“Na duhet një dimër shumë i ftohtë”, sepse moti mund të na shpëtojë!
Virusi ka qenë i pranishëm në Itali që në shtatorin e vitit 2019: një studim italian gjeti antitrupa në shumë pacientë asimptomatikë kur asgjë nuk dihej ende për ta. “Është si një ajsberg, ai doli në sipërfaqe kur kishte tashmë një bazë”. Përgjigja është dhënë nga studiuesit të cilët zbuluan antitrupat tipikë të përgjigjes imune ndaj Covid-19 në ato muaj.
“Për të testuar hipotezën e qarkullimit të hershëm të virusit në Itali, studiuam frekuencën, kohën dhe shpërndarjen gjeografike të ekspozimit ndaj Sars-Cov-2 në një seri prej 959 individësh asimptomatikë, duke përdorur antitrupa lidhës dhe neutralizues të Sars. Cov-2 të vendosur në depon e kampionit të plazmës”, lexon një fragment i vogël nga kërkimi. Për të zbuluar më shumë, media e shkruar italiane Il Giornale intervistoi ekskluzivisht një nga autorët e studimit, Prof. Emanuele Montomoli, Profesor i Shëndetit Publik, President dhe themelues i Institutit për Shëndetin Global të Universitetit të Sienës.
Prof. Montomoli, pse nuk e vumë re praninë e virusit që në shtator 2019?
“Bëhen dy hipoteza: një virus, kur fillon të qarkullojë, ka një periudhë ngjitjeje. Pastaj rastet fillojnë të rriten dhe krijohet një kulm si një kambanë, ku është një bazë lineare e cila më pas fillon të rritet, pastaj ka një kulm dhe pastaj zvogëlohet. Hipoteza është se në nëntor / dhjetor 2019 kishte pak raste që nuk bënë tituj kryesorë sepse nuk bllokuan spitalet dhe dhomat e urgjencës. Në janar virusi filloi të transmetohej në një mënyrë më të rëndësishme dhe në shkurt / mars kishte një kulm. Hipoteza e parë është se, në fillim, nuk kishte një numër të mjaftueshëm të rasteve për të shkaktuar epideminë.
Dhe hipoteza e dytë?
“Kurrë nuk e thotë askush: koronavirusët nuk e duan ftohjen. Në kundërshtim me atë të gripit që jeton në 37 gradë strehuar dhe mbijeton në 4 gradë në mjedis, koronavirusët jetojnë në 37 gradë në ambient dhe mbijetojnë në mjedis në një temperaturë të butë rreth 20 gradë. I ftohti i madh e shqetëson atë, sikundër dhe i nxehti. Sezoni i dimrit nuk ishte më i miri në të cilin virusi mund të transmetohej. Pra, ndoshta, në dimër virusi nuk u transmetua ashti siç mund të pritej “.
Pra, Covid nuk e pëlqen të ftohtin? Shkon kundër trendit të asaj që thuhet …
“Ai nuk e pëlqen të ftohtin pasi nuk i pëlqen nxehtësia e tepërt, ai preferon sezonin e butë”.
Nëse do të kishim një dimër shumë të ftohtë, atëherë, a do të qarkullonte më pak virusi?
“Saktësisht, ai mund të qarkullojë më pak dhe të transmetohet më rrallë, por ka dy variabla që duhet të merren në konsideratë: e para është se mund të transmetohet më pak Sars-Cov-2, por duke shtuar gripërat, të cilët e duan të ftohtin; e dyta është që gjatë dimrit me mot të ftohtë, njerëzit qëndrojnë së bashku brenda, në vend të verës kur janë më shumë jashtë. Prandaj, transmetimi gjatë dimrit është i pafavorshëm nga pikëpamja ekologjike, por favorizon nga këndvështrimi i zakoneve”.
Për çfarë flet studimi juaj?
“Serumet që analizuam u mblodhën nga korriku i vitit 2019 e në vazhdim: në korrik dhe gusht ishin të gjithë negativë, në fund të shtatorit kishte vetëm dy persona pozitivë ndërsa nga tetori e tutje numrat u rritën gjithnjë e më shumë. Nga tetori e në vazhdim ka grupe subjektesh që kanë antitrupa që lidhen me virusin Sars-Cov-2. Dhe këto llogari gjithashtu shtohen në hipotezën epidemiologjike”.
Dhe cila do të ishte?
“Në ujërat e ndotura të Lombardisë u gjetën në dhjetor gjurmë të Koronavirus, në Paris një person vdiq nga pneumonia midis nëntorit dhe dhjetorit dhe, më pas, virusi Sars-Cov-2 u gjet në mushkëritë e tij. E gjitha kjo ia pret kokën demit: që do të thotë se, që në atë kohë, virusi po qarkullonte në Evropë. Kjo është hipoteza epidemiologjike dhe rezultati është që, kur kërkoni antitrupa, ato gjenden në një përqindje të caktuar e cila rritet në muajt dhjetor, janar, shkurt ndërsa mungonte plotësisht në muajt e mëparshëm të korrikut, gushtit dhe shtatorit”.
Pse fillimisht virusi nuk krijoi simptoma?
“Kjo epidemi është si një ajsberg: e gjithë pjesa nënujore është pjesa asimptomatike. Ajsbergu u formua në ato simptomatike. Për sa kohë që u rrit në këtë mënyrë, askush nuk ishte në gjendje të thoshte se kishte një virus të ri. Kur, në masën e asimptomatikëve, filluan të shfaqen rastet e para, e kështu maja e parë e ajsbergut, dhe filluan diagnozat e para. Por tashmë ishte krijuar një masë që transmetonte infeksionin”.
Cili është ndryshimi me vitin e kaluar?
“Diagnostikimet u ishin bërë vetëm atyre që përfunduan në spital me simptoma. Në fakt, u tha që shkalla e vdekshmërisë ishte monstruoze, por vetëm për shkak se pacientët asimptomatikë nuk kishin bërë tamponin. Kjo është arsyeja pse më parë ju mund të shihnit vetëm majën e ajsbergut ndërsa tani shihni gjithçka, edhe atë që është nën ujë”.
Pse në fillim të pandemisë nuk vdiq askush?
“Do t’ju jap një shembull: nëse në tetor të vitit të kaluar mund të kishte pasur disa-mijëra raste dhe vetëm një pjesë e vogël përfundoi në spital dhe vdiq nga pneumonia atipike, ai u diagnostikua ashtu dhe kaq. Këtë vit ne e njohim virusin, dhe në vend të kësaj, nëse kam miliona raste dhe disa qindra përfundojnë në spitale, nëse njëqind vdesin mes tyre dhe kërkoj Sars-Cov-2, e gjej tek të gjithë. Në praktikë, tani do të kërkoj atë që nuk ishte kërkuar më parë”.
Pse filloi të kërkonte viktima në fund të shkurtit 2020?
“Sepse kishte kaq shumë raste, dhe virusi tashmë ishte i njohur. Dhe as nuk përjashtohet, por duhet demonstruar, se diçka ka ndodhur vërtet në tregun e Wuhan në dhjetor tw vitit 2019: mbase virusi ka pësuar një mutacion që mund ta ketë bërë atë më infektiv dhe transmetues, nuk duhet përjashtuar. Epidemiologët molekularë do të na tregojnë se çfarë ka ndodhur. Do të ishte interesante të analizohet një virus i izoluar nga tetori / nëntori 2019 dhe të krahasohet sekuenca gjenetike me atë të janarit dhe me atë të sotmin. Tashmë kemi prova se sekuenca gjenetike e sotme është pak më ndryshe nga ajo e janarit. Ndoshta kishte ndryshuar edhe nga ajo e shtatorit”.
Ku e ka origjinën përfundimisht? A nuk është Kina më vendi i lëshimit?
“Nuk jam në gjendje ta them, por me të dhënat shkencore që kemi në dispozicion për momentin askush nuk mund ta thotë saktësisht. Do të duhej një raport i një virusi të izoluar nga një pacient i mëparshëm në krahasim me atë që thuhet të jetë rasti zero, për të kuptuar me të vërtetë nëse virusi u gjenerua në Kinë ose nëse në Kinë ai pësoi vetëm një mutacion që e bëri atë më virulent dhe të keq. Studimi ynë nuk e kishte këtë objektiv: ai donte të hapte një derë në këtë skenar dhe të verifikonte që një pjesë e popullsisë italiane kishin antitrupa kundër Koronavirus para qarkullimit. U gjetën, pyetja tjetër është: si i marrin ato? Kinezët e izoluan së pari, por nuk është e sigurt që ky virus nuk ka qarkulluar më parë. Disi duhet të jetë, por a jemi të sigurt që është krijuar me të vërtetë në tregun e Wuhan-it? Studimi ynë i hap një derë kësaj pyetjeje”.
Për ta përfunduar, deri më sot e dimë se kush e solli Koronavirusin në Itali?
“Absolutisht jo, por jo vetëm që nuk e dimë këtë, por as nuk e dimë kush e solli atë në Kinë.”
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi ilgiornale.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.