Sot është Dita Botërore e Sindromës Down (WDSD). Kjo ditë e veçantë festohet çdo vit më 21 mars që nga viti 2011. Këtë vit është hera e 11-të për të rritur ndërgjegjësimin për Sindromën Down dhe për të qëndruar në krah të njerëzve që kanë këtë çrregullim gjenetik dhe trupor.
Tema e Ditës Botërore të Sindromës Down 2022
Kombet e Bashkuara (OKB) vendosin çdo vit temën për përkujtimin e Ditës Botërore të Sindromës Down. Tema e këtij viti është “Përfshirje do të thotë…” #InclusionMeans
Kjo temë ilustron se ne duhet të bëjmë përpjekje për të përfshirë në të gjitha çështjet e jetës personat e prekur me sindromën down ose paaftësi të tjera. Ne nuk duhet të diskriminojmë personat me sindromën down dhe nuk duhet t’i konsiderojmë ata si “të shëmtuar” për shkak të pamjes së tyre fizike.
Tema e vitit të kaluar 2021 ishte “Ne lidhemi që të mundemi” #CONNECT
Kjo temë tregon se asgjë përveç vetë qenieve njerëzore nuk është e rëndësishme për t’u lidhur me njëri-tjetrin. Njerëzit që kanë sëmundjen e Sindromës Down nuk duhet të lihen vetëm në këtë epokë të Covid-19.
Ngjyrat e Ditës Botërore të Sindromës Down
Ngjyrat blu dhe e verdhë përfaqësojnë ndërgjegjësimin për sindromën Down. Shiritat e duarve ose spilat e xhaketës me ngjyra blu ose të verdhë mund të përdoren për të treguar mbështetjen tuaj ose mbledhjen e fondeve në Ditën Botërore të Sindromës Down. Ju gjithashtu mund të përdorni piktura me ngjyra blu dhe të verdhë, qirinj, llamba dhe manikyr të thonjve të këtyre ngjyrave në këtë ditë të veçantë.
Çfarë është Sindroma Down?
Sindroma Down është një çrregullim gjenetik dhe fizik që shkaktohet nga një kromozom shtesë i 21-të në trupin e njeriut prej 46 kromozomesh (23 çifte). Personat që kanë sindromën Down mund të shihen me rritje të vonuar, p.sh. muskuj të zvogëluar, qafë të shkurtër me lëkurë të tepërt, fytyrë dhe hundë të rrafshuar dhe veshë të vegjël, sy, gojë etj. Kromozomi i 21-të, me 200-300 gjene në të është përgjegjës për ruajtjen e trupit ndërsa çdo sëmundje shkakton çrregullim të muskujve duke përfshirë Sindromën Down. Gjatë procesit të ndarjes së qelizave dhe prodhimit të spermës dhe vezës, ndodh një dëmtim udhëzues në kromozomin e 21-të që shkakton probabilitetin e sindromës Down. Megjithatë, analizat statistikore tregojnë se shanset për sindromën Down janë më të mëdha tek foshnjat, prindërit e të cilëve janë ose nën moshën 20 vjeç ose mbi moshën 35 vjeç.
Qëllimi i Ditës Ndërkombëtare të Sindromës Down
Qëllimi themelor i Ditës Botërore të Sindromës Down është të ndërgjegjësojë njerëzit për këtë çrregullim dhe të qëndrojë me ata njerëz që kanë Sindromën Down. Kjo ditë ilustron se është i nevojshëm ushqimi i duhur dhe jetesa pa depresion e një nëne shtatzënë. Një qëllim tjetër që përcakton respektimin e kësaj dite është që njerëzit të vendosin një moshë të përshtatshme për martesë (midis 25-34) në mënyrë që probabiliteti i këtij çrregullimi të ulet përmes këtyre hapave paraprak.
Historia e Ditës Botërore të Sindromës Down
Sindroma Down është një lloj çrregullimi, që gjendet në të gjitha rajonet e globit dhe pa ndonjë arsye paraprake. Vlerësohet se çdo vit lindin 3000 deri në 5000 fëmijë me çrregullime të tilla kromozomale që kërcënojnë komunitetin botëror për sa i përket shëndetit mendor dhe fizik të njerëzve në një shkallë më të gjerë dhe në të gjithë botën. Në vitin 2005, asambleja e përgjithshme e OKB-së vendosi që në përmbushjen e Objektivit të Zhvillimit të Qëndrueshëm të OKB-së, askush nuk duhet të lihet pas dhe gjithashtu duhet t’u jepet përparësi personave me aftësi të kufizuara për të ndihmuar OKB-në në objektivat e saj të Axhendës 2030.
OKB-ja gjithashtu ka zhvilluar departamente të tjera në një nivel më të gjerë, për shembull, Konventa për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara dhe Protokolli i saj Opsional (A/RES/61/106) u miratua më 13 dhjetor 2006 në selinë e Kombeve të Bashkuara në Nju Jork. Konventa u hap më pas për nënshkrime më 30 mars 2007. Ky është traktati i parë gjithëpërfshirës i të drejtave të njeriut i shekullit të 21-të dhe është konventa e parë për të drejtat e njeriut që është e hapur për nënshkrim nga organizatat rajonale të integrimit. Konventa ka hyrë në fuqi më 3 maj 2008. Një lloj motivimi i tillë inkurajon personat me aftësi të kufizuara si Sindroma Down dhe i sjell ata në rrjedhën kryesore të zhvillimit dhe progresit.
Objektivi i qëndrueshëm i OKB-së që mbulon fushën e Ditës Botërore të Sindromës Down
Meqenëse Kombet e Bashkuara kanë 17 synime të zhvillimit të qëndrueshëm për përmirësimin dhe mirëqenien e globit tonë, Dita Botërore e Sindromës Down vjen në kategorinë e Objektivit të 10-të të OKB-së “Pabarazia e reduktuar”, e cila është një motiv që sugjeron shmangien e diskriminimit në termat e pabarazisë bazuar në aftësinë e kufizuar, gjinore, origjina, raca, etj. Megjithatë, aftësia e kufizuar është një nga motivet e këtij Objektivi të OKB-së për një botë të qëndrueshme.
Aktivitetet në Ditën Botërore të Sindromës Down
Veshja me veshje demonstruese si këmisha dhe çorape të ngjyrave të ndryshme në Ditën Botërore të Sindromës Down, shpreh solidaritet me njerëzit me sindromën Down.
Artikuj të tjerë shprehës mund të shfaqen gjithashtu më 21 mars si pankarta, tabela me ngjyra të përziera që duhet të magjepsin sytë.
Duke dalë përpara për të deklaruar me krenari nëse dikush pranë jush ka Sindromën Down dhe e quani atë mikun tuaj duke pritur që të tjerët të deklarojnë gjithashtu se kanë një mik me Sindromën Down.
Theksimi i cilësive unike të personave me Sindromën Down dhe inkurajimi i tyre publikisht.
Sindroma Down është një çrregullim që nuk mund të kurohet por inkurajimi mund të përmirësojë aftësitë fizike dhe mendore të këtyre njerëzve ndërsa përforcimi përmes motivimit është mënyra më e mirë. Kjo ditë duhet të përdoret si një mjet për të përmirësuar aftësitë e njerëzve të tillë.
Faktet kryesore rreth Sindromës Down
1.Sindroma Down shkaktohet nga një gjendje gjenetike ku gjendet një kopje shtesë e kromozomit të 21-të në një foshnjë të porsalindur.
2.Shkaku i saktë i këtij çrregullimi është ende i panjohur.
3.Rreth 40,000 njerëz vetëm në Shtetet e Bashkuara jetojnë me Sindromën Down, ndërsa një në çdo 691 foshnja lind me këtë çrregullim. Numri i përgjithshëm i njerëzve me Sindromën Down në botë është afërsisht 5.4 milionë ndërsa deri më tani janë regjistruar 27000 vdekje.
4.Jetëgjatësia totale e njerëzve me Sindromën Down ishte 25 vjet në 1981, por sot ajo është rritur në rreth 60 vjet.
5.Fëmijët dhe të rriturit me Sindromën Down mund të kenë disa tipare të përbashkëta, por natyrisht, individët ngjajnë me anëtarët e tyre të ngushtë të familjes.
6.Tashmë shkollat e kanë detyrim që të ofrojnë edukimin e duhur për fëmijët me Sindromën Down.
7.Shanset për të lindur një fëmijë me sindromën Down rriten me rritjen e moshës së nënës, megjithatë 80% e foshnjave lindin nga gra nën 35 vjeç, sepse kjo grupmoshë ka një tendencë më të madhe për të lindur.
8.Një gjë interesante për Personat me Sindromën Down është që ata shpesh bëhen të aftë të mbajnë punë, të jetojnë të pavarur dhe të shijojnë aktivitete të tjera, por mesatarja ndryshon nga individi në individ bazuar në sjelljen e tyre mendore dhe fizike.
Burimi / https://internationaleventday.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
