Arti i përkëdheljeve emotive shkon përtej kontaktit të thjeshtë fizik. Ai përfshin përkëdheljen e shpirtit me një vështrim, duke folur butësisht me një fëmijë për t’i thënë “Unë jam krenar për ty”, “Unë të konsideroj, respektoj dhe të dua”, është muzika që i jep energji trurit tonë emocional për të mësuar dhe vlerësuar njëri-tjetrin.
Eric Berme, themeluesi i mjekësisë psikiatrike të Analizës Transaksionale, i ka përcaktuar përkëdheljet emotive si një njësi themelore të njohjes që synon, mbi të gjitha, të ofrojë stimuj për individët. Është një transaksion, një shkëmbim i mençur, i cili është pjesë e një gjuhe që shërben si ushqim i vërtetë për atë univers delikat psikoemotiv që na mban dhe na përcakton.
Përderisa e mbrojmë pavarësinë tonë ose kënaqësinë e rastësishme të vetmisë, ne jemi kafshë shoqërore nga natyra dhe, për të mbijetuar, të rritemi të lumtur dhe të sigurt, na nevojiten këto stimulime, përkëdheljet emotive. Megjithatë, problemi i vërtetë qëndron në faktin se sot ne vazhdojmë të jemi nxënës të përulur të botës emocionale.
Sepse, siç e dimë, ekzistojnë njerëz që bëjnë çudira për energji dhe vullnetin e reciprocitetit; ka të tjerë që besojnë se nuk janë të denjë për t’i pranuar ato; ende të tjerë janë artizanë të kualifikuar të përkëdheljeve negative emocionale, ato që jepen nëpërmjet sarkazmës, përbuzjes dhe indiferencës.
Përkëdheljet emotive në rrezik zhdukjeje
Dashuria dhe respekti, nuk kanë nevojë për kontakt fizik për t’u demonstruar apo bërë autentik. Përkëdhelia emotive, për shembull, është ushtruar edhe në vendin e punës dhënien e besimit të punëtorëve, forcimin e tyre dhe rritjen me fjalë e admirim, respekt dhe mirënjohje. Siç tha Berme, këto vepra përfaqësojnë në fakt njësinë bazë të çdo gjesti shoqëror që secili prej nesh duhet të dijë të bëjë.
“Edukimi i mendjes pa edukuar zemrën nënkupton mos edukim”. (Aristotle)
Sa më i gjerë të jetë repertori i përkëdheljeve emotive që u japim të tjerëve dhe atyre që marrim, aq më bashkëjetuese dhe inteligjente do të jetë bashkëjetesa jonë. Sidoqoftë, në këtë shoqëri kaq të talentuar me njohuritë moderne, po shpërndahet shumë aftësia për t’u lidhur me një shikim, për të përforcuar të folurën, për të ofruar fjalën e duhur në kohën e duhur. Emocionet janë përforcimet tona të mëdha bisedimore dhe shpesh i përdorim ato shumë.
Ne duhet të zhvillojmë një ekologji emocionale për të krijuar skenarë më të qëndrueshëm në drejtim të njohjes, reciprocitetit, ndjeshmërisë dhe respektit. Për shembull, fëmijët nuk kanë nevojë vetëm për përkëdheljet emotive të familjes së tyre. Edhe shkolla dhe edukatorët duhet të jenë intuitivë në këtë lloj përforcimi dhe të frenojnë dimensionet e tilla si zhgënjimi, izolimi ose pasiguria.
Përveç kësaj, organizatat dhe bizneset duhet gjithashtu të jenë në gjendje të krijojnë një atmosferë më të relaksuar, ku njohja dhe shfrytëzimi i kapitalit njerëzor do të stimulojë kreativitetin dhe produktivitetin.
Kujdesuni, përkëdhelni të tjerët
Përkëdheljet emotive duhet të rrjedhin mes nesh si qetësia e një ere të ngrohtë që lëviz gjatë pasditeve verore. Në heshtje, duke ndriçuar atë që ju nevojitet, duke u dhënë krahë atyre që janë të rënë moralisht, duke i dhënë buzëqeshje atyre që kohët e fundit nuk kishin asgjë tjetër veç hidhërimit.
Claude Steiner, autor i librit të famshëm “Edukimi i fëmijëve”, ka trajtuar një aspekt që meriton të merret në konsideratë: ashtu si ka njerëz që nuk mund të ofrojnë përkëdhelje emotive, ka edhe nga ata që thjesht nuk i meritojnë ato. Këta janë individë që, në një moment në jetën e tyre, për çfarëdo arsye, i lanë përkëdheljet; pushuan së vlerësuari veten dhe të ushqyerit të vetëbesimit të tyre.
Një sjellje e tillë është pjesë e të ashtuquajturit “ligj i mungesës”: përkëdheljet pozitive nuk kërkohen dhe ato negative nuk refuzohen. Në të vërtetë, të gjithë duhet të jetojnë në botën e kundërt, në të cilën mbretëron “ligji i bollëkut” dhe në të cilin:
- Ofrohen pëlqime pozitive.
- Pritjet pozitive pranohen.
- Ne jemi në gjendje të kërkojmë përkëdhelje pozitive.
- Ju jeni në gjendje të refuzoni përkëdheljet negative.
Arti i të kuptuarit se si të vini në praktikë përkëdheljet emotive
Përkëdheljet emotive janë, mbi të gjitha, fryt i veprave artizanale të zgjerimit. Të vlerësojmë dikë do të thotë të tregojmë se për ne ekziston dhe është i rëndësishëm.
Shfaqja e kësaj njohjeje, e cila mund të bëhet me anë të një komplimenti, një “faleminderit” ose një mbështetjeje psikologjike, favorizon konfirmimin e vetëvlerësimit të personit që e pranon atë dhe bashkëpunimin e tij në shoqëri. Në thelb, nga ky gjest duhet vetëm të fitohet.
Megjithatë, është mirë të dihet: përkëdheljet emotive gjithashtu kanë një anë të errët. Në këtë rast nuk flasim për artin, por për agresionin, i cili shprehet përmes veprimeve të mëposhtme:
- Përdorni përkëdheljet emotive si një formë të manipulimit psikologjik.
- Bëni përdorimin e hipokrizisë si një mjet për të ushtruar pushtet ose për të arritur një qëllim.
Por qetësohuni: në qeniet njerëzore ekzistojnë më shumë sjellje pozitive krahasuar me ato negative. Sepse, në fund të fundit, kështu mbijetojnë speciet tona: duke dhënë dashuri, butësi, vëmendje dhe konsideratë.
Nuk është kurrë pa vend të kujtoni parimet dhe përfitimet e përkëdheljet emotive:
- Përkëdheljet emocionale mund të ofrohen në çdo kohë dhe në çdo vend.
- Ato janë të lira, të lehta për t’u dhënë dhe shkaktojnë efekte të mëdha sekondare.
- Përkëdheljet emocionale shkojnë përtej klasës sociale, moshës, gjinisë dhe racës. Ato janë universale.
- Ato janë ilaçi më të mirë për frikën, frustrimin, dyshimet dhe çdo problem psikologjik.
- Përkëdheljet emocionale promovojnë shëndetin mendor dhe emocional. Në fund të fundit, ato janë ushqimi më i mirë për shpirtin.
Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / http://aprilamente.info
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
