Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Si prind, ka kuptim që zemra të të dhemb kur e sheh fëmijën të ndihet i frustruar. Ju nuk mund të mos dëshironi ta shpëtoni nga çdo ndjenjë e vështirë. Por a duhet?
Fëmijëria mund të karakterizohet nga pakujdesia, por nëse mendojmë për ato vite, sigurisht që ka pasur momente që nuk kanë qenë edhe aq të këndshme. Një notë e keqe, një lodër që nuk na morën, një mik që na tradhtoi, një lidhje dashurie, disa prova që nuk shkuan mirë, një luftë që humbëm, një garë në të cilën nuk zumë një vend të mirë dhe shumë të tjera. mund ta zhgënjejë fëmijën. Që në moshë shumë të re jemi përballur me faktin se shumë herë ka faktorë apo situata që nuk mund t’i kontrollojmë. Ky fakt shpesh çon në zhgënjim.
Të ndjehesh i frustruar dhe të përpiqesh ta menaxhosh është diçka që secili prej nesh është i thirrur ta bëjë në një moment të jetës. Por çfarë duhet të bëjnë prindërit kur fëmija i tyre është i frustruar?
Është e rëndësishme të pranohet se të gjitha emocionet janë jetike, madje edhe ato që i bëjnë fëmijët të ndihen të trishtuar.
Nuk ka asgjë të keqe me emocionet negative, edhe pse ato janë të pakëndshme, ato janë ende shumë të rëndësishme dhe një pjesë e madhe e jetës sonë. Sa herë që investojmë energjinë tonë në diçka, ndihemi të lidhur me të, kështu që gjithmonë ekziston rreziku i zhgënjimit.
Por kur fëmija juaj ndihet i frustruar, ju nuk mund të pretendoni se ai ose ajo nuk ekziston. Është e pamundur të jetosh një jetë në maksimum pa emocione negative, qofshin ato ndjenja humbjeje apo trishtimi. Pra, ajo që duhet t’u mësojmë fëmijëve tanë në lidhje me zhgënjimin dhe menaxhimin e shëndetshëm të tij është t’i ndihmojmë vazhdimisht të njohin, kuptojnë dhe pranojnë ndjenjat që ndjejnë.
“Është në rregull të jesh i trishtuar ndonjëherë”
Është e rëndësishme t’u thuash fëmijëve se është në rregull të jesh i trishtuar ndonjëherë dhe se emocionet e vështira janë pjesë e jetës së tyre. Nëse fëmija juaj ka një reagim veçanërisht të keq ndaj zhgënjimit – ose, ai ose ajo nuk mund të shkojë në park sepse bie shi ose, sepse ai ose ajo nuk ishte i ftuar në festën e ditëlindjes së shokut – është në rregull ta lini atë të shprehet ashtu siç ai ose ajo e ndjen.
Pjesa e vështirë e ballafaqimit me një fëmijë të frustruar
Është e rëndësishme të ndërhyni duke mësuar me qetësi aftësitë e zgjidhjes së problemeve të përshtatshme për moshën dhe të besoni se ai është në gjendje të gjejë përfundimisht zgjidhjet e mundshme.
Qëndroni të qetë dhe të lidhur
Trajtojeni zhgënjimin e një fëmije në një mënyrë të matur, sepse nëse fëmija juaj sheh se edhe ju jeni të frustruar, kjo mund të intensifikojë reagimin e tij. Për shembull, nëse keni një foshnjë që po përjeton zhgënjim dhe ka një përgjigje të fortë emocionale, përpiquni të qëndroni sa më të qetë dhe të lidhur. Qëndroni të qetë pranë fëmijës tuaj dhe bëni kontakt me sy ose e përqafoni atë.
Sigurisht, në momentin që fëmija shfaq një reagim të tepruar ndaj zhgënjimit, duhet vetëm të prisni që të kalojë, pasi nuk mund të bëni shumë në momentin kur ai ndihet kështu. Fillimisht duhet ta ndihmojmë të qetësohet dhe më pas të ndërhyjmë më në shënjestër. Sigurisht, nëse fëmija juaj po lëndon veten ose njerëzit e tjerë, duhet të siguroheni që ai ose ajo të qëndrojë i sigurt, sikurse edhe të tjerët rreth tij.
Mësoni “vetërregullimin” emocional
I lejoni fëmijët tuaj të kuptojnë se zhgënjimi është një mësim i rëndësishëm jetësor, i cili na ndihmon të gjithëve të pranojmë ndjenjat tona. Nëse i lejoni vetes të ndjeni gamën e plotë të emocioneve, ata do të jenë në gjendje t’ju imitojnë. Këto mësime të jetës fillojnë që në lindje. Fëmija juaj duhet të jetë në gjendje të pranojë ndjenjat e veta dhe ta lejojë veten të ekzistojë, çfarëdo qofshin ato. Kështu mësojmë aftësitë e rregullimit të emocioneve. Në veçanti, me kalimin e kohës, ata do të jenë në gjendje të pranojnë ndjenjat e tyre dhe kur t’i pranojnë, do të jenë në gjendje të vetërregullohen më lehtë, edhe pas një frustrimi të madh.
Në fund të fundit, nuk ka njeri që nuk është ndjerë kurrë i zhgënjyer. Kjo është e pamundur të pritet për fëmijët tanë. As nuk jemi në gjendje të jemi gjithmonë pranë tyre dhe të parandalojmë zhgënjimet e tyre. Fëmijët kanë nevojë për aftësi për të menaxhuar këto emocione. Sepse ndjenja e zhgënjimit është një realitet për të gjithë ne. Kur vijnë momentet më frustruese, mund të jetë koha për t’u lidhur me fëmijët tanë dhe për të forcuar lidhjen tonë.
Kur bëhet fjalë për elasticitetin mendor për fëmijët, të mësuarit për t’u marrë me zhgënjimin është një faktor shumë i rëndësishëm për të qenë elastik ndërsa rriten. Është jetike që ne të bëjmë një përpjekje për t’i mësuar fëmijët të njohin emocionet e tyre në mënyrë që ata të mund të karakterizojnë emocionet e tyre. Kjo do t’i lejojë ata të shprehin ndjenjat e tyre në mënyrat e duhura çdo herë.
Fëmijët duhet të mësojnë të njohin saktësisht se si ndihen dhe më pas të dinë se si t’ia shpjegojnë vetes dhe të tjerëve. Dhe sigurisht që në fund të ndjeni se është në rregull të përjetoni zhgënjim.
Njihni ndjenjat e fëmijëve
Është e rëndësishme të njohim ndjenjat e fëmijës tonë, pa u përpjekur domosdoshmërisht t’i analizojmë ose të mësojmë të gjitha detajet rreth tyre. Aty është e rëndësishme ndjeshmëria, e cila do të ndihmojë në zhvillimin e inteligjencës emocionale të fëmijës. Nëse mund të lidhemi me të në këtë nivel, do të ndihmojmë reaksionin kimik që ndodh në trurin e tij për ta qetësuar dhe për ta vendosur në një pozicion më të mirë për të zgjidhur çdo problem.
Është gjithashtu një ide e mirë t’i bëni të ditur fëmijës tuaj se e kuptoni se si ndihet dhe se mund të përpiqeni ta ndihmoni atë të menaxhojë zhgënjimin e tij ose të saj duke pyetur: “Çfarë mund të bëj për t’ju ndihmuar të ndiheni më mirë?”
Bëhuni një model
Hidhini një sy mënyrës suaj të menaxhimit të emocioneve tuaja. Si i shprehni ndjenjat tuaja kur përballeni me zhgënjim? Mos harroni, fëmija juaj po ju shikon gjatë gjithë kohës. Modeli i rolit të prindit është jetik.
Për shembull, nëse fëmija nuk fitoi një garë, mund të thoni: “Është e mrekullueshme që morët pjesë në garë dhe nuk u dorëzuat”. Pra, përqendroheni në pozitiven, në vend që të fokusoheni në faktin se ai nuk ia doli aq sa shpresonte.
Një tjetër gjë e rëndësishme që mësojmë kur kemi të bëjmë me zhgënjimin është elasticiteti mendor. Dhe fëmijët praktikojnë qëndrueshmërinë e tyre mendore ndërsa mësojnë të menaxhojnë emocionet negative.
Rezistenca mendore është çelësi i shëndetit tonë mendor
Rezistenca mendore është një faktor i rëndësishëm në mënyrën se si i qasemi jetës, sepse ajo ndikon ne, jetën tonë dhe marrëdhëniet tona në shumë mënyra. Ndërsa fëmija rritet dhe praktikohet në të, aq më mirë është në gjendje të përballojë situatat negative dhe aq më shumë ka gjasa që shëndeti i tij mendor të lulëzojë!
Çfarë është mirë të shmangni për të ndihmuar fëmijët tuaj me zhgënjimin?
Të pretendoni se zhgënjimi nuk ekziston. Për të përcjellë zhgënjimin tuaj të përqendroheni në negativet.
Këshilla praktike për t’i ndihmuar fëmijët tuaj të menaxhojnë zhgënjimin
1.Ndihmoni fëmijën tuaj të zgjidhë problemet në baza ditore.
Gjeni mundësi që fëmijët të zhvillojnë aftësitë e tyre për zgjidhjen e problemeve, me mbështetjen tuaj nëse kanë nevojë për të.
2.E lavdëroni dhe inkurajoni shpesh fëmijën tuaj.
Të kujtuarit për të lavdëruar dhe inkurajuar fëmijën tuaj mund të ndihmojë vërtet në ndërtimin e elasticitetit të tij/saj emocional për t’u mbrojtur nga zhgënjimi. Për shembull: “Unë e vlerësoj shumë përpjekjen që keni bërë…”
3.U jepni atyre shumë vëmendje pozitive dhe ndërveproni.
Për shembull: “A doni të luani?”, “Unë jam shumë e interesuar të shoh pikturën tuaj dhe të më shpjegoni se çfarë kuptimi kanë të gjitha simbolet”, “Vura re që kur të mora nga shkolla sot ishe shumë e lumtur, doni ta ndani me mua çfarë ju bëri të keni ato ndjenja? “Unë jam shumë e interesuar ta dëgjoj nga ju.”
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
