FB

November 20, 2021 | 8:22

Përvojat e pafavorshme të fëmijërisë dhe inteligjenca emocionale

Jeta përball secilin prej nesh me dhimbje, zhgënjime dhe humbje. Si përgjigje, ne ndiejmë emocione intensive të pakëndshme, të tilla si pikëllimi, frika, zemërimi, faji dhe trishtimi. Për ata që kanë kujtime të pazgjidhura të përvojave të pafavorshme të fëmijërisë (ACE), sfidat aktuale shpesh ngjallin emocione të ngjashme nga e kaluara. Tani i mbijetuari nuk duhet të merret vetëm me dhimbjen e tanishme, por edhe me dhimbjen emocionale nga e kaluara.

Komponentët kritikë të inteligjencës emocionale përfshijnë njohjen dhe zotërimin e aftësive për të zgjidhur emocionet e forta, shqetësuese – të kuptuarit e burimit të tyre dhe të paturit mënyra për t’i menaxhuar ato.

Stresi i parregulluar është thelbësor për lidhjen ACEs/rezultatet shëndetësore. E rëndësishme është se emocionet shumë shqetësuese që ne nuk i trajtojmë mirë, shkaktojnë, ruajnë dhe përkeqësojnë stresin e çrregulluar. Ky postim eksploron disa aftësi që ne mund të mësojmë për të zbutur emocionet e forta, shqetësuese në mënyrë që të fitojmë kontrollin e disponimit, shëndetit dhe funksionimit tonë. Më vonë këto aftësi do të luajnë një rol kyç në zgjidhjen e kujtimeve të pazgjidhura që lidhen me ACE-të.

Vetëdija e ndërgjegjshme

Imagjinoni që po gjurmoni ngadalë atë që po ndodh në të gjithë trupin tuaj. Në një moment, vetëdija juaj qëndron në gjurin tuaj ku vëreni se ka dhimbje. Në vend që të përballeni me dhimbjen, gjë e cila e përkeqëson atë, ju e përqafoni atë butësisht dhe me dashamirësi, duke e mbajtur atë njësoj siç do të mbanit një fëmijë që ka dhimbje derisa ai të jetë gati të kthehet në lojë. Ju përcillni dhembshuri në zonën që dhemb dhe kjo dhembshuri qetëson dhe lehtëson dhimbjen. Kur lindin mendime (të tilla si, “Unë nuk mund ta duroj këtë dhimbje” ose “Unë duhet ta vras këtë dhimbje”), ju thjesht sillni vetëdijen tuaj të sjellshme, jogjykuese, pranuese dhe kurioze në zonën ku është dhimbja. Ndërsa nxirrni frymën, vetëdija juaj për atë zonë shpërbëhet pasi e zhvendosni vëmendjen tuaj në një zonë tjetër të trupit tuaj. Në mënyrë paradoksale, kur e pranojmë dhimbjen dhe e mbajmë atë me vetëdije, ajo shpesh zvogëlohet, thjesht duke ndryshuar përgjigjen tonë ndaj dhimbjes.

Tani imagjinoni se çfarë do të ndodhte nëse do të gjenit dhimbjen emocionale në trupin tuaj, do të jepni dhembshuri në atë zonë pa gjykuar apo luftuar kundër dhimbjes dhe do ta zbusnit dhimbjen me mirësi. Hulumtimet kanë treguar se ky lloj ndërgjegjësimi zvogëlon intensitetin dhe rrit aftësinë tonë për të përballuar emocionet shqetësuese.

Vetë-dhembshuria

Edhe pse vëmendja ndaj emocioneve shqetësuese është treguar të jetë shumë efektive, dhembshuria për veten sjell përfitime shtesë. Zhvilluar dhe përshkruar nga Dr. Kristen Neff, dhembshuria për veten fillon me ndërgjegjësimin për vuajtjen e dikujt dhe më pas inkurajon individin që vuan t’i përsërisë vetes katër thënie, të tilla si:

“Ky është një moment vuajtjeje.” (Kjo e pranon butësisht dhimbjen pa e gjykuar ose duke u përpjekur ta rregullojë atë, secila prej të cilave krijon tension.)

“Vuajtja është pjesë e jetës.” (Kjo na kujton se të gjithë jemi në të njëjtën barkë. Të gjithë vuajnë dhe dëshirojnë të jenë të lumtur. Ne nuk jemi vetëm.)

“Më lejoni të sjell dhembshuri në këtë moment.” (Dhembshuria shkakton ndryshime të mëdha dhe të dobishme në tru dhe trup.)

“Mund t’i jap vetes mirësinë që më nevojitet tani.” (Kërkimet kanë treguar se mirësia është më motivuese dhe prodhon funksionim më të mirë sesa kritika e ashpër.)

Kombinimi i vetëdijes së mirë dhe dhembshurisë për veten është treguar të jetë një antidot i fuqishëm ndaj emocioneve shqetësuese. Kjo qasje është më efektive sesa të përpiqesh të shmangësh emocionet shqetësuese ose të përpiqesh t’i mbulosh ato me punë.

Mjete të tjera

Për fat të mirë, ka mjete të tjera që na ndihmojnë të përballojmë emocionet e vështira. Për shembull, shprehja e dhimbjes emocionale me shkrim është treguar se pakëson shqetësimin dhe përmirëson shëndetin. Në vend që ta mbash dhimbjen emocionale brenda, njeriu e shpreh atë me shkrim, zakonisht për 15-30 minuta në ditë për katër ditë rresht. Shkrimtari shpreh faktet, emocionet, imazhet e mendimeve dhe ndjesitë trupore që lidhen me ngjarjet shqetësuese.

Përmendja e të gjitha aspekteve të një ngjarjeje shqetësuese të kohëve të fundit (ndjenjat, ndjesitë trupore, mendimet dhe imazhet) dhe më pas prekja e pjesëve të caktuara të trupit ose ndjekja e lëvizjeve të syve janë strategji që rrjedhin nga trajtimet e traumës që zakonisht mund të provohen në mënyrë të sigurt nga individët për të reduktuar me shpejtësi shqetësimin emocional.

 

 

 

Burimi / https://www.psychologytoday.com/

© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

MARKETINGU:
Agjente Marketingu:
Erinda Topi: 0688019400
E-mail: [email protected]

© Revista Psikologjia. Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

To Top