Ekspertët, mësuesit, shkrimtarët dhe këshilltarët e të gjitha llojeve na kanë ardhur vitet e fundit me slogane të tilla si “nëse e do veten nuk do të varesh nga dashuria e dikujt tjetër”, “dashuria për veten është baza e lumturisë” e të tjera si këto që për fat të keq i përcjellin si besimin e tyre personal filozofik dhe jo shkencor. Po, ne duhet të shkojmë mirë me veten, të kemi perceptim të lartë për veten, vetëvlerësim, vetëmbrojtje dhe dhembshuri për veten, por që me “dashurinë për veten” si qendër e universit më vjen keq, por nuk qëndron.
Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Së pari, sepse transferimi i termave, emocioneve dhe mënyrave të të menduarit për marrëdhëniet midis njerëzve në “marrëdhënien” me veten është abuzive. Në të dyja rastet përfshihen mekanizma të ndryshëm mendorë, emocionalë dhe të sjelljes. Nuk mund të marrësh thjesht modelin dhe mënyrën e të menduarit “marrëdhënie me tjetrin” dhe ta transferosh në “marrëdhënie me veten”, nuk është njësoj si të zëvendësosh thjesht “tjetrin” me “unë”, është një thjeshtim i përshtatshëm mendor por mashtrues dhe, guxoj të them, edhe e rrezikshëm. Që për fat të keq ndjekin dhe madje forcojnë terapistë! Dhe që, natyrisht, është e vështirë për t’u zbatuar dhe të çon lehtësisht në keqbërje narcisiste…
Së dyti, sepse vetë qenia jonë biologjike ka nevojën për t’u shoqëruar me të tjerët, madje edhe VARËSIA (po, varësia fiziologjike!) në faza të ndryshme dhe evolucionare të jetës sonë. Nga sigurimi i mbijetesës tek jeta e mirë dhe arritja e qëllimeve dhe projekteve të mëdha jetësore. Nuk do të thotë që një person të jetojë “i pavarur” ose duke e vënë veten mbi të gjithë vetëm ose në thelb. Është fantashkencë, një shtrembërim i realitetit. Sidomos në ditët e sotme ku gjithçka është bërë kaq e ndërlikuar, detajet, lidhjet dhe aftësitë që një qenie njerëzore, qoftë edhe një mbinjeri, nuk mund t’i zotërojë janë të pafundme.
Dhe për sa i përket “dashurisë” në veçanti, mënyra e të menduarit “e dua veten dhe të tjerat janë dytësore ose ndjekin” na vendos në shtigje sjelljesh problematike. Por “shitet” mirë sepse nënkupton dhe premton pavarësi dhe në fund “siguri” nga mundësia për t’u zhgënjyer, lënduar, marrë “goditje” nga të tjerët. Epo, sado që nuk na pëlqen, realiteti është se kemi nevojë për të tjerët, kemi nevojë primare për t’i dashur të tjerët dhe për t’u dashuruar, dhe asnjë “dashuri për veten” (që nuk është as “dashuri”!) nuk mund ta zëvendësoje këtë.
Ne kemi nevojë për një rishikim të fortë se si operojmë në këtë botë tashmë të vështirë dhe komplekse. Një rishikim që i jep vlerë si mënyrës sesi e trajtojmë veten dhe në të njëjtën kohë dhe jo më pak (ose më shumë) mënyrës sesi i trajtojmë të tjerët. Dhe ju që e keni të vështirë të “dashuroni” veten, mos u shqetësoni më, është e pamundur ta “dashuroni” atë siç do të donit një person tjetër, sepse ju/vetja juaj NUK jeni një person tjetër) Por mund të kujdeseni për të dhe ta përmirësoni atë (dhe e dyta nuk mund t’ua bësh të tjerëve sepse nuk të përkasin ty!).
(Këshillë për ta kuptuar më lehtë: Nuk mund ta “dashuroni” veten, pasi nuk mund ta gudulisni veten, pasi nuk mund të dashuroheni me veten. Biologjia juaj nuk e lejon.)
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
