e tendencave jo vetëm që lehtëson integrimin social, por gjithashtu na vërshon me një sërë emocionesh të valencës pozitive që na inkurajojnë të imitojmë.
K.M/ Exploringyourmind
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
