Në mënyrë tipike, narcisti zgjedh një person të ndjeshëm dhe empatik si viktimë. Kjo është e kundërta e tij, sepse një narcist nuk është i aftë për ndjeshmëri.
A tërhiqet narcisi nga një empat sepse është ziliqar?
Pse është i magjepsur nga cilësitë që i mungojnë dhe përpiqet dëshpërimisht ta imitojë?
Pse e kupton se të gjithë admirojnë dhe vlerësojnë ndjeshmërinë dhe mirësinë e njerëzve me ndjeshmëri?
Apo sepse një person empatik është i lehtë për t’u manipuluar dhe pasi të jetë skllavëruar do të jetë spontanisht i prirur për t’i dhënë narcistit ushqimin emocional për të cilin ka kaq shumë nevojë? Të gjitha bashkë.
Një person empatik është një person i zakonshëm, por me një kapacitet më të madh se mesatarja në perceptim dhe instinkt. Studiuesit tashmë e kanë lidhur ndjeshmërinë me inteligjencën emocionale që nga vitet 1990: empatët kanë aftësinë për të dëgjuar emocionet e tyre, për të dëgjuar njerëzit e tjerë dhe për të ndier emocionet e të tjerëve, për të shprehur emocionet në mënyrë produktive, dhe për t’i menaxhuar ato në një mënyrë të shëndetshme dhe proaktive.
Njerëzit tërhiqen nga personat empatikë (të cilët janë rreth 40% e popullsisë, për fat të mirë) sepse janë të dhembshur. Fatkeqësisht, megjithatë, kjo gjithashtu do të thotë që empatët e kanë të vështirë të konceptojnë se ka njerëz që janë të ndryshëm nga ata, domethënë të paaftë për t’u lidhur me emocionet e të tjerëve.
Ndonjëherë ata që janë empatikë e gjejnë veten duke u shfrytëzuar tepër nga të tjerët dhe luftojnë për të gjetur një ekuilibër midis aftësisë së tyre për t’u dhënë të tjerëve dhe nevojës për të mbrojtur veten dhe për të thënë jo. Zakonisht empatët janë të sinqertë dhe i përmbahen parimeve të tyre pavarësisht presioneve shoqërore, kështu që ata mund të shihen si njerëz potencialë problematikë në një grup.
Një udhëheqës narcist, në çdo grup njerëzish, ndjen në shikim të parë kur përballet me një ndjeshmëri që nuk do të jetë në gjendje ta përfshijë në radhët e “skllevërve” të tij! Por për shkak të ndjenjave të mira të empatisë, ai do ta ngacmojë e ngacmojë atë, vetëm për t’u siguruar që ky person i ndershëm dhe i pavarur të mos pengojë planet e tij të fuqisë.
Shpesh edhe njerëzit jo-narcistë, por thjesht apatikë i kanë zili dhe përpiqen të dëmtojnë njerëzit empatikë, duke i perceptuar ata si një kërcënim për jetën e tyre të qetë ose duke ndjekur një narcis kryesor, nga i cili ata përfitojnë.
Në mënyrë tipike, udhëheqësit narcisistë nuk sulmojnë drejtpërdrejt personin empatik, kur ata kanë në dispozicion një mori “skllevërish” apatikë; ata thjesht orkestrojnë ngacmimet ose mobing nga prapaskenat. Sidoqoftë, kur bëhet fjalë për një marrëdhënie dashurie ose miqësi ose partneritet, narcisti ndërmerr një sërë veprimesh që synojnë të lidhin personin empatik me veten e tij, dhe pastaj ta vampirizojnë atë.
Në një kontekst 1 me 1, në fakt, është shumë më mirë që narcisti të ketë një empati si viktimë sesa një person mesatar. Kjo ndodh sepse personi empatik është i prirur natyrshëm të marrë përsipër problemet e të tjerëve dhe do të përpiqet ta bëjë narcistin të ndihet mirë, duke bërë gjithçka për ta kënaqur atë.
Fillimisht, pra, narcisti i shet shumë të mira empatisë, duke pretenduar se është viktimë, duke kërkuar ndihmë dhe mbështetje emocionale, ose duke u treguar i admirueshëm dhe trim. Empatia mund të dashurohet ose thjesht të ndiejë dashuri dhe dhembshuri për personazhin e luajtur nga narcisi, dhe pastaj do t’i vendosë energjitë e tij në atë që atij i duket një kauzë e drejtë, duke u bërë burimi kryesor i ushqimit narcisist, edhe pasi narcisti të ketë ndaluar së vepruari personazhi i mrekullueshëm fillestar.
Kur empatia bëhet viktimë e narcisit, ai zvogëlohet në rangun e të varurve.
Empatia tenton të jetë naive dhe bën një përpjekje të jashtëzakonshme për të kuptuar faktin se ka njerëz pa skrupuj, etikë, ndjenja të mira dhe moral. Pra, ai do të përpiqet në çdo mënyrë që të mbajë feta sallami mbi sytë e tij dhe të mos vërejë mospërputhjet midis personazhit përrallor të luajtur nga narcisi dhe qenies së vërtetë, të tmerrshme që ndodh këtu dhe atje ndërsa marrëdhënia me narcisin vazhdon.
Empatia përpiqet dëshpërimisht të vazhdojë të besojë në ekzistencën e atij personi të mrekullueshëm, përndryshe të gjitha besimet e tij do të rezultojnë të gabuara dhe bota do të shembet mbi të.
Ndërkohë, narcisi fajëson empatinë për keqbërjet e tij, të cilët sipas tij nuk i japin atij dashuri dhe adhurim të mjaftueshëm dhe kush e di çfarë tjetër: përndryshe, argumenton ai, narcisi do të ishte i qetë dhe do të vazhdonte të ishte personi i mrekullueshëm i ditëve të para.
Empatiku beson në të dhe merr të gjithë fajin për problemet e narcisit dhe marrëdhënies. Pastaj ai është i bindur se për të shëruar situatën, ai ose ajo duhet të japë e të japë gjithnjë e më shumë, derisa të thahet plotësisht.
Në këtë pikë, empatiku përgjithësisht përfundon në prag të vetëvrasjes ose sjelljeve vetëshkatërruese, dhe narcisi shpëton prej tij sapo të gjejë një viktimë të re, të freskët dhe “plot lëng”.
Morali: nëse jeni empatik, qëndroni larg narcistëve. Aq më tepër nëse keni një histori të bashkëvarësisë ose prindër narcistë. Lexoni, informohuni, mësoni si t’i njihni dhe si t’i menaxhoni ata, mësoni të kujdeseni për veten dhe mbi të gjitha t’i kushtoni ndjeshmërinë tuaj kauzave të denja.
Jo gjithçka dhe të gjithë duhet të ndihmohen; kanalizoni dhuratat tuaja të ndjeshmërisë dhe dhembshurisë në një punë ose bëhuni vullnetar i përshtatshëm. Dhe, praktikoni të dalloni dhe të thoni Jo.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi La Luce nel Buio
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
