Ka një pyetje që njerëzit e bëjnë çdo ditë: a do të jetë pandemia e koronavirusit preyente për një afat të gjatë? Nga varianti Delta tek më i fundit Omicron, izolimet dhe mbylljet e kufijve, jetët tona kanë ndryshuar në mënyrë dramatike gjatë dy viteve të fundit.
Ne kemi pasur paralajmërimin “e ardhmja mund të jetë më e keqe” nga Sarah Gilbert, një nga shkencëtaret që zhvilloi vaksinën AstraZeneca. Edhe gjuha jonë po ndryshon, duke përfshirë terma si pingdemic dhe hibrid work, të cilat u shtuan këtë vit në Fjalorin Collins.
Pandemia vs Endemia
Deri më tani, situata globale me koronavirus është përshkruar si një pandemi. Por para se të arrinte në atë pikë, do të kishte filluar si një epidemi. Një epidemi është një rritje e papritur e numrit të rasteve të njerëzve me një sëmundje në një zonë të caktuar gjeografike sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), një organ i shëndetit publik në Shtetet e Bashkuara.
Ky do të ishte rasti me koronavirusin kur u zbulua për herë të parë. Ai u përhap globalisht, duke prekur njerëzit nëpër vende dhe kontinente, kështu që në mars 2020 u shpall pandemi nga Organizata Botërore e Shëndetësisë. Sipas përkufizimit të Fjalorit të Kembrixhit, një pandemi është një sëmundje që infekton shumë njerëz në të njëjtën kohë në të gjithë komunitetet dhe rajonet. Dallimi midis një epidemie dhe pandemisë është shkalla e përhapjes dhe jo ashpërsia e sëmundjes.
Lawrence Young, një virolog në Universitetin e Warwick, thotë se jemi në pikën ku koronavirusi nuk po largohet dhe “ne do të duhet të mësojmë të jetojmë me të”. Statistikat e fundit tregojnë se ka pasur mbi 265 milionë raste të Covid-19 dhe mbi pesë milionë vdekje nga koronavirusi.
“Një endemi është kur një shpërthim sëmundjeje është vazhdimisht i pranishëm në një mënyrë të parashikueshme, por i kufizuar në një vend ose popull të caktuar,” thotë ai.
Faktorë si normat e vaksinimit dhe masat e shëndetit publik do të përcaktojnë nëse koronavirusi do bëhet endemik. Young përmend se “do të marrë kohë” dhe kërkon “një nivel të lartë vaksinimi në të gjithë globin” përpara se të arrijmë nivelet endemike. Nëse e bëjmë, ajo që do të shohim është një shkallë më konstante e infeksionit së bashku me tendencat sezonale dhe shpërthimet e herëpashershme. Malaria klasifikohet si një endemi në Afrikën Sub-Sahariane dhe Papua Guinea e Re.
“Vende të ndryshme do të hyjnë në një fazë endemike në periudha të ndryshme në varësi të virusit dhe faktorëve si shkalla e vaksinimit të popullsisë. Mbulimi i dobët i vaksinës do të jetë një faktor i rëndësishëm.”
Shumë njerëz pyesin nëse duhet të presim që të kemi injeksione përforcuese vjetore. Ndërsa ekspertët janë ende të pasigurt se çfarë do të ndodh, Young beson se normat e vaksinimit janë jetike.
“Për të ardhmen e parashikueshme ka të ngjarë të nënkuptojë të paktën një vaksinë vjetore për të rritur imunitetin mbrojtës”.
Mund të mos kemi arritur ende një endemi, por e vetmja gjë që duket e sigurt është se koronavirusi do të qarkullojë edhe për pak kohë.
Burimi / https://www.huffingtonpost.co.uk/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
