Shumë prej nesh e shikojnë fëmijërinë tonë me mall. Kemi kujtime të çmuara me njerëzit e dashur, mungesë shqetësimesh që dëshirojmë t’i përsërisim në jetën tonë aktuale dhe një kuriozitet të pastër për botën që e kthen gjithçka në një përvojë të bukur dhe të re.
Megjithatë, jo çdo fëmijë është kaq me fat. Disa përballen me trauma që as nuk mund t’i imagjinojmë, dhe megjithëse është mizore dhe e padrejtë, ajo traumë krijon boshllëqe në psikikë që funksionojnë në shumë fusha të jetës së të rriturve. Ka nevoja themelore që mund të kenë efekte të mëdha në zhvillimin e trurit nëse nuk plotësohen nga prindërit ose kujdestarët, këto efekte ndikojnë në marrëdhëniet e ardhshme.
Siguria
Nevojat e sigurisë mund të përfshijnë elementë të tillë si siguria, udhëzimi, besueshmëria, besimi dhe kujdesi. Kur fëmijët rriten duke mos u ndjerë të sigurt në mjedisin e tyre ose që nuk ndihen sikur mund t’u besojnë kujdestarëve të tyre për t’u siguruar, ata mund të zhvillojnë probleme të lidhjes në moshë madhore.
Për shkak të kësaj, ata tentojnë të synojnë sigurinë në marrëdhënie mbi lidhjen dhe pajtueshmërinë e vërtetë, duke krijuar një lloj dinamike ‘viktimë/shpëtimtar’ që është i mbushur me çekuilibër dhe tension.
Për t’u shpëtuar
Ai që ka përjetuar trauma nuk është gjithmonë roli ‘viktimë’ në këto dinamika. Në vend që të ndjekin sigurinë, ndonjëherë ata dëshirojnë të jenë burimi i sigurisë së vazhdueshme që u mungonte si fëmijë për dikë tjetër. Ata tërhiqen nga partnerët që besojnë se mund t’i ‘rregullojnë’ ose ‘shpëtojnë’, duke u bërë një prekje kontrolluese në dëshirën e tyre për të qenë një element i vazhdueshëm në jetën e të tjerëve.
Mënyra të tjera se si mund të shfaqet mungesa e nevojave të sigurisë në fëmijëri janë modelet e mendimit që kanë të bëjnë me të qenit ‘mjaft të mirë’ ose të bindurit se ato gjithmonë do të braktisen.
Autonomia
Të kesh autonomi do të thotë të kesh kontroll mbi trupin dhe vetveten. Ne jemi autonome kur veprojmë sipas mendimeve, moralit, besimeve dhe dëshirave tona dhe t’i heqim autonominë dikujt tjetër do të ishte t’i detyrojmë ata të ndjekin urdhrat e dikujt tjetër ose të mos i lejojmë ata të veprojnë vetë.
Fëmijët kanë nevojë për pavarësinë e tyre, por disa prindër janë kaq të rreptë deri në atë pikë sa nuk i lejojnë fëmijët e tyre të mendojnë vetë. Kjo mund të çojë në mungesë besimi tek vetja teksa ata rriten.
Dashuria
Mungesa e dashurisë është ndoshta nevoja më e gjerë, por më e lehtë për t’u kuptuar, nga e cila disa fëmijë janë privuar. Të mungojë dashuria mund të nënkuptojë mungesën e mbështetjes, dashurisë, ndjeshmërisë ose kujdesit nga ata që synojnë t’i ofrojnë ato gjëra. Në shumë forma abuzimi nga kujdestarët, kjo do t’i lërë ata që abuzohen të kenë mungesë të një ose më shumë prej atyre formave të dashurisë.
Për shkak se është një temë kaq e gjerë, ajo mund të shfaqet më vonë në jetë në mënyra të ndryshme. Një e zakonshme është një dëshirë e vazhdueshme për të qenë në një lidhje romantike në mënyrë që të mos ndiheni pa dashuri për një periudhë tjetër të jetës suaj, edhe nëse kjo do të thotë partneritet me dikë që edhe nuk është një partner ideal për ty.
Një e ardhme më e mirë
Nëse ju ose dikush që e doni lufton me ndonjë nga mungesat të mësipërme, shërimi është i mundur. Ka shumë lloje të terapisë, këshillimit dhe praktikave të tjera që mund të ndihmojnë një viktimë të neglizhencës ose abuzimit të punojë përmes betejave të tyre, si aktuale ashtu edhe ato të lidhura me fëmijërinë. Këto praktika mund të mësojnë mekanizmat e përballimit, të rrënjosin modele më të shëndetshme të mendimit dhe të ndërtojnë një rrugë përpara përmes mundimeve aktuale që mund të ndihen gjithëpërfshirëse.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
