Dy shkencëtarët shqiptarë Fadil Çitaku (themelues i Academy of Leadership Sciences Switzerland) dhe Hetem Ramadani (themelues i Health Revoluation) pas një pune intensive në shkencën e lidershipit, kanë arritur të zbulojnë Modelin e Kompetencave të Lidershipit DRENICA. Të dy shkencëtarët e sipërpërmendur që vijnë nga Drenica, para ca ditësh publikuan modelin e tyre Drenica, të bazuar në evidencat shkencore më bashkëkohore, duke përdorur metodat më të sofistikuara shkencore dhe referencat më të besueshme të punimeve shkencore në fushën e lidershipit.
Modeli i Lidershipit Drenica “Leadership Competency Model-Drenica: Generalizability of Leadership Competencies” (në Shqip: Modeli i Kompetencës së Lidershipit-Drenica: Përgjithësimi i Kompetencave të Lidershipit) u botua në revistën shkencore me renome ndërkombëtare International Journal of Organizational Leadership, në Kanada (përmes këtij linku mund ta shkarkoni këtë studim në origjinal, në gjuhën Angleze: https://ijol.cikd.ca/article_60503.html
Ky model përmban 25 kompetenca të lidershipit, të cilat duhet t’i përvetësojë çdo lidere/lider, pavarësisht në cilin fushë ajo/ai është aktiv. Ky punim shkencor kishte për synim të përmbledhë përgjithësueshmërinë e kompetencave të lidershipit të botuara në fushën e lidershipit. Studimi përdori si mostër shkencore Modelin e Kompetencave të Lidershipit të Çitakut et al. (2012), i cili kishte hetuar gjashtë vendet më të zhvilluara perëndimore (Austri (A), Gjermani (D), Zvicër (CH), Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA), Kanada (CA) dhe Mbretërinë e Bashkuar (MB) për të zbuluar kompetencat e lidershipit për udhëheqës efikas. Shkencëtarët Çitaku dhe Ramadani përzgjodhën në mënyrë të rastësishme 25 kompetencat e lidershipit, duke përdorur mjetin Research Randomizer dhe hulumtuan sistematikisht në Google Scholar, sa herë paraqitën kompetencat e lidershipit, të botuara ndërmjet viteve 2010 dhe 2020. Analiza e literaturës përkatëse u krye duke përdorur një analizë bibliometrike të kërkimit në Baza e të dhënave Google Scholar midis 2010 dhe 2020.
Rezultatet e këtij studimi treguan se ekziston një interes i jashtëzakonshëm për kompetencat e këtij modeli të lidershipit, të zgjedhura rastësisht, dhe se këto 25 kompetenca mund të zbatohen në çdo fushë të lidershipit.
Studimi nxori 25 kompetenca të rëndësishme udhëheqëse të përfshira në shtatë fusha të rëndësishme, duke rezultuar me modelin e kompetencave të lidershipit me emrin DRENICA, i cili është shkencërisht i fortë dhe mund të përdoret në kurse dhe programe trajnimi të lidershipit, në të gjitha fushat e lidershipit.
Më poshtë gjeni 25 kompetencat e Modelit të Lidershipit Drenica:
1.Dinjiteti dhe respekti
2.Shpërndarja e shpërblimeve në mënyrë të drejtë
3.Marrja e vendimeve
4.Reflektimi
5.Ndërtimi i marrëdhënieve
6.Përgjegjësia për të tjerët
7.Përforcimi i ndryshimit
8.Etika
9.Rritja e njohurive për detyrën
10.Eliminimi i pengesave në performancë
11.Vlerësimi i pasojave
12.Shpjegimi i vendimeve me respekt
13.Ndarja e Fuqizimit
14.Marrëdhëniet edukuese
15.Integriteti dhe ndershmëria
16.Identifikimi i problemeve
17.Marrja e rrezikut inteligjent
18.Komunikimi me komunitetin
19.Mësimi i vazhdueshëm
20.Mendimi kritik
21.Zgjidhja krijuese e problemeve
22.Bashkëpunimi
23.Dëgjimi aktiv
24.Përshtatshmëria
25.Arritja e qëllimeve
Konkludim
Studimi arriti në përfundimin se 25 aftësi drejtuese të zgjedhura rastësisht janë të fuqishme, të përgjithësuara dhe mund të përdoren në çdo fushë të lidershipit. Kërkimi i ardhshëm duhet të projektohet për të ri-testuar, zgjeruar dhe konfirmuar gjetjet aktuale. Ndërkohë, shkencëtarët Çitaku dhe Ramadani dhe kanë zbuluar “Modelin e Kompetencave të Lidershipit-Drenica” që mund të përdoret për të dhënë mësim rreth lidershipit dhe për të hetuar më tej kompetencat e lidershipit.
Referencat:
Çitaku, F., Ramadani, H. (2020). Leadership Competency Model-Drenica: Generalizability of Leadership Competencies. International Journal of Organizational LeadershipVolume 9, Issue 3, Pages 152-16210.33844/ijol.2020.60502
Rreth zbulueseve të Modelit të Lidershipit Drenica:
1.Hetem Ramadani, (Tiranë) autor, shkencëtar, zbulues i Modelit të
Lidershipit Hollistik sipas Ramadanit. Zbulues i Konceptit të Shëndetit sipas Ramadanit. Njëri ndër ndërmarrësit më të suksesshëm të kombit tonë. Themelues i Salbatrind dhe Helth Revolution.
2.Prof. Dr. Fadil Çitaku, PhD, MME (Uni Bern)
Themelues i Academy of Leadership Sciences Switzerland, Cyrih (www.alssedu.ch); Shkënctar i Lidershipit dhe Inteligjencës Emocionale; Profesor për PhD, Msc. dhe MAS. Zbulues i Modelit te Lidershipit sipas Çitakut në shtetet: Zvicer, Gjermani, Austri, USA, Kanada dhe Britani të Madhe. Kontakti: [email protected]
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.