Dr. Michele Facci, psikolog, psikoterapeut
Nga iluzioni në zhgënjim: përplasjet e këtyre orëve janë rezultat i një komunikimi jo të përshtatshëm që ndodh nga ana e qeverisë dhe rizbulimi i cenueshmërisë sonë përmes një grupi kompleks ndjenjash që na çojnë në ndërmarrjen e veprimeve të caktuara. Frika është një emocion atavistik. Dhe falë frikës nga kafshët e egra, kemi mësuar të fshihemi në shpella. Falë frikës se mos sëmuremi nga ngrënia e disa ushqimeve, kemi mësuar t’i shmangim ato. Me pak fjalë, frika, nga pikëpamja evolucionare, ishte funksionale për zhvillimin tonë.
Në dekadat e fundit, megjithatë, njeriu ka përjetuar përparime emocionuese që na kanë dhënë një ndjenjë të caktuar të plotfuqishmërisë: ne jemi në gjendje të eksplorojmë hapësirën, të ndërtojmë shtëpi që u rezistojnë tërmeteve, të kurojmë sëmundje dikur vdekjeprurëse. Kemi mësuar të lëvizim gjithnjë e më tej ndjenjën e kufijve, të shtyjmë veten më tej. Shpesh, duke harruar kufizimet tona, duke e bërë vdekjen dhe dhimbjen shpesh tabu. Covid-19 na ka ripozicionuar: na kujtoi se jemi ende të pambrojtur dhe nuk ishim të përgatitur për këtë.
Prej disa vitesh flasim për krizën ekonomike dhe ankohemi vazhdimisht, por jetojmë në epokën më të pasur dhe më paqësore të historisë njerëzore.
Duam ndoshta të krahasojmë krizën ekonomike të dekadës së fundit me gjyshërit apo stërgjyshërit tanë që hanin lëkurë patateje dhe jetonin në rrugë gjatë apo pas luftërave të mëdha? Ishim paksa të mashtruar, duhet ta pranojmë, dhe çdo mashtrim të çon në zhgënjim.
Prandaj, nuk do të jetë mirë, por jo edhe keq: thjesht duhet të pranojmë se është pjesë e qenies njerëzore të qenit i pambrojtur ndaj viruseve të reja, kështu që gjithmonë ka qenë dhe do të jetë gjithmonë.
Pra, çfarë mund të bëjmë për të jetuar me këtë ndjenjë cenueshmërie dhe frike?
Duhet ta kishim pranuar dhe jo të themi se gjithçka do të ishte mirë, por për fat të keq institucionet jo gjithmonë mbështeten te psikologët ekspertë për të komunikuar në mënyrën më të mirë të mundshme dhe kjo që po ndodh këto ditë është fatkeqësisht një demonstrim i kësaj. Diçka shkoi keq: ne thamë se gjithçka do të ishte në rregull, dhe tani jemi përsëri në telashe, kjo shkakton një ndjenjë të madhe hutimi te njerëzit.
Frika u bë banalizimi dhe zhgënjimi, pragu i vëmendjes dhe maturisë u zvogëlua, por më pas u kthyem në një emergjencë, iluzioni u bë zhgënjim, frika u bë zemërim. Populli po rebelohet, natyrisht, nuk është e qartë kundër kujt dhe çfarë: shkatërrimi i shesheve është një luftë midis të varfërve, shkatërrimi i vitrinave të dyqanxhinjve tashmë të sprovuar, sigurisht që nuk ndihmon. Fajësimi i policisë apo i mjekëve (a nuk ishin heronj?), as nuk ndihmon shumë. Në të vërtetë, këto sjellje të njerëzve i trembin vetë njerëzit, dhe nuk na çojnë askund.
Pra, çfarë mund të bëhet tani?
Tani do të ishte urgjente një ndërhyrje serioze shkencore, jo e atyre njerëzve që – edhe nëse me mirëbesim – kanë hedhur shpresa iluzore. Tani na duhet një komunikim që vërtet bazohet në rregullat e psikologjisë së urgjencës: fillimisht zgjidhjet, pastaj problemet.
Përgatiti Orjona Tresa | Burimi wird.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
