Klaustrofobia, ose frika nga hapësirat e mbyllura, është një ankth që prek rëndë ata që vuajnë prej tij: marrja e ashensorit, ngarja e një tuneli në autostradë dhe kryerja e disa testeve mjekësore si MRI mund të kthehet në momente torturash të vërteta.
ÇFARË ËSHTË KLAUSTROFOBIA – Emri i saj rrjedh nga latinishtja “claustrum”, që do të thotë vend i mbyllur, dhe nga greqishtja “phobos”, që do të thotë fobi, frikë. Ata që vuajnë nga ky çrregullim kanë frikë se mos mbyllen, dhe për këtë arsye nga hapësirat e ngushta si dhoma pa dritare apo të vogla, ashensorë, nëntokë, metro dhe vende të mbushura: në përgjithësi, subjekti ndihet në ankth në të gjitha Frika nga mjediset e mbyllura është një nga frikërat arketipale, pra e lidhur me instinktin e mbijetesës. Shkaqet ende nuk janë kuptuar plotësisht: në shumicën e rasteve, problemi duket të jetë i lidhur me ngjarjet traumatike që ndodhën në të kaluarën, shpesh në fëmijërinë e hershme, dhe të lidhura me një mjedis të ngushtë. Sipas disa kërkimeve shkencore, klaustrofobia mund të shkaktohet nga një mosfunksionim i amygdalës, një zonë e trurit që i përket sistemit limbic, e aftë për të ndikuar në ndjenjën e perceptimit të rrezikut.
SIMPTOMAT E KLAUSTROFOBISË – Manifestimet e kësaj fobie janë të ngjashme me ato të të gjitha fobive të tjera: frika intensive dhe ndjenja e panikut, vështirësia në frymëmarrje, djersët e ftohta, marramendjet dhe nauzet dhe mbi të gjitha një impuls i pakthyeshëm për të ikur nga frika e vdekjes.
TRAJTIMI OSE MENAXHIMI I KLAUSTROFOBISË – Frika nga hapësirat e mbyllura mund të jetë një fenomen kalimtar, i lidhur me momente të veçanta stresi dhe lodhjeje të përgjithshme, dhe për këtë arsye të zgjidhet spontanisht. Megjithatë, kur manifestohet si një çrregullim shumë ndërhyrës, ose edhe invalidues, ai duhet të trajtohet me ndihmën e një psikoterapisti që do të identifikojë rrënjët e mundshme të çrregullimit dhe do të ndihmojë në përballimin e stimujve fobikë dhe ankthit që rrjedh prej tij.
Teknikat e relaksimit dhe frymëmarrjes, meditimi dhe një kurs psikoterapie njohëse-sjelljeje mund të jenë shumë të dobishme, në të cilat pacienti udhëhiqet në mësimin e teknikave më efektive për të racionalizuar frikën e tyre morbide dhe për të reaguar ndaj mendimeve të shqetësuara dhe bindjeve negative të lidhura me hapësirat e mbyllura.
Një metodë që mund të japë rezultate të mira është ekspozimi i kontrolluar ndaj situatave që shkaktojnë fobinë, deri në një menaxhim më të mirë të sulmeve të frikës. Domethënë, personi ekspozohet gradualisht dhe në mënyrë të përsëritur me kalimin e kohës ndaj kushteve që shkaktojnë sulmin fobik: për shembull, qëndrimi në një dhomë të vogël, por me dritaret e hapura, ose udhëtimi në ashensor, por vetëm për një kat, në mënyrë që të mësojë të merret me ndjenjat negative që lidhen me hapësirat e vogla.
SI TË NDIHMONI NJË PERSON QË VUAN NGA KLAUSTROFOBIA–
– Fol me një ton sigurues, duke i kujtuar personit se gjithçka do të kalojë së shpejti;
– të përpiqen të krijojnë hapësirë rreth temës, për shembull duke u kërkuar njerëzve aty pranë të lëvizin pak për të lënë ajër për ata që ndihen të sëmurë;
– E ftojmë subjektin të marrë frymë ngadalë
– Ne përpiqemi të përfytyrojmë një situatë pozitive në të cilën të përqendrojmë vëmendjen.
– Evitoni argumentet: ndonjëherë paniku bëhet i vrazhdë dhe madje agresiv
– Mbani një qëndrim mirëkuptimi dhe empatik dhe mos e lini personin të qetë derisa të jenë shëruar plotësisht në fund të sulmit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
