Marrëdhëniet me distanca shkaktojnë shumë dhimbje, veçanërisht për një ndjekës. Mësoni për mendjen e distancuesit për të kuptuar sjelljen tuaj ose të partnerit tuaj, në mënyrë që të mos e merrni atë personalisht.
Si bashkëvarës, zakonisht gravitojmë drejt marrëdhënieve të pasigurta ku jemi distancues ose ndjekës. Ne mund të jemi distancues në një marrëdhënie dhe ndjekës në tjetrën. Kjo vjen për shkak të problemeve të hershme të lidhjes dhe prindërimit jofunksional. Reagimi e bën më keq! Një distancues që reagon duke u tërhequr ose ndjekësi që reagon duke ndjekur përkeqëson konfliktin dhe pakënaqësinë.
Idealizimi – Ndjekësi dhe Distancuesi
Në fazën romantike të marrëdhënieve, ne ndihemi të mrekullueshëm. Idealizimi i partnerit tonë na ndihmon të biem në dashuri dhe të plotësojmë nxitjen evolucionare për të lindur.
Ne jemi të ngritur nga ndjenjat tona pozitive, perspektiva për të kuruar boshllëkun dhe vetminë tonë dhe për t’u shëruar nga vështrimi i dashur i partnerit tonë. Nëse vetëvlerësimi ynë është jashtëzakonisht i lartë, idealizimi e bën dikë të denjë për dashurinë tonë, dhe anasjelltas, ai ngre vetëvlerësimin e ulët në atë që ky person i mrekullueshëm na do.
Ne projektojmë aspekte të prindërve tanë (dhe nganjëherë vëllezërit e motrat) te partnerët intimë me shpresën e dashurisë së pakushtëzuar për të riparuar traumat e hershme nga prindërimi joadekuat. Në përpjekjen për t’u shëruar, ne kërkojmë aspekte pozitive që kemi përjetuar si fëmijë dhe gjithashtu imagjinojmë se partneri ynë do të përmbushë atë që na ka munguar.
Pa kaluar shumë kohë, ne jemi të zhgënjyer nga realiteti dhe mungesa e përsosmërisë së tyre. Në disa raste, ata mund të na trajtojnë edhe më keq se prindërit tanë. Disonanca midis idealit dhe partnerit tonë të vërtetë është më e vështira për perfeksionistët dhe narcisistët që ndjekin përsosmërinë si mbrojtje ndaj turpit. Ndërsa koha së bashku dhe intimiteti shtohen, disonanca dhe zhgënjimet tona rriten. Njëkohësisht, edhe frika jonë për të qenë të varur, të braktisur, të kontrolluar ose të nënçmuar siç ishim nga prindërit tanë.
Për t’u mbrojtur kundër ndjenjës edhe një herë të bllokuar si një fëmijë i pafuqishëm, i varur, ne shmangim dhe zhvlerësojmë partnerin tonë. Ne veprojmë në mënyrë të njëanshme, largohemi nga intimiteti emocional, projektojmë tipare dhe motive negative dhe zmadhojmë dështimet e tyre. Të metat, zakonet dhe gabimet e vogla shkaktojnë neveri dhe frikë se marrëdhënia jonë është e dënuar.
Kjo strategji dhe sjellje distancuese na ndihmojnë të “lëmë” mendërisht partnerin tonë ndërsa jemi ende në marrëdhënie. Është gjithashtu një përpjekje artificiale për të përfunduar procesin tonë të papërfunduar të ndarjes-individimit nga prindërit tanë.
Ndarja
Megjithatë, ne kemi një dilemë, sepse tashmë jemi lidhur me partnerin tonë, të cilin kemi frikë ta humbasim, gjë që krijon ankth braktisjeje. Për të menaxhuar, ne i drejtohemi mbrojtjeve infantile: mohimit dhe ndarjes. Një foshnjë dhe një fëmijë nuk janë mjaft të pjekur njohës për të kuptuar se njerëzit nuk janë as të gjithë të këqij dhe as të gjithë të mirë. Foshnjat ndajnë aspektet negative të nënës së tyre për të ruajtur të mirat.
Mendërisht, ne e ndajmë partnerin tonë në dysh: objektin e mirë të idealizuar dhe objektin e keq të zhvlerësuar. Tani versioni i idealizuar i partnerit tonë është në plan të dytë në versionin e ri, të zhvlerësuar. Në të njëjtën kohë, ne ndihemi superiorë ndaj partnerit tonë që nuk është i denjë për dashurinë tonë. Kjo justifikon mospëlqimin tonë dhe kompenson turpin tonë të brendshëm, frikën nga braktisja dhe pasigurinë.
Sjellja distancuese dhe stilet e lidhjes
Si distancues, sjellja jonë mund të karakterizohet si shmangëse dhe jokomunikuese, pasive-agresive, praktikimi i një varësie, zhvlerësimi delikat si rrokullisja e syve ose zemërimi që varion nga nervozizmi dhe negativiteti deri te tërbimi dhe abuzimi.
Sa më shumë e zhvlerësojmë partnerin tonë, aq më pak tërheqës bëhen ai, duke krijuar një spirale në rënie të disonancës dhe abuzimit të brendshëm.
Sjellja më agresive dhe dramatike ka të ngjarë të tregojë një çrregullim personaliteti dhe një paaftësi për të ekzistuar në realitet dhe për t’u lidhur me dikë si një person real në kohën e tanishme.
Për shkak të traumës dhe turpit të fëmijërisë, partneri i distancuesit ka në mënyrë të ngjashme një stil lidhjeje të pasigurt. Ata gjithashtu përdorin mohimin dhe ndarjen. Ata nuk duhet të tërhiqen ose të na zhvlerësojnë pasi ne po i zhvlerësojmë ata dhe po ofrojmë distancë që redukton frikën e tyre të pavetëdijshme për intimitetin dhe varësinë.
(Përjashtim bën kur dy abuzues ose narcistë çiftohen dhe sulmojnë njëri-tjetrin; p.sh., z. dhe znj. Smith) Ata ruajnë lidhjen me ne duke thithur zhvlerësimin tonë dhe duke u ndjerë të papërshtatshëm; ndoshta siç bëmë të dy me një prind ose vëlla të turpshëm.
Në shkallë të ndryshme, ata mohojnë abuzimin ose ndikimin e tij dhe kërkojnë të rimarrin versionin e idealizuar të nesh përmes pranimit, kënaqësisë, mbrojtjes dhe shpjegimit të tyre se janë të dashur. Kjo nuk ka asnjë ndikim sepse ne jemi të vendosur të zhvlerësojmë partnerin tonë për shkak të frikës sonë të brendshme.
Si distancues, ne tërhiqemi, por rrallë largohemi plotësisht pasi duhet të shmangim nxitjen e frikës sonë të braktisjes. Nëse partneri ynë tërhiqet shumë, ne përpiqemi të rivendosim marrëdhënien.
Gjithashtu, mospëlqimi ose përbuzja që mund të ndiejmë për partnerin tonë mund të bëhet gjithnjë e më e pakëndshme, veçanërisht kur kuptojmë se nuk jemi gati të largohemi. Përfundimisht, ne ndihemi keq me veten, qoftë edhe vetëm sepse jemi ende në marrëdhënie.
Kështu, ne mund të ndihemi të bllokuar. Një përgjigje e shëndetshme do të ishte të pranonim zhgënjimin tonë ndaj partnerit tonë dhe të kujtojmë tiparet e tij pozitive dhe përvojat e përbashkëta.
Mes çifteve të lidhur në mënyrë të pasigurt, zakonisht, lidhja e dashurisë rivendoset përkohësisht në dy mënyra: Duke ringjallur imazhin e idealizuar të partnerit të tyre dhe duke flirtuar, duke u përshtatur, duke komunikuar më shumë, duke dhënë dhurata dhe duke kërkuar kontakt fizik dhe seks.
Një reagim patologjik, tipik për personalitetet e grupit B, është përshkallëzimi i abuzimit për ta larguar partnerin e tyre duke i bërë edhe më pak të padëshirueshëm. Në këtë mënyrë, ata ndihen të sigurt nga objekti i keq, partneri i tyre nuk ka vlerë në sytë e tyre dhe nuk rrezikojnë të humbasin askënd që e meriton dashurinë e tyre.
Një abuzues ose narcisist mund të thotë: “Ti je shumë i vjetër; askush nuk do të të gjente tërheqës.” Ndërsa zvogëlon vlerën tuaj, narcisi i varur në të njëjtën kohë po ju ndalon të largoheni për të shuar ankthin e braktisjes! Ky gambit gjithashtu rikthen krenarinë dhe sigurinë e rreme të narcisistëve: “Do të të lë para se të më braktisësh”, (nëse vetëm në mendjen time); d.m.th., “Ju nuk mund të më lëndoni”.
Përpjekja e një partneri për të ringjallur fazën fillestare romantike dhe për të rivendosur distancimin e idealizuar përmes akomodimit nuk funksionon kurrë. Distancuesit dhe abuzuesit marrin parasysh vetëm kur përballen me kërcënimin e braktisjes, si për shembull kur partnerët tërheqin vëmendjen ose, në ekstrem, kërcënojnë divorcin.
Nëse një partner i përgjigjet distancimit me kufij të fortë ose kërcënon të largohet, distancuesit zgjohen përkohësisht nga magjia e tyre e projeksionit dhe ata përpiqen të rivendosin lidhjen duke bërë premtime të rreme dhe duke përdorur strategjitë e ndjekësve të përmendura më lart, ose duke bërë kundërpërgjigje vetëshpëtuese; për shembull, “Nuk mund ta pranoni një shaka.”
Pas një ndarjeje, ata mund të kërkojnë rilidhje si një ngritje narcisiste, ose të gjejnë shpejt një person tjetër që mund ta idealizojnë sërish, por më pas të përsërisin të njëjtin proces zhvlerësimi.
Ne mund të ndërrojmë rolet ndjekës-distancues dhe të jemi ndjekës në një marrëdhënie dhe distancues në tjetrin. Sjellja ndjekëse dhe distancuese do të vazhdojë derisa të kapërcehet bashkëvarësia dhe të fitojmë siguri dhe individualitet më të madh të brendshëm. Por, ne mund të ndryshojmë stilin tonë të lidhjes!
Kjo zakonisht kërkon terapi individuale sepse shumë nga mendimet dhe sjelljet tona drejtohen nga forca të pavetëdijshme që na burgosin.
Vetëm duke u bërë më të ndërgjegjshëm, duke shëruar turpin tonë dhe duke mësuar sjellje të reja, mund të ndihemi të sigurt në botë dhe të pranojmë veten dhe të tjerët si qenie njerëzore të papërsosura, të dashura. Vetë-dashuria dhe autonomia na mundësojnë të duam dhe të jemi të dashur.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
