Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Afër fundit të atij viti të parë në psikiatri hasa në një libër që sapo ishte botuar, Rollo May Existence. Përbëhej nga dy ese jashtëzakonisht të gjata nga vetë May dhe disa kapituj të përkthyer të shkruar nga psikoterapistë dhe filozofë evropianë, si Ludwig Binswager, Erwin Straus dhe Eugene Minkowski. Ky libër më ndryshoi jetën. Megjithëse shumë nga kapitujt ishin shkruar në një gjuhë pompoze që dukej e destinuar të errësonin më shumë sesa të ndriçonin, tekstet e May ishin jashtëzakonisht të qarta. Ai paraqiti aksiomat themelore të mendimit ekzistencial dhe më njohu me idetë e lidhura me Soren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche dhe mendimtarëve të tjerë ekzistencialë. Duke parë atë kopje të vitit 1958, shoh se kam shënuar në pothuajse çdo faqe pika të caktuara për të cilat unë pajtohesha ose nuk pajtohesha. Ky libër më bëri të kuptoj se ekzistonte një mënyrë e tretë, diçka tjetër përveç të menduarit psikanalitik dhe modelit biologjik – një mënyrë që tërhiqej nga mençuria e filozofëve dhe shkrimtarëve që kanë jetuar 2500 vitet e fundit. Duke e shikuar përsëri e përsëri për të shkruar këto rreshta, u befasova kur pashë se gati dyzet vjet më vonë Roll kishte nënshkruar kopjen time me kushtimin: “Për Irv, një koleg nga i cili mësoj psikoterapi ekzistenciale”. Fraza e tij më solli lotë në sy.
Unë gjithashtu ndoqa një sërë leksionesh mbi historinë e psikiatrisë, duke filluar nga Philippe Pinel (një mjek i shekullit të 18-të që prezantoi trajtimin humanitar të të sëmurëve mendorë) te Frojdi.
Fjalimet ishin shumë interesante, por për mua ata bënë gabimin vijues: Ata supozuan se fusha e psikoterapisë filloi në shekullin e 18-të nga Pinel. Duke i dëgjuar ata, vazhdimisht po mendoja për të gjithë ata mendimtarë që kishin shkruar për sjelljen dhe agoninë njerëzore shumë shekuj më parë – filozofë të tillë si Epikuri, Marcus Aurelius, Montaigne dhe John Locke. Këto mendime, të kombinuara me librin e Roll of May, më bindën se kishte ardhur koha që unë të studioja Filozofi. Kështu që, në vitin e dytë të psikiatrisë, u regjistrova në një program vjetor ‘Historia e Filozofisë Perëndimore’ në Homewood. Libri ynë shkollor ishte historia e famshme e filozofisë perëndimore të Bertrand Russell, dhe pas kaq shumë vitesh studimi të librave fiziologjikë, patologji, kirurgji dhe obstetrikë, faqet e tij ishin një lloj ‘ragwee’ për mua.
Duke filluar me atë kurs hyrës, unë u bëra autodidakt në Filozofi, lexova shumë vetë dhe ndoqa leksione fillimisht në Hopkins dhe më vonë në Stanford. Atëherë nuk kisha ide se si mund ta zbatoja gjithë këtë mençuri në punën time psikoterapeutike, por në një nivel më të thellë kuptova se kisha gjetur atë që doja të bëja me jetën time.
Më vonë kam punuar si ishte një stërvitje për një post tre-mujor në Institutin aty pranë Patuxent, një burg ku mbaheshin të burgosurit e sëmurë mendorë. Kam parë pacientë në psikoterapi individuale dhe kam koordinuar një grup trajtimi ditor për njerëzit e dënuar për krime seksuale – një nga grupet më të vështira që kam koordinuar ndonjëherë. Anëtarët e saj shpenzuan shumë më shumë energji duke u përpjekur të më bindnin se ata tani ishin plotësisht të reformuar sesa duke punuar për problemet e tyre. Meqenëse dënimi i tyre ishte i papërcaktuar – domethënë, ata qëndruan në burg derisa morën një vërtetim psikiatri se ishin trajtuar – ishte plotësisht e kuptueshme që ata ishin të gatshëm të bënin shumë zbulime. E gjeta përvojën time në Patuxent emocionuese dhe në fund të vitit vendosa që kisha material të mjaftueshëm për të shkruar dy artikuj: një mbi psikoterapinë në grup për njerëzit me mosfunksionim seksual dhe një mbi vuajarizmin.
Irvin D. Yalom, psikiatër
Artikulli im mbi vuajarizmin ishte një nga botimet e para psikiatrike mbi këtë temë. Argumenti im ishte që vuajarizmi nuk dëshironte vetëm të shihte gra të zhveshura: Në mënyrë që një soditës të ndiente kënaqësi të shtuar, ishte e nevojshme që ky shikim të ishte i ndaluar dhe i fshehur. Askush nga soditësit që kisha studiuar nuk po pretendonte të shikonte striptizë në klube nate ose prostituta ose filma pornografikë. Së dyti, megjithëse vuajerizmi është konsideruar gjithmonë një krim shqetësues, i çuditshëm dhe i padëmshëm, unë zbulova se nuk ishte kështu. Shumë të paraburgosur me të cilët kam punuar terapeutikisht kishin filluar soditës dhe më pas kishin kryer vepra më të rënda, të tilla si vjedhje dhe sulme seksuale.
Ndërsa isha duke shkruar artikullin, m’u kujtua prezantimi i Murielit që bëra në Shkollën e Mjekësisë dhe ashtu si atëherë kisha zgjuar interesin e dëgjuesve të mi duke filluar me një histori. Tani fillova artikullin tim mbi vuajarizmin me përrallën e “syve të parë” », Nga Tomi legjendar Peeping.
Marilyn, përveç doktoratës, më ndihmoi të gjeja referenca shumë të vjetra për legjendën e Lady Godaiva, zonjën e kullës së shekullit të 11-të, e cila vendosi të dilte e zhveshur me kalin e saj për të shpëtuar banorët e qytetit të saj nga taksimi i tmerrshëm i vendosur nga burri i saj. Të gjithë banorët e qytetit, përveç Tomit, treguan mirënjohjen e tyre duke mos ngritur sytë për të parë gruan e zhveshur. Tom i varfër, megjithatë, nuk mund të rezistonte dhe nuk i hodhi një vështrim vjedhurazi princeshës së zhveshur dhe për të keqen që bëri, ai u verbua në vend. Artikulli u pranua menjëherë për botim në Arkivat e Psikiatrisë së Përgjithshme.
Pak më vonë, artikulli im mbi teknikat e koordinimit të ekipit psikoterapi për njerëzit me një histori të veprave seksuale u botua në Journal of Nervous and Mental Disease. Unë gjithashtu botova një artikull që nuk lidhej me përvojën time në Patuxent, mbi diagnozën e demencës senile. Ndërsa kursantët nuk ishin mësuar të nënshkruanin postime, mësuesit e Hopkins u përgjigjën shumë pozitivisht. Falënderimet e tyre më kënaqën, por edhe më shqetësuan pak, sepse shkrimi ishte diçka që e bëra me shumë lehtësi.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
