Mirëqenie

August 10, 2019 | 8:14

Falë inteligjencës artificiale, autizmi mund të diagnostikohet me një elektroencefalogram

Ne tashmë mund të kemi mjetet për të diagnostikuar një nga patologjitë më komplekse për t’u identifikuar, përkatësisht autizmin. Një elektroencefalogram i thjeshtë (EEG), në të vërtetë, mund të lejojë që të zbulohet herët dhe pothuajse automatikisht nëse një fëmijë vuan apo jo nga çrregullime të spektrit të autizmit.

Përmes përdorimit të sistemeve të sofistikuara të inteligjencës artificiale, është e mundur të shfrytëzohen të gjitha informacionet e nevojshme për të dalluar fëmijët autikë nga fëmijët që vuajnë nga sëmundje të tjera neuropsikiatrike dhe nga fëmijët me zhvillim tipik. Të paktën kështu sugjeron një studim italo-amerikan i botuar në revistën shkencore Clinical EEG dhe Neuroscience. Nënshkruar nga Fondacioni VSM i Villa Santa Maria Center of Child Neuropsychiatry Onlus e Tavernerio, nga Qendra Kërkimore Semeion në Romë dhe nga Tarnow Center for Self-Management in Houston, Texas, studimi u krye duke përdorur të dhënat e mbledhura gjatë pesë viteve .

Autizmi është një sëmundje komplekse, e karakterizuar nga çrregullime serioze të komunikimit, sjelljes dhe ndërveprimit me të tjerët. Në format më të rënda, personat e prekur nuk flasin, priren të izolohen dhe të paraqesin sjellje stereotipe dhe aftësi të kufizuara intelektuale. Sidoqoftë, ekzistojnë edhe forma më të lehta në të cilat, me gjithë problemet e komunikimit, aftësitë intelektuale dhe gjuhësore nuk komprometohen.

Hulumtimi i ri u krye me analizën e të dhënave të papërpunuara të regjistrimit elektroencefalografik përmes një sistemi të rrjeteve nervore të zhvilluara nga Qendra e Kërkimit Semeion. Metoda quhet I FAST. Për të filluar, u morën parasysh EEG të dy grupeve të ndryshme të fëmijëve amerikanë midis moshës 4 dhe 14 vjeç, secila përbëhej nga 20 lëndë, e para e prekur nga çrregullimet e spektrit të autizmit dhe e dyta nga çrregullime të tjera neuropsikiatrike, të ngjashme në moshë dhe marrëdhënie mashkull / femra. Në këtë rast sistemi ishte në gjendje të dallonte fëmijët, duke i ndarë ata sipas diagnozave të ndryshme, me një saktësi mes 93% dhe 97.5%, në varësi të algoritmeve të ndryshme të përdorura.

Më pas, për verifikimin e mëtejshëm të vlefshmërisë së sistemit, u morën në konsideratë dy grupe të tjerë fëmijësh. I pari përbëhej nga 25 fëmijë italian (15 autikë dhe 10 me zhvillim tipik) mes moshës 7 dhe 14 vjeç, EEG e të cilëve u regjistruan në Villa Santa Maria. I dyti përbëhej nga 10 fëmijë të tjerë autikë italianë midis 25 muajsh dhe 37 muajsh. Kjo analizë dha gjithashtu rezultate pozitive. Saktësia në dallimin e lëndëve me autizëm nga ato që i përkasin grupit të kontrollit dhe nga ato me patologji të tjera neuropsikiatrike ka arritur në 95%. Dhe madje edhe në rastin e fëmijëve më të vegjël, EEG-të e të cilëve u përdorën për verifikim të mëtejshëm, rrjetet nervore bënë të mundur njohjen e saktë të nëntë nga dhjetë subjektet.

E gjithë kjo pa rezultatet e ndikuara në ndonjë mënyrë nga mosha, kombësia, përkatësia etnike dhe aspektet teknike që lidhen me bërjen e EEG në kontekste të ndryshme. “Ky studim demonstron që edhe një elektroencefalogram standard përmban informacionin e nevojshëm për të dalluar në mënyrë thelbësore fëmijët me zhvillim tipik nga ata me çrregullim të spektrit autik, me kusht që ata të mund të përpunojnë të dhënat me sisteme shumë të sofistikuara të analizave, siç janë ato të përdorura nga grupi ynë,” shpjegon Enzo Grossi, drejtor shkencor i Fondacionit VSM.

“Fakti që një sistem, i trajnuar për raste të fëmijëve më të vjetër, në çdo rast ka klasifikuar në mënyrë të saktë nëntë nga dhjetë lëndët më të vogla, duket se sugjeron praninë e disa shënuesve të çrregullimeve të spektrit të autizmit në nivelin nervor nga më së shumti mosha e hershme, gjë që do të bënte të mundur një diagnozë në muajt e parë të jetës”. Objektivi tjetër është, të studiojmë këtë mundësi duke analizuar rezultatet e EEG të bëra te fëmijët nën 12 vjeç, të cilat ne po përpiqemi t’i gjejmë nga qendrat italiane dhe të huaja.

“Metoda I FAST paraqet një risi shkencore për analizën e sinjaleve të përkohshme që vijnë nga shumë kanale paralelisht, siç është EEG, dhe përpiqet të gjejë invariantet me të cilat të gjitha sinjalet ndryshojnë njëri-tjetrin në distanca të ndryshme”, shpjegon Massimo Buscema, drejtor i Qendrës Kërkimore Semeion.

“Është si një mekanik të përpiqet të kuptojë cilësinë e një motori duke ngarë një makinë në mënyra nga më të ndryshmet për të kapur zhurmën e tij karakteristike, pavarësisht nga përshpejtimet ose stanjacioni. Dhe gjithashtu pavarësisht nga sekuenca me të cilin ai planifikoi testet e tij. Në rastin tonë motori është një tru dhe tingulli i tij janë amplituda, frekuencat dhe fazat e 18 sinjaleve që EEG zbulon tek secili person. I gjithë procesi zbatohet përmes rrjeteve të ndryshme nervore, të mbikëqyrura dhe të thella, të cilat bashkëpunojnë pa vetëdije me njëri-tjetrin. Rezultati është identifikimi i një lloj shtypjeje dixhitale që çdo tru gjurmon në një mënyrë pothuajse të padukshme në EEG-në e vet brenda disa minutash”.

 

 

Burimi / http://www.equivalente.it

© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

MARKETINGU:
Agjente Marketingu:
Erinda Topi: 0688019400
E-mail: [email protected]

© Revista Psikologjia. Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

To Top