Një studim i fundit i kryer nga studiues në Universitetin e Norvegjisë ka zbuluar një prirje shqetësuese: nëse prindërit luftojnë me obezitetin në moshën e mesme, fëmijët e tyre kanë gjashtë herë më shumë gjasa të përballen me sfida të ngjashme më vonë në jetë.
Studimi hedh dritë mbi transmetimin ndër breza të obezitetit dhe thekson ndikimin e rëndësishëm që pesha e prindërve mund të ketë në shëndetin e pasardhësve të tyre. Studiuesja kryesore Dr. Mari Mikkelsen theksoi implikimet afatgjata të gjetjeve, duke deklaruar se fëmijët, prindërit e të cilëve jetonin me obezitet, kanë shumë më shumë gjasa të përjetojnë të njëjtën gjendje në të 40-at dhe të 50-at e tyre, edhe pas largimit nga shtëpia.
Studimi, i cili analizoi të dhënat nga mbi 2,000 treshe të rriturish dhe prindërve të tyre, synonte të eksploronte vazhdimësinë e obezitetit ndër breza dhe ndikimin e tij në shëndetin e individëve ndërsa plaken. Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), obeziteti përkufizohet si të kesh një indeks të masës trupore (BMI) mbi 30, që tregon akumulimin jonormal ose të tepërt të yndyrës që paraqet rreziqe për shëndetin. Prevalenca e obezitetit ka qenë në rritje globalisht, me përqindjen e të rriturve që jetojnë me obezitet më shumë se dyfishuar nga 7% në 16% midis 1990 dhe 2022, siç raportohet nga OBSH.
Studimi zbuloi se BMI e një personi rritej me 0.8 njësi për çdo katër njësi rritje në BMI të nënës dhe me 0.74 njësi për çdo 3.1 njësi rritje në BMI të babait. Kur të dy prindërit ishin obezë në moshën e mesme, të rriturit kishin gjashtë herë më shumë gjasa të zhvillonin obezitet në moshën e mesme në krahasim me ata me prindër me peshë të shëndetshme.
Për më tepër, individët me vetëm një prind obez ende përballeshin me shanse dukshëm më të larta të obezitetit në moshën e mesme, duke theksuar ndikimin e fortë të peshës së prindërve në rezultatet shëndetësore të fëmijëve. Dr. Mikkelsen vuri në dukje faktorët gjenetikë dhe zakonet e përbashkëta të jetesës brenda familjeve si kontribues të mundshëm në këtë prirje.
Ndërsa studimi nënvizon rolin e gjenetikës në predispozimin e individëve për obezitet, ai gjithashtu pranon ndikimin e faktorëve mjedisorë, të tillë si zakonet dietike dhe ushtrimet e përbashkëta midis anëtarëve të familjes. Megjithatë, studimi nuk përcakton përfundimisht nëse gjenetika apo mjedisi luan një rol më të madh në transmetimin e obezitetit ndër breza.
Gjetjet janë planifikuar të prezantohen në Kongresin Evropian për Obezitetin në Venecia, Itali, në maj, duke sinjalizuar rëndësinë e trajtimit të obezitetit ndër breza si një shqetësim i shëndetit publik. Me normat e obezitetit që vazhdojnë të rriten, veçanërisht në Shtetet e Bashkuara ku 22 shtete raportuan prevalencë të obezitetit të të rriturve në ose mbi 35% në 2022, nevojiten veprime urgjente për të luftuar këtë epidemi.
Obeziteti është i lidhur me një sërë sëmundjesh kronike, duke përfshirë sëmundjet kardiovaskulare, të cilat mbeten shkaku kryesor i vdekjeve në mbarë botën. Ndërsa prevalenca e obezitetit vazhdon të përshkallëzohet, përpjekjet për të promovuar një mënyrë jetese të shëndetshme dhe për të parandaluar komplikimet shëndetësore të lidhura me obezitetin janë thelbësore për përmirësimin e shëndetit të popullatës dhe reduktimin e barrës së sëmundjeve kronike.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
