Përgatiti Esmeralda Birçaj, Eksperte e shëndetit mendor
- Ndjeni emocionet tuaja
Megjithëse ndjejmë se emocionet tona janë kudo, stresi mund të na pushtojë kur përpiqemi të shtypim emocionet tona më të thella si trishtimi, frika ose zemërimi. Merrni pak kohë për t’u sqaruar me çdo gjë që ndjeni. Lejojeni veten të qani, të bërtisni ose të shprehni ndonjë emocion të thellë që mund të shfaqet nën sipërfaqe. Kur i japim vetes hapësirën për të ndier plotësisht një emocion primordial, emocioni tenton të na kalojë si një valë dhe të na lërë më të qetë dhe më të fokusuar.
Gjetja e mënyrave të shëndetshme dhe të sigurta për t’u lidhur me emocionet tona na ndihmon të ndihemi më të qartë, të jemi të pranishëm këtu dhe tani, në mënyrë që të mund të ndërmarrim më shumë veprime më vonë. Sigurisht, nëse ndiheni “jashtë kontrollit” ose nuk jeni të çliruar ose bosh nga emocionet tuaja të forta, është një moment i mirë për të kërkuar ndihmë dhe mbështetje nga një terapist ose një person i dashur i besuar.
- Praktikoni vetë-dhembshuri.
Gjithmonë përpiquni të kujdeseni për veten me të njëjtën mirësi që një mik i ngushtë do të bënte për ju. Pranoni se po përballeni me diçka shumë të vështirë tani. Përpiquni të refuzoni çdo mendim vetë-akuzë që ju vjen kundër. Jini të kujdesshëm me mendimet dhe ndjenjat tuaja, por mos u ndjeni nën presion për t’i ndjekur ato dhe për të kaluar në shtigje të errëta. Më në fund, mendoni për realitetin që nuk jeni vetëm në gjithë këtë dhimbje. Përballja me sfidat është pjesë e natyrës njerëzore dhe nuk duhet të ndiheni të izoluar pse po kaloni kohë të vështira.
- Merrni frymë
Kjo mund të tingëllojë si një klishe, por është absolutisht diçka që duhet ta merrni seriozisht sa herë që ndiheni si një formë “mbytjeje”. Frymëmarrja mund të jetë një mjet i fuqishëm për menaxhimin e stresit. Edhe gogëzimi mund të ketë një efekt qetësues në sistemin tonë nervor.
Një praktikë e thjeshtë dhe e dobishme është frymëmarrja 4-7-8. Filloni duke vendosur majën e gjuhës në majë të gojës pas dy dhëmbëve të përparmë. Merrni frymë përmes hundës për katër sekonda. Pastaj mbajeni frymën tuaj për shtatë sekonda. Merrni frymë përmes gojës për gjithsej tetë sekonda. Provoni të bëni një tingull fishkëllimë kur nxirrni frymën. Filloni përsëri menjëherë, duke marrë frymë për katër sekonda dhe vazhdoni hapat disa herë përpara se të ktheheni në frymëmarrjen normale. Ushtrimi lehtëson stresin, ul presionin e gjakut dhe madje nxit gjumin.
- Lidhuni me natyrën (duke përdorur shqisat tuaja)
Nëse është e sigurt për ta bërë këtë aty ku jetoni, provoni të bëni një shëtitje ose të angazhoheni në një aktivitet që ju lidh me natyrën ose ndonjë mjedis që ju jep një ndjenjë qetësie. Edhe nëse duhet të qëndroni brenda, përpiquni të përshtateni me pesë shqisat tuaja. Merrni kohë për të vëzhguar gjithçka, nga një bletë e ulur në një lule te një gjethe që noton në ajër jashtë dritares suaj. Vini re çdo erë, tingull, teksturë ose shije që ju rrethon. Ky ushtrim ju ndihmon të lidhni trupin tuaj dhe të rifitoni ndjenjën e qetësisë dhe të qenies.
Ndërsa mendja juaj mund të vrapojë duke u ndjerë sikur jeni në një maratonë, mund të vini re se jeni vërtet mirë në këtë moment. Lejojini vetes të admironi dhe vlerësoni gjërat e vogla, mundësisht ato që nuk lëvizin shumë shpejt ose që ju shqetësojnë. Jepini vetes përsëri kohën që ju nevojitet për të kërkuar çdo gjë që ju ofron një ndjenjë qetësie, bukurie ose paqeje.
- Shkëputuni nga teknologjia
Është e rëndësishme të jemi të informuar, por ne të gjithë kemi nevojë për pushime nga interneti i gjerë. Është në rregull t’i lëmë mënjanë pajisjet tona dhe të jemi të pranishëm në të tashmen me çfarëdo që bëjmë ose kushdo qoftë që jemi. Ne mund të caktojmë një periudhë specifike kohore që zgjedhim të jemi në linjë ose jashtë linje ose thjesht me një pauzë të sigurt herë pas here duke u kontrolluar me veten dhe duke bërë diçka tjetër.
Bëni një shëtitje, bisedoni me një të dashur, luani me qenin tuaj, bëni stërvitje, lexoni një libër ose luani muzikë. Çfarëdo aktiviteti që bëni si shpërqendrim nga ekranet është mirë, por është më mirë të provoni gjëra që ju japin një ndjenjë relaksi dhe përqendrimi. Për shembull, mund të kërkoni një mik, por të zgjidhni atë që nuk ju shkakton stres dhe shqetësim ose mund të dëgjoni muzikë që redukton ritmet intensive të jetës së përditshme.
- Ulni shpejtësinë e komunikimit
Momentet stresuese janë një mundësi e mirë për të reduktuar ritmet intensive të jetës sonë dhe për të komunikuar me njerëz që na bëjnë të ndihemi të relaksuar. Ne reagojmë lehtësisht nën presion kur jemi të rraskapitur, kështu që priremi të veprojmë në mënyra që largojnë të dashurit tanë në vend që t’i afrojmë ata. Është një dhuratë për veten të bëjmë një pushim nga ajo që po ndodh rreth nesh dhe të gjejmë kohë për t’u lidhur me partnerin, një mik të ngushtë, një të afërm ose fëmijët tanë, në një mënyrë autentike dhe personale. Të jemi të hapur ndaj tyre për mënyrën se si ndihemi ose të përpiqemi të ndajmë një moment pakujdesie ose aktiviteti të tillë si të luajmë një lojë. Çfarëdo që ndajmë, duhet t’i japim vetes leje të jemi të pranishëm këtu dhe tani. Ne mund të vërejmë në këto momente se mendimet e shqetësuara na burojnë, por ne mund t’i mirëpresim ato me një dozë ndërgjegjësimi nga kurioziteti dhe pranimi. Mbani mend, ne nuk kemi nevojë të rrëmbehemi nga këto mendime. Ne thjesht mund ta kthejmë vëmendjen te personi në të cilin jemi tani.
- E bazuar në të tashmen
Disa momente janë vërtet të vështira për t’u përjetuar, por shikimi prapa ose katastrofimi i së ardhmes rrallë shërben për ndonjë qëllim tjetër përveçse të na bëjë të vuajmë. Sigurisht, ne mund të mësojmë nga gabimet dhe të bëjmë ndryshime, por i vetmi moment që mund të përjetojmë është këtu ku jemi tani. Ne duhet t’i mirëpresim këto momente me të gjitha praktikat e lartpërmendura: pranimin e ndjenjave tona, ndjenjën e vetë-përqendrimit, përqendrimin në frymëmarrjet tona të thella, një shkëputje nga teknologjia dhe një lidhje personale me diçka ose dikë që vlerësojmë. Nëse e lejojmë veten të kërkojmë këtë ndjenjë të paqes së brendshme, do të jemi shumë më elastikë për t’u përballur me sfidat e jetës dhe më pak gjasa të lëmë stresin tonë të dalë jashtë kontrollit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
