Nëse kthehemi në fillim të pranverës, titujt kombëtar u mbizotëruan nga lajmet shqetësuese se fëmijët – të cilët më parë mendohej se ishin kursyer nga simptomat më të rrezikshme të COVID-19 – po shfaqnin një sindromë të rrallë inflamatore pasi ata u prekën nga virusi. Qindra fëmijë u shtruan në spital. Disa humbën jetën.
Pastaj sindromi inflamator multisistem tek fëmijët (ose MIS-C siç quhet shpesh). Ai është i rrallë dhe deri më tani është përqendruar në zona si New York, dikur epiqendra e pandemisë brenda vendit. Por tani, ndërsa COVID-19 po përhapet me shpejtësi diku tjetër në Shtetet e Bashkuara, ekspertët paralajmërojnë se do të ndodhin më shumë raste – ndërsa shkollat dhe prindërit mendojnë se si të rihapin shkollat mes një pandemie të vazhdueshme.
Për fat të mirë, mjekët dhe studiuesit kanë kuptuar më mirë sindromën misterioze, e cila mund të shkaktojë komplikime të rrezikshme për jetën, duke përfshirë aneurizmat e arterieve koronare dhe sindromën e shokut toksik.
Mbetet një mister i plotë pse disa fëmijë preken nga MIS-C.
Tani ekziston një konsensus mjaft i gjerë që MIS-C është një reagim i fortë i sistemit imunitar ndaj SARS-COV-2, virusi që shkakton COVID-19. Kjo përgjigje zakonisht zhvillohet rreth dy deri në katër javë pas infeksionit fillestar dhe mund të çojë në inflamacion në disa (ose të gjitha) organe të brendshme të një fëmije. Dhe kjo mund të jetë serioze. Dy studime, të botuara së fundmi në New England Journal of Medicine, të cilët studiuan fëmijët me bazë në New York që zhvilluan MIS-C në pranverë, zbuluan se afro 80% kërkonin kujdes intensiv.
Ekspertët kanë mësuar se kush preket nga kjo sindromë. Mund të ketë një përqindje pak më të lartë të rasteve mes fëmijëve të zinj dhe latino sesa fëmijët e bardhë. Përtej kësaj, ekspertët ende nuk e dinë pse disa fëmijë marrin MIS-C dhe të tjerët jo.
“Ne nuk i njohim faktorët e rrezikut – është e vështirë të zbulohet se cilët fëmijë e marrin këtë dhe cilët jo, sidomos nëse shumica kanë qenë më parë të shëndetshëm,” tha Dr. Nadine Choueiter, një kardiologe pediatrike dhe drejtore e programit të Sëmundjeve Kaëasaki në Spitalin e Fëmijëve në Montefiore në New York City. “Ne nuk kemi ende një përgjigje,” shtoi ajo.
Është e rrallë, por është e vështirë të thuash sa e rrallë.
Ekspertët pajtohen që MIS-C është një rezultat jo i zakonshëm, por ata janë të paqartë se sa i rrallë është, pasi në një pjesë të madhe nuk ka të dhëna të qarta se sa fëmijë janë infektuar me COVID-19.
Ka pasur disa përpjekje të kohëve të fundit për të mësuar se sa i përhapur (ose jo) është MIS-C. Për shembull, një redaksi që shoqëron ato dy studime të fundit mbi MIS-C në New England Journal of Medicine citoi vlerësime se MIS-C prek 2 në 100,000 njerëz nën moshën 21 vjeç, ndërsa COVID-19 është diagnostikuar në afro 320 në 100,000 në mënyrë të ngjashme njerëzit e moshuar gjatë të njëjtës kohë. Megjithatë, përsëri, është shumë shpejt të vlerësohet me ndonjë siguri të vërtetë.
“Unë mendoj se mund të themi se manifestimet më të rënda, ato që përfundojnë në spital janë të rralla,” tha Dr. Roberto Posada, një doktor i sëmundjes infektive pediatrike dhe bashkëautor i një studimi të fundit mbi 15 fëmijë të cilët u trajtuan për MIS-C në Spitalin e Fëmijëve Mount Sinai Kravis në New York City.
Nuk ka një trajtim universal, por rezultatet kanë qenë mjaft të mira.
Një pjesë e asaj që e bëri MIS-C kaq shqetësuese në fillim është se mjekët thjesht nuk e kishin parë më parë, kështu që ata nuk ishin të sigurt se çfarë po trajtonin. Mjekët ende kanë shumë pyetje në lidhje me origjinën e sindromës dhe trajtimin më efektiv, por shumica e fëmijëve janë shumë mirë.
“Trajtimi ndryshon midis qendrave të ndryshme, në pjesë të ndryshme të botës, por sipas Choueiter, detyra e mjekëve kur vjen një fëmijë i sëmurë me MIS-C është të mbrojë organet e tyre.”
“Paraqitja fillestare mund të jetë shumë alarmante, por shumica e tyre shërohen pas disa ditësh në spital,- thotë Posada- e cila gjithashtu shton se mjekët jenë përmirësuar në zbulimin e shenjave të hershme të kësaj sindrome, duke qenë se ka disa muaj që merren me të.
Në studimin e fundit nga Mount Sinai në New York City, shumica e fëmijëve që rezultuan pozitiv për antitrupat COVID-19 ishin asimptomatikë, kështu që familjet e tyre nuk e kishin kuptuar se kishin virusin. Disa kishin simptoma të buta. Me fjalë të tjera, nuk është se këta fëmijë ishin shumë të sëmurë me COVID-19 dhe më pas të gjithë dukeshin mjaft të shëndetshëm kur zhvilluan këtë sëmundje pasuese.
Për këtë arsye është e domosdoshme që prindërit të jenë të vetëdijshëm për simptomat që lidhen me MIS-C. Ethet janë simptoma kryesore, theksoi Posada, veçanërisht nëse zgjasin më shumë se tre ditë. Shenja të tjera të mundshme përfshijnë dhimbje barku, të vjella, diarre, skuqje të lëkurës dhe syve. Nëse keni ndonjë shqetësim, drejtohuni tek pediatri i fëmijës suaj. Nëse situata duket serioze, shkoni menjëherë në urgjencë, thekson Posada.
Burimi / https://www.huffpost.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
