Kur zgjidhni të ndaloni së foluri me një pjesëtar të familjes, në shumicën e rasteve ka arsye që e justifikojnë këtë zgjedhje. Nuk është e thjeshtë dhe as një vendim që merret lehtë apo impulsiv, brenda natës. Ndërprerja e marrëdhënieve me një të afërm shpesh i përgjigjet disa fërkimeve, mosmarrëveshjeve kronike, plagëve të pashëruara dhe refuzimit të njërës prej palëve për të bërë një ndryshim, një përmirësim.
Ekspertët e dinamikës familjare komentojnë se ndërprerja e bisedës me një pjesëtar të familjes është një nga realitetet më të dhimbshme që një qenie njerëzore mund të përjetojë. Megjithatë, vuajtja nuk vjen gjithmonë nga vendimi për të vendosur një kufi. Ndonjëherë, kjo mënyrë e të bërit të gjërave mund të çojë në përmirësim. Shqetësimi i vërtetë fokusohet në të gjitha përvojat e kaluara, të njëjtat që motivojnë këtë zgjedhje të vështirë.
Nga ana tjetër, duhet analizuar edhe një fakt tjetër i padiskutueshëm që ndodh shumë shpesh. Shoqëria projekton një gjykim shumë të ashpër ndaj atyre që vendosin të distancohen nga familja e tyre. Etiketat stereotipike shfaqen thuajse menjëherë, si “djali i panatyrshëm”, “nipi mosmirënjohës”, “motra e gjorë”, … Nuk lihet asnjëherë hapësira e duhur për dyshime apo për atë ndjeshmëri nga e cila mund të fillonte të arrinte një dialog të mundshëm dhe pozitiv.
Po kështu, është e rëndësishme të theksohet se ka shumë njerëz që, pavarësisht se janë përpjekur të krijojnë kushtet për kompromis, vazhdojnë të ndihen keq. Prandaj ata kanë nevojë për mbështetje psikologjike për të përballuar, menaxhuar dhe zbërthyer lëmshin e një të shkuare që vazhdon të lëndojë. I njëjti, gjurma e të cilit vazhdon, pa u fshirë, dhe me të vërtetë fiton peshë me kalimin e ditëve.
Të ndalosh së foluri me një pjesëtar të familjes është një vendim i dhimbshëm
Njerëzit ndalojnë së foluri me një të afërm kur mendojnë se kanë arritur kufirin e tyre. Kur mospërputhjet krijojnë mure, kur emocionet negative shfaqen pothuajse në çdo situatë, rrethanë dhe fjalë. Megjithatë, dhe pavarësisht se ky vendim do të shënojë një para dhe pas, distancimi ka ndodhur tashmë prej disa kohësh. Njohja e kësaj do të ndihmojë jashtëzakonisht. Ne insistojmë edhe një herë se nuk është një vendim i lehtë dhe se zakonisht askush nuk e merr lehtë. Aq sa edhe sot ka organizata që synojnë të ofrojnë mbështetje për njerëzit që janë distancuar nga familja e tyre. Për shembull, në vitin 2015 u publikua një studim nga Qendra për Kërkime Familjare në Londër dhe Universiteti i Kembrixhit.
Objektivi ishte analizimi i këtij realiteti, i cili edhe pse mund të duket i habitshëm, ndodh shumë më shpesh sesa mund të mendojmë. Vepra titullohej Zërat e Fshehur: Shkëputja familjare në moshën madhore. Në të, zbulohen të dhëna interesante si fakti se largimi nga një pjesëtar i familjes (ose disa) shpesh gjeneron zemërimin e të afërmve të tjerë . Shpesh paraqiten akuza apo edhe konfrontime dhe poshtërime. Nuk ka rëndësi nëse, ndonjëherë, ka një justifikim të qartë (si abuzimi psikologjik ose fizik). Jo të gjithë njerëzit i respektojnë këto vendime ose janë të ndjeshëm ndaj realitetit të atyre që shihen si një lloj “tradhtari” i familjes.
Duke u larguar nga familja: Një dhimbje emocionale shumë komplekse
Distancimi i familjes ndodh, sipas të dhënave, në një gamë të gjerë brezash. Zakonisht është midis moshës 18 dhe 60 vjeç. Ka nga ata që presin deri në moshën për të hedhur hapin e madh. Megjithatë, të tjerëve u duhet më shumë kohë, të paktën derisa të ndihen vërtet gati të ndalojnë së foluri me një anëtar të familjes. Ndonjëherë kjo vonesë në zgjedhje është rezultat i frikës, herë të tjera të pavendosmërisë. Por shkaku që bën më të prirur drejt pranimit dhe heshtjes është presioni social. E njëjta gjë që na mëson që në moshë të re se largimi nga familja është i papërshtatshëm, gati sakrilegjik. Megjithatë, statistikat vazhdojnë të rriten. Ekspertët e psikologjisë familjare, si Dr. Joshua Coleman, theksojnë se ky fakt është i zakonshëm, një “realitet i heshtur” që kërkon padyshim më shumë studim, mbështetje dhe ndjeshmëri. Kur vendosni të ndaloni së foluri me një anëtar të familjes, ju përjetoni shumë lloje dhimbjeje që nuk diskutohen ose trajtohen gjithmonë:
Një ndjenjë tjetër që shumë njerëz e përjetojnë nga dora e parë është, me sa duket, turpi. Ai që do t’i zbulojë botës se nuk i përket “një familjeje të mirë” apo “familje normale”. Kritika do të vijë nga të afërmit e tjerë, por edhe nga njerëzit që jetojnë në mjedisin tonë. Do të ketë gjithmonë dhe vetëm një fajtor: ata që zgjodhën, ata që kishin guximin të thonë sa duhet. Pesha e stigmës sociale, madje edhe izolimi, do të ndikojë në jetën e dikujt që nga ky moment.
A është e drejtë të ndalosh së foluri me një pjesëtar të familjes?
Të ndalosh së foluri me një pjesëtar të familjes nuk është një vendim që merret lehtë. Nuk është një trill, reagim i një adoleshenti apo rezultat i një keqkuptimi të rastësishëm. Në shumicën e rasteve, ajo që shfaqet është shtresa e fundit e një problemi që është rritur ngadalë dhe me shkaqe shumë të ndryshme: abuzim, autoritarizëm, përbuzje, mungesë mbështetjeje, padukshmëri, mungesë dashurie…
Natyrisht, çdo person e përjeton realitetin që ka krijuar dhe në të cilin beson në një mënyrë të ndryshme. Ka nga ata që refuzojnë të pranojnë apo njohin dhunën, të tjerë e shohin atë në çdo gjest apo fjalë . Megjithatë, dhe pavarësisht kësaj, ekziston një konflikt i pazgjidhur në themel të tij. Ideali, në këto raste, është ta përballosh atë, ta nxjerrësh në dritë, t’u japë njerëzve mundësinë të promovojnë ndryshime në të cilat secili anëtar është pjesë aktive dhe bashkëpunon. Nëse kjo nuk ndodh, nëse nuk ka dëshirë për dialog dhe dhimbja është shumë e fortë, distanca është e vetmja përgjigje e saktë. Megjithatë, ne ju këshillojmë të mbani parasysh dhe vlerësoni këto tre këshilla:
Programoni kontakte të rregullta – Mund të provoni të organizoni takime një herë në dy javë ose një herë në muaj. Mendoni edhe për kohëzgjatjen e këtyre vizitave (30 minuta, një orë, dy…).
Zgjidhni llojin më të mirë të kontaktit për ju – Vizita në shtëpi, dalje, telefonata, mesazhe me tekst, audio…
Vlerësoni çdo situatë dhe rrethanë – Pak nga pak do mund të gjykoni ecurinë e marrëdhënies. Vendosni nëse do të rrisni frekuencën e kontaktit ose, përkundrazi, të braktisni gradualisht komunikimet.
Ndonjëherë kur ndaloni së foluri me një pjesëtar të familjes, problemi nuk përfundon. Në disa raste mbeten shumë skaje të lirshme, shumë plagë që krijojnë siklet dhe që duhet të shërohen. Në këto situata, terapia psikologjike do të jetë gjithmonë e dobishme. Mendoni për këtë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
