Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Është një frazë që e kanë dëgjuar shumë prindër ditët e fundit. Është një pyetje që na bën të turpërohemi dhe të pyesim veten se çfarë lloj bote do t’u dorëzojmë fëmijëve…
Vërtet, çfarë do t’u themi fëmijëve? Se në vitin 2022 ne që i përkasim më të arsimuarve, më të pasurve, më të fortëve, nuk kemi mësuar asgjë nga historia, gjë që na tregon se luftërat nuk i ndihmojnë askujt. Se ne jemi të paaftë për të mësuar… Në këtë kohë është mirë që prindërit të krijojnë një “mbrojtje ajrore” solide mbi psikikën e fëmijëve.
Pra, çfarë u thoni fëmijëve për luftën?
Në moshën 3-4 vjeç është mirë të shmangni diskutimin e ndonjë gjëje në veçanti nëse fëmija nuk ju pyet. Por nëse ai kërkon ose përfaqëson luftën në lojën e tij, është mirë t’i shpjegoni me qetësi fëmijës se lufta nuk është lojë dhe se ata që janë në luftë kanë dhimbje. Diçka që është kaq e dhimbshme nuk mund të jetë lojë. Mos hyni në detaje. Teksa u shpjegoni fëmijëve diçka kaq të rëndësishme, i shikoni në sy dhe uluni ose gjunjëzohuni që të jeni në lartësinë e tyre.
Në moshat më të mëdha fëmijët kanë zhvilluar në një masë më të madhe të menduarit dhe perceptimin kritik. Ju mund të diskutoni me ta se çfarë është lufta përmes historive që janë mësuar në shkollë, siç është e kaluara jonë. Është shumë e rëndësishme t’u theksoni fëmijëve se KURRË dhe ASNJË luftë nuk ka fitues dhe humbës. Në luftë jemi të gjithë të mundur sepse humbin jetët, pronat padrejtësisht dhe ka shumë dhimbje.
Gjithashtu theksohet rëndësia e zgjidhjes së problemeve vetëm përmes dialogut, diplomacisë. Është shumë e dobishme të mësojnë këto koncepte.
Nëse adoptoni një “vibes pozitive” duke thënë: “Asgjë nuk do të ndodhë, le të luajmë me raketa tani…”, do e lini fëmijën të qetë dhe të bllokuar në emocione dhe mendime që ai nuk mund t’i menaxhojë.
“E kuptoj që mund të kesh frikë, por unë jam këtu që të të dëgjoj dhe të përgjigjem se mundem”.
Fëmijët kanë nevojë për përgjigje të kënaqshme nga ju, përndryshe ata do t’i mësojnë ato nga gjetkë dhe me shumë mundësi gabim. Diskutime të tilla çojnë në pyetje edhe më të thella si vdekja dhe jeta. Është një mundësi e mirë për t’u afruar më shumë me fëmijët duke u dhënë atyre një pamje më të shëndetshme.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
