Shpesh kur përballemi me një shaka të djalit tonë, sesa me një tekë, gjëja e parë që na vjen në mendje është ta qortojmë atë, duke ngritur zërin dhe ndonjëherë edhe duart. Sidoqoftë, kjo sjellje e të rriturve mund të ketë pasoja të këqija tek fëmijët, veçanërisht përdorimi i dhunës do ta mësojë fëmijën që konfliktet zgjidhen përmes saj.
Maria Montessori, e njohur për metodën e saj arsimore, në këto raste pretendon se mbështetet në vetë-edukim. Në praktikë është një parim që dëshiron t’i bëjë fëmijët përgjegjës për veprimin e tyre të gabuar pa pasur nevojë të përdorin një qortim.
Vetë-edukimi i Montessori-it i mëson të rriturit se si të sillen, në mënyrë që të qortojnë fëmijët pa i ndëshkuar
Normalisht kur një fëmijë bën diçka të gabuar, reagimi i parë i prindit është të bërtasë, mbase ta ndëshkojë atë dhe ka edhe nga ata që përdorin duart e tyre. Sidoqoftë, kjo nuk është mënyra më e mirë për t’i mësuar fëmijës tonë diçka. Edhe thjesht kërcënimi ndaj tij nuk do të marrë një reagim konstruktiv.
E njëjta gjë vlen edhe për sistemin e shpërblimeve. Sigurisht që do të jetë një zgjidhje e shpejtë, sidomos kur jemi në nxitim dhe djali ynë nuk bashkëpunon. Nje shembull? “Nëse ju visheni menjëherë, unë do t’ju blej një dhuratë më pas”. Në këtë mënyrë fëmija nuk do të mësojë kurrë të marrë përgjegjësi. Përkundrazi, ai do të vazhdojë të mos sillet mirë.
Si të veprohet? Sistemi më i mirë është ai i dialogut. Të flasësh me fëmijën, të shpjegosh pse sjellja e tij është e gabuar është sigurisht një sistem i kërkuar, i cili gjithashtu kërkon një kohë të caktuar për të qenë në gjendje ta zbatojë atë në praktikë, por që sigurisht do të ketë efektet e tij pozitive, veçanërisht në planin afatgjatë.
Para së gjithash, i rrituri do të duhet të armatoset me shumë durim, në të njëjtën kohë edhe nëse do të ketë pak kohë, sepse pavarësisht angazhimeve të tjera shtëpiake ose të punës, ai do të duhet të krijojë një hapësirë për të edukuar fëmijën e tij. Roli i prindit është t’i bëjë njerëzit të kuptojnë se si dhe pse sjellja e fëmijës është e gabuar. Kjo duhet të bëhet jo me britma por me durim dhe përkushtim.
Në këtë mënyrë mund të mos marrim rezultate të menjëhershme, por në planin afatgjatë, po. Le të marrim një shembull. Pasi kemi luajtur, kur është koha për të vendosur gjërat në vend, ne kërkojmë me mirësi nga fëmija ynë që t’i vendosë ato. Nëse përgjigjja është jo, le të vërejë se në këtë mënyrë dikush mund të shkelë lodrën, duke e thyer atë.
Në fillim ndoshta nuk do të dëgjoheni, por duke i përsëritur konceptet pak nga pak, i vogli do ta kuptojë dhe në këtë mënyrë ai do të fitojë sjelljen e duhur. Në fakt, fëmijët duhet të asimilojnë konceptet. Mbase edhe duke parë pasojat që kanë veprimet e tyre si tek njerëzit ashtu edhe tek gjërat.
Për më tepër, nëse ata shohin që efektet e veprimeve të tyre negative materializohen, ata do të marrin përgjegjësinë. Në këtë mënyrë ata gjithashtu do të mësojnë konceptet e së mirës dhe së keqes. Sapo të jetë bërë ky dallim i rëndësishëm, ata do të dinë të rregullojnë veten e tyre pa ndërhyrjen e një të rrituri, i gatshëm për të dhënë një dënim ose një shpërblim.
Burimi / https://www.chedonna.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
